9. Hukuk Dairesi 2014/36653 E. , 2015/8020 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 01/07/1981-21/02/2013 tarihleri arasında davalı işyerinde marangoz ustası olarak çalıştığını, 21.02.2013 tarihinde davalı işveren tarafından işten çıkartıldığını, davalı işveren tarafından yapılan