3. Hukuk Dairesi 2016/170 E. , 2017/799 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :AİLE MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki nafakanın indirilmesi, eğitim ve öğretim giderinin belirlenmesi davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; tarafların anlaşmalı boşandıklarını, davacının emekli olması ve ... gelirli işinden ayrılarak daha düşük ücretle çalışıyor olması, nafaka ödemesi yapmak üzere bankalara 70.000 TL’nin üzerinde borçlanması nedeniyle ekonomik durumunun bozulması karşısında; ...’na ödenen 450 Dolar iştirak nafakasının reşit olduğu tarihten itibaren kaldırılması, öğretim hayatı sürdüğünden okul ücretleri ve sair giderlerini karşılamak üzere yardım nafakasının 500 TL olarak tayin ve tespitini, diğer çocuk ...’na ödenmekte olan iştirak nafakası ile okul ve taşıma vs. her türlü giderlerini karşılamak üzere aylık nafakasının 500 TL’ye indirilmesini, ayrıca davacıya boşanma protokolü ve ek protokolle getirilen diğer yükümlülüklerin kaldırılmasını talep etmiştir.
Davalı davanın reddini dilemiş, karşı davada ise; her bir çocuk için nafakanın 1000 Dolar ve davacı (karşı davalının) belirli bulunmayan eğitim, öğrenim ve sair giderlerden oluşan yükümlüğünün rakamsal olarak belirlenmesini talep etmiştir.
Mahkemece; nafakanın indirilmesi talebinin kısmen kabulü ile ....... ve ....... için dava tarihinden itibaren aylık nafakanın 750’şer TL olarak tespiti, boşanma protokolü ve ek protokolle getirilen diğer yükümlülüklerin ve ödemelerin kaldırılması talebinin kısmen kabulü ile 2001 tarihli mahkeme ilamının .../c hükmündeki davacı baba ile ilgili çocukların eğitim ve öğretimle ilgili diğer giderlerinin de dava tarihinden geçerli olmak üzere anne ve baba arasında yarı yarıya olacak şekilde ödenmesine karar verilmiştir. Davalı-karşı davacının nafaka talebi ile ilgili ... nolu hükümde karar verildiğinden yeniden karar verilmesine yer olmadığına, dava tarihinden sonraki eğitim giderlerine ilişkin talebinin ise reddine karar verilmiştir. Hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.
Anılan karar Dairemizin 2013/ 796 esas -2013/4401 karar ve .../03/2013 tarihli ilamı ile; "... Ancak, “tarafların boşanmalarına ilişkin hükmün .../b maddesinde çocukların her biri için 1000’er Dolar iştirak nafakası ile iştirak nafakası dışında çocuklar ....... ve .......’in eğitim ve öğretimi için tüm giderler ilköğretim aşamasında, devlet ilköğretim okullarına devam etmeleri halinde lise ve üniversite aşamasında ise böyle bir sınırlama olmaksızın özel okullar dahil devam ettikleri her türlü lise-üniversite masrafları, yurt içinde olmak kaydıyla baba tarafından karşılanmasına, bu kayıtlar dahilinde okul ücreti, servis ücreti, özel öğretmen ve kurs giderleri ile spor, müzik vs. her türlü eğitim giderlerinin baba tarafından yapılacağı….” kararlaştırılmıştır.
Mahkemece, nafaka dışındaki yükümlülüklere giderlerin anne ve baba tarafından yarı yarıya ödenmesine hükmedilmiş olup, bu giderlerin mahkemece bu konudaki karşı davacı talebi de dikkate alınarak, belirlenen bu giderle somutlaştırılmak ve rakamsal olarak belirlenmek suretiyle hüküm kurulması gerekirken, infazdan karışıklık yaratacak şekilde (HMK 388 md., 6100 sayılı yasanın 297.maddesi) hüküm kurulması doğru görülmemiştir ... " gerekçesi ile bozulmuş , mahkemece bozmaya uyularak çocukların eğitim masrafları yönünden bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Mahkemece; ...-Davalı ... hakkında açılan davanın REDDİNE,
...-Tarafların müşterek çocuğu ... için dava tarihinden itibaren reşit olduğu 05/.../2013 tarihine kadar geçerli olmak üzere aylık 750,00 TL iştirak nafakasının davacı babadan alınarak davalı anneye verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
...-Tarafların müşterek çocuğu ... için dava tarihinden itibaren reşit olduğu 05/.../2013 tarihine kadar geçerli olmak üzere aylık ....000 TL eğitim giderinin davacı babadan alınarak davalı anneye verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş,hüküm davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
... - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir.
... - Yukarıda da açıklandığı üzere; mahkemece, Dairemizin bozma ilamına uyularak karar verilmiştir.
Bu aşamada usulü kazanılmış hak müessesinin açıklanmasında yarar bulunmaktadır.
Bir mahkemenin ... Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. Usulü kazanılmış hak olarak tanımlayacağımız bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu ... bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 gün ve .../... sayılı YİBK).
Somut olayda, davalı karşı davacı ... yönünden dava reddedilmiş, uyulan bozma ilamı ile doğan kazanılmış hakkı ihlal edilmiştir. Davalı karşı davacı ... yönünden ise ödenecek nafaka ve eğitim giderine hangi tarihe kadar geçerli olacağı belirtilerek tarih sınırlaması getirilmiştir, bozma kararında bu konuya değinilmediğinden uyulan bozma ilamı ile doğan kazanılmış hakkı ihlal edilmiştir.
Mahkemece yapılacak iş; her iki davalı karşı davacı yönünden bozma ilamına uyulması ile doğan kazanılmış haklarını koruyacak şekilde hüküm kurulmasından ibarettir.
SONUÇ: Yukarıda ....bentte açıklanan nedenlerle sair temyiz itirazlarının reddine, .... bentte açıklanan nedenlerle, hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince davalı karşı davacılar yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde ... atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren ... günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06.02.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.