MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : ECRİMİSİL

Taraflar arasında görülen ecrimisil davası sonunda, yerel mahkemece davanın, kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar taraf vekillerince yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-

Dava, ecrimisil isteğine ilişkindir.
Davacı, maliki olduğu, 462 ada 33 parsel sayılı taşınmazı davalının otopark olarak kullanmak suretiyle tecavüz ettiğini, gönderilen ecrimisil ihbarnamesine rağmen herhangi bir ödeme de yapmadığını ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, 06/08/2012 ile 31/08/2013 tarihleri arası için belirlenen 42.871 TL ecrimisilin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, 09/09/2013 tarihli tavzih dilekçesi ile, dava tarihinin 15/08/2013 olması nedeni ile taleplerinin 06/08/2012 ile 15/08/2013 tarihleri arsası için 41.121 TL işgal tazminatı olarak düzeltilmesini talep etmiş, yine 18/09/2013 tarihli ikinci tavzih dilekçesinde, dava dilekçesinde ... Eğitim ve Araştırma Hastanesi Baştabipliği olarak belirtilen davalının ..."na izafeten ... İl Sağlık Müdürlüğü ... Eğitim ve Araştırma Hastanesi Baştabipliği olarak düzeltilmesini istemiştir.
Davalı, dava konusu alana diğer vatandaşlar gibi hastane personeli tarafından da araçlarının park edildiğini ve dava konusu taşınmazın otopark olarak kullanılmasının mülkiyet sahibi davacı tarafından bu alanın sahipsiz bırakılması nedeni ile kendi kusuruna dayalı olarak meydana geldiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 06.08.2012- 31.12.2013 tarihleri arasındaki dönem için ½ indirimle 7.560 TL, 01.01.2013 ile 15.08.2013 dönemleri için ½ indirim yapılarak 12.446.25 TL olmak üzere toplam 20.006.25 TL ecrimisilin her dönem sonundan itibaren yasal faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya dair talebin reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; mülkiyeti davacıya ait taşınmazın giriş kısmında demir kapının bulunduğu fakat keşif esnasında asma kilit ile kilitli olduğunun tespit edildiği, ayrıca dava konusu taşınmazın bitişiğinde ... Eğitim Ve Araştırma Hastanesinin bulunduğu ve sınırları arasında duvar olduğu, dava konusu taşınmazdan hastane bahçesine merdiven ile inişin olduğu, fakat keşif esnasında merdivenin kapalı olduğu, yine taşınmazın üzerinde hastaneye komşu olan kısmında soğutma ünitesinin bulunduğu, ayrıca taşınmazın bahçesi içerisinde bekçi ya da park kulübesi olarak kullanılan prefabrik barakanın mevcut olduğu, taşınmazın bitişiğindeki 14 parsel üzerindeki harabe binanın duvarında “çıkış” yazısının bulunduğunun tespit edildiği, böylece davalı hastanenin dava konusu taşınmazı otopark olarak kullanmak sureti ile işgal ettiği, mahkemece keşif tarihinde hastanenin taşınma aşamasında olduğu belirtilmek sureti ile 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 52.maddesi (eski borçlar kanunu 44.mad.) gereğince indirim şartları gerçekleştiği gerekçesi ile bilirkişiler tarafından hesaplanan miktar üzerinden ½ tenkis yapılarak karar verildiği, kısa kararda 7660 TL olarak gösterilen ecrimisil bedelinin gerekçeli kararda maddi hata yapıldığı belirtilerek 7560 TL olarak düzeltildiği, davacı tarafından 06/08/2012 ile 31/08/2013 tarihleri arası için ecrimisil talebinde bulunulmasına rağmen 06/08/2012 ile 31/12/2013 tarihleri arası ve 01.01.2013 -15.08.2013 tarihleri arası için ecrimisile hükmedildiği, davalı hastanenin 13.09.2013 tarihinde bulunduğu yerden taşındığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği gibi, gerek öğretide ve gerekse yargısal uygulamalarda ifade edildiği üzere ecrimisil, diğer bir deyişle haksız işgal tazminatı, zilyet olmayan malikin, malik olmayan kötüniyetli zilyetten isteyebileceği bir tazminat olup, 08.03.1950 tarih 22/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında; fuzuli işgalin tarafların karşılıklı birbirine uygun iradeleri ile kurduğu kira sözleşmesine benzetilemeyeceği, niteliği itibarı ile haksız bir eylem sayılması gerektiği, haksız işgal nedeniyle oluşan zararın tazmin edilmesi gerekeceği vurgulanmıştır. Ecrimisil, haksız işgal nedeniyle tazminat olarak nitelendirilen özel bir zarar giderim biçimi olması nedeniyle, en azı kira geliri karşılığı zarardır. Bu nedenle, haksız işgalden doğan normal kullanma sonucu eskime şeklinde oluşan ve kullanmadan kaynaklanan olumlu zarar ile malik ya da zilyedin yoksun kaldığı fayda (olumsuz zarar) ecrimisilin kapsamını belirler. Haksız işgal, haksız eylem niteliğindedir. (YHGK"nun 25.02.2004 gün ve 2004/1-120-96 sayılı kararı)
25.05.1938 tarih ve 29/10 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı ve Yargıtay"ın aynı yoldaki yerleşmiş içtihatları uyarınca ecrimisil davaları beş yıllık zamanaşımına tabi olup bu beş yıllık süre dava tarihinden geriye doğru işlemeye başlar.
