3. Hukuk Dairesi 2015/15896 E. , 2017/1147 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki vasiyetnamenin açılması davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Her ne kadar, davacı vekili, temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasını istemiş ise de; davanın niteliği gereği duruşma isteğinin reddiyle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz isteğinin incelemesinin evrak üzerinde yapılmasına karar verilerek, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde; ... 1. Noterliği"nin 15.09.1964 tarih ve 12259 yevmiye nolu vasiyetname ile... Büyükgebizli"nin vasiyetinin tanzim edildiğini, ancak bugüne kadar vasiyetnamenin açılıp okunduğuna dair herhangi bir bilginin edinilemediğini, buna göre ilgili vasiyetnamenin noterden getirtilerek açılıp okunmasını talep ve dava etmiştir.
Mahkemece; davanın usulden reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; vasiyetnamenin açılması istemine ilişkindir.
Vasiyetnamenin açılması; vasiyetname ile ilgili işlemlerden biri olup; vasiyetnamede bulunan tasarrufların içeriğinin anlaşılabilmesi ancak vasiyetnamenin açılması ile mümkündür.
TMK"nın 596.maddesinde vasiyetnamenin miras bırakının yerleşim yeri sulh hâkimi tarafından açılıp, ilgililere okunacağı, 597.maddesinde de, mirasta hak sahibi olanların her birine gideri terekeye ait olmak üzere vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneğinin tebliğ edileceği hükme bağlanmıştır.
Bu bağlamda miras bırakanın ölümünden sonra ele geçen vasiyetnamenin sulh hukuk mahkemesine teslimi zorunludur. Vasiyetname geçersiz bile olsa Sulh Hukuk Mahkemesine teslim edilmelidir. Vasiyetnameyi teslim alan sulh hukuk hâkimi; teslim edilen vasiyetnameyi derhal incelemek; gerekli koruma tedbirlerini derhal almakla yükümlüdür. Vasiyetname, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın tesliminden başlayarak bir ay içinde miras bırakanın yerleşim yeri Sulh Hukuk Mahkemesi Hâkimi tarafından açılır ve ilgililere tebliğ olunur. Bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer vasiyetnamenin açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere çağrılır. Miras bırakanın sonradan ortaya çıkan vasiyetnameleri için de aynı işlemler yapılır.
Sulh hâkiminin görevi, vasiyetnameyi belirlenen günde açarak, açılıp okunduğunu tutanağa geçirilmesini ve tutanağın altının hazır bulunanlar tarafından imzalanmasını sağlamak ve böylece açılma ve okunma işleminin tespitine karar vermektir.
Türk Medeni Kanununun velayet, vesayet ve mirasa ilişkin hükümlerinin uygulanmasına ilişkin tüzüğün 36. maddesinde miras bırakanın ölümünden sonra ele geçen vasiyetnamesinin, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın, yerleşim yeri sulh hakimine tesliminden itibaren bir ay içinde açılması ve ilgililere okunması gerekir. Ancak, vasiyetçinin öldüğüne dair kesin delil olmadan vasiyetname verilmişse, bu delilin sağlanmasına kadar vasiyetnamenin açılması geri bırakılır. Vasiyetnamenin açılma gününü sulh hâkimi tespit eder. Adresi bilinen mirasçılar, mahkemece uygun görülecek usul ile vasiyetnamenin açılacağı gün ve saat belirtilerek davet olunur. Sulh hâkimi, davet edilen günde gelen mirasçılar huzurunda vasiyetnameyi açar. Davete rağmen hiçbir mirasçı gelmemiş olsa dahi vasiyetname açılır. Açılan vasiyetname okunur ve bu durumu tespit eden bir tutanak düzenlenir. Bu tutanak hâkim, zabıt kâtibi ve hazır bulunan ilgililerce imzalanacağı düzenlenmiştir.
Somut olayda; mahkemece, muris ..."in veraset ilamında yer alan çocuklarının ölü olması, bunların mirascılarının da vasiyetnameden haberdar olmalarının gerekmesi ve davacı tarafından ..."in oğlu ..."e ait olduğu iddia edilen evler açısından ..."in veraset ilamında yer alan anne adının Ümmühan olması nedeniyle ..."le arasındaki bağlantının kurulamaması, ..."e ait veraset ilamının çok eski tarihli olup, söz konusu nedenlerden ötürü yeni veraset ilamının gerekli olması, bunun için ise davacı vekiline süre verilmesine rağmen, söz konusu veraset ilamını mahkememize sunulmaması nedeniyle, talebin reddine karar verilmiş, hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Mahkemece, resen mirasçıları tespit edip bunlara vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere vasiyetname ekli tebligatların çıkarılması, ulaşılamayan mirasçılara adres araştırması yaparak hala ulaşılamayan kişiler varsa ilanen tebligat çıkarması gerekmektedir.
Hal böyle olunca, mahkemece; yukarıda belirtilen tebligat işleminden sonra, dava konusu vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine karar verilmesi gerekirken; eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde davanın usulden reddine ilişkin hüküm kurulması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 09.02.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.