MAHKEMESİ :SULH ... MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki itirazın iptali davası sonucu mahkemece verilen hükmün ... .... ... Dairesince bozulması üzerine, verilen direnme kararına ilişkin dava dosyası 02.....2016 tarihinde yürürlüğe giren 6763 sayılı Kanun"un 45. maddesi ile 6100 sayılı HMK"na eklenen geçici .../.... maddesi uyarınca ... ... Genel Kurulu tarafından Dairemize gönderilmiş olmakla, dosyadaki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Yerel mahkeme kararının davalı tarafından temyizi üzerine, ... .... ... Dairesince ....09.2014 gün 2013/16609 Esas, 2014/9634 Karar sayılı kararı ile kiracının anahtar teslimini ispat edemediği, davacı kiraya verenin hor kullanma tazminatı istemesine engel bir durum olmadığı gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, davacı kiraya verenin ....04.2012 tarihinde taşınmazda tespit yaptırması, davalı kiracının 30.....2010 da taşınmazı tahliye ettiğini savunması, davacı kiraya verenin dava konusu olmayan daha önceden başlattığı 08.....2010 tarihli icra takibinde Mart 2010 ayına kadar olan kira bedellerini depozitoyu mahsip ederek istemiş olması nedeniyle bozmaya karşı direnme kararı verilmiştir.
Direnme kararı süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmiş olup, Dairemizin 6763 sayılı Kanun"un 45. maddesi ile 6100 sayılı HMK"na eklenen geçici .../.... maddesi uyarınca öncelikle inceleme yetkisi olduğu anlaşılmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

Y A R G I T A Y K A R A R I

... .... ... Dairesince “Kiralananın tahliye edildiğinin (kiracının kiralananı iade borcunu yerine getirdiğinin) kabul edilebilmesi için, kiralananın fiilen boşaltılması yeterli değildir. Anahtarın da kiralayana teslim edilmesi gerekir. Kiracının bildirdiği tahliye tarihinin kiralayan tarafından kabul edilmemesi; başka bir ifadeyle, tahliye tarihinin taraflar arasında çekişmeli olması halinde; kiralananın fiilen boşaltıldığını ve anahtarın teslim edildiğini, böylece kira ilişkisinin kendisince ileri sürülen tarihte hukuken sona erdirildiğini kanıtlama yükümlülüğü, kiracıya aittir. Kiracı, kiralananı kendisinin ileri sürdüğü tarihte tahliye ettiğini ispatlayamazsa, kiralayanın bildirdiği tahliye tarihine itibar olunmalıdır.
Anahtarın kiralayana teslimi, hukuki işlemin içerisinde yer alan bir maddi vakıa olmakla birlikte, sözleşmenin feshine yönelik bir hukuki sonuç doğurduğundan, bunun ne şekilde ispat edileceği hususu, yıllık kira bedelinin tutarı esas alınmak suretiyle, ........2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK"nın 200 ve 201.maddeleri çerçevesinde değerlendirilmelidir. Eş söyleyişle, yıllık kira bedelinin tutarı senetle ispat sınırının üzerindeyse ve kiralayanın açık muvafakati yoksa bu yön kiracı tarafından ancak yazılı delille ispatlanabilir; tanık dinlenemez. Kiralayan anahtarı almaktan kaçınırsa, kiracının yapması gereken, mahkemeden bu yolda tevdi mahalli tayinini isteyip, tayin edilecek yere anahtarı teslim etmek ve durumu kiralayana bildirmektir. Kiracının kiralananı iade borcu, ancak bu şekilde, durumun kiralayana bildirildiği tarihte son bulur. Aksi takdirde, kiracının, kira parasını ödemek de dahil olmak üzere, sözleşmeden kaynaklanan yükümlülükleri devam eder.
Olayda; davalı kiracı kiralananı 30/03/2010 tarihinde tahliye ettiğini yazılı belge ile ispat edemediğine göre kiralananın davacının tasarrufuna geçtiği tespit tarihi olan .../04/2012 tarihinde tahliye edildiğinin kabulü gerekir. Davacının ortağı olduğu dava dışı şirket tarafından çekilen ihtarnamede Kasım 2009 tarihinden 30/03/2010 tarihine kadar olan kira alacağının talep edilmesi, davacının davaya konu icra takibinden önce bu ihtara konu aylar kira parası için depozito bedelini mahsup ederek takip yapması, takipte hasar talebinde bulunmamış olması davacının hor kullanma alacağının olmadığını göstermez. Mahkemece işin esasının incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru değildir.” gerekçesi ile verdiği bozma kararına karşı mahkemece;
“Mahkememizce ... bozma ilamı taraflara okunmuş, davalı vekilinin önceki kararda direnilmesi yönündeki talebi hakimliğimizce verilen önceki kararın ve gerekçesinin yerinde olduğu zira hayatın olağan akışı içerisinde hiçbir kiralayanın bir mecur için hasar tespiti yaptırdıktan sonra kira akdinin başlangıcında almış olduğu depozito bedelini mahsup etmeksizin icra takibi yapamayacağından hareketle ... Bozma ilamında da belirtildiği üzere dava dışı davacının ortağı olan şirket tarafından davalıya çekilen ihtarnamede 30.03.2010 tarihin tahliye tarihi olarak kabul edilmiş ve dava dışı bir başka icra dosyasında Kasım 2009-Mart 2010 dönemine ait kira bedelinin tahsili talep edilmiş ve bu icra dosyasıyla davacı kiralayan depozito bedelini kira alacağından mahsup etmiş ve alacaklarını tasfiye etmiştir. Dolayısıyla davacının 30.03.2010 tarihi itibarı ile mecurun kendisine teslim edildiğini ve bu tarihe kadar kira alacağını zımnen kabul ettiği hakimliğimizce yorumlanmıştır. Bir kiralayanın mecura verilen hasar bedelini depozito bedelinden mahsup etmeden kalan kira alacağı için ihtarname çekmesi ve icra takibi yapması hayatın doğal akışı içerisinde kabulü mümkün görülmediğinden bozma ilamına karşı önceki kararda direnmek gerekmiştir.” gerekçesi ile direnilmiştir.
Davacı vekili, dava dilekçesinde, davalı şirketin müvekkiline ait taşınmazda .../04/2007 başlangıç tarihli ve iki yıl süreli sözleşme ile kiracı olduğunu, davalı tarafından 25/02/2010 tarihli ihtar ile sözleşmenin kira süresinin bitiminde yenilenmeyeceği ve kiralananın boşaltılacağının bildirildiğini, kiralananın boşaltılmasına rağmen anahtarlarının teslim edilmediğini, .../04/2012 tarihinde ... .... Sulh ... Mahkemesinin 2012/25 D.İş sayılı dosyası ile kiralananda normal kullanım dışında ağır bir hasar olduğunun tespit edildiğini belirterek, bilirkişi tarafından hesaplanan 33.938 TL hor kullanım bedelinin tahsili için yapılan icra takibine vaki itirazın iptalini istemiştir.Davalı vekili, kiralananın 30/03/2010 tarihinde tahliye edildiğini, davacının tahliye tarihinden iki yıl sonra yaptırdığı tespit raporuna dayanarak zararını talep edemeyeceğini, kiralananın harabe halde teslim alındığını ve davanın reddini savunmuştur.
Kural olarak kiracı anahtar teslimini ispat etmek zorundadır. Ancak somut olayda davacı kiraya verenin ....04.2012 tarihinde taşınmazda tespit yaptırması, davalı kiracının 30.....2010 da taşınmazı tahliye ettiğini savunması, davacı kiraya verenin dava konusu olmayan daha önceden başlattığı 08.....2010 tarihli icra takibinde Mart 2010 ayına kadar olan kira bedellerini depozitoyu mahsup ederek istemiş olması hususları hep birlikte değerlendirildiğinde davacı kiraya verenin davalı kiracının taşınmazı 30.03.2010 tarihinde tahliye ettiğini zımnen kabul etmiş olduğu anlaşılmaktadır. Buna rağmen kiracının anahtar teslimini ispat edemediği gerekçesiyle bozma nedeni yapılmasının hatalı olduğu bu defaki incelemeden anlaşılmakla, yerinde bulunmayan davacı vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün 6763 sayılı Kanun"un 45. maddesi ile 6100 sayılı HMK"na eklenen geçici .../.... maddesi uyarınca ONANMASINA, ....70 TL bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine, HUMK"nun 440/... maddesi uyarınca karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26.01.2017 günü oybirliğiyle karar verildi.