Hemen belirtilmelidir ki, ecrimisil hesabı uzmanlık gerektiren bir husus olup, taşınmazın niteliğine uygun bilirkişi marifetiyle keşif ve inceleme yapılarak ve taleple bağlı kalınarak haksız işgal tazminatı miktarı belirlenmelidir. Alınan bilirkişi raporu, somut bilgi ve belgeye dayanmalı, tarafların ve hakimin denetimine açık, değerlendirmenin gerekçeleri bilimsel verilere ve HMK"nın 266 vd. maddelerine uygun olmalıdır.
Bu nedenle, özellikle tarım arazilerinin haksız kullanımı nedeniyle ürün esasına göre talep varsa, bu konudaki resmi veriler, taşınmazın bulunduğu bölgede ekilen tarım ürünlerinin neler olduğu tarım il veya ilçe müdürlüğünden sorulmalı, ekildiği bildirilen ürünlerin ecrimisil talep edilen yıllara göre birim fiyatları ve dekara verim değerleri, hal müdürlüğünden ilgili dönem için getirtilmeli, bölgede münavebeli ekim yapılıp yapılmadığı, taşınmazın nadasa bırakılıp bırakılmadığı tespit edilmelidir.
Eğer, özellikle arsa ve binalarda kira esasına göre talep varsa, taraflardan emsal kira sözleşmeleri istenmeli, gerekirse benzer nitelikli yerlerin işgal tarihindeki kira bedelleri araştırılıp, varsa emsal kira sözleşmeleri de getirtilmeli, dava konusu taşınmaz ile emsalin somut karşılaştırması yapılmalı, üstün veya eksik tarafları belirlenmelidir.
İlke olarak, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde, taşınmazın dava konusu ilk dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, emsal kira sözleşmeleri ile karşılaştırılarak, taşınmazın büyüklüğü, niteliği ve çevre özellikleri de nazara alınarak yöredeki rayiçe göre belirlenir. Sonraki dönemler için ecrimisil değeri ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak üzere takdir edilir.
Somut olayda ise hükme esas alınan bilirkişi raporunun yukarıda açıklanan ilke ve usule uygun olduğunu söyleyebilme olanağı bulunmadığı gibi Türk Borçlar kanunu 52.maddesi gereğince ecrimisilden indirim yapılması da doğru olmamıştır.
Hal böyle olunca; yukarıda belirtilen ilkeler çerçevesinde gerekli araştırmalar yapılarak bilirkişilerden bilimsel verilere uygun denetime elverişli ecrimisil hesabını içeren bilirkişi raporu alınması ve davacının talep ettiği tarihler arasındaki döneme ilişkin ecrimisile hükmedilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve yetersiz bilirkişi raporu esas alınarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. Davacı vekilinin bu yönlere değinen temyiz itirazları yerindedir.
Davalının temyiz itirazlarına gelince;
Davalının dava konusu taşınmazı kullanımının haksız olduğu saptanmak sureti ile mahkemece ecrimisil davasının kabul edilmiş olmasında kural olarak bir isabetsizlik yoktur. Davalı vekilinin bu yöne değinen temyiz itirazları yerinde olmadığından reddine.
Davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; bilindiği üzere 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 26.maddesinde; “ (1) Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir. (2) Hâkimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır.” hükmü yer almaktadır.
Somut olayda, davacı 06/08/2012 ile 31/08/2013 tarihleri arası için ecrimisil talebinde bulunulmasına rağmen mahkemece talep aşılmak sureti ile 06/08/2012 ile 31/12/2013 tarihleri arası ve 01.01.2013 -15.08.2013 tarihleri arası için ecrimisile hükmedilmesi doğru olmadığından davalının bu yöne ilişkin temyiz itirazları yerindedir.
Kabule göre de; 06.08.2012-31.12.2013 tarihleri arası için kısa kararda 7660 TL olarak yazılan ecrimisil bedelinin gerekçeli kararda maddi hata yapıldığı belirtilerek 7560 TL olarak düzeltilmesi de isabetsizdir.
Taraf vekillerinin temyiz itirazları değinilen yönler itibari ile yerindedir. Kabulü ile, hükmün açıklanan nedenlerden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 05/10/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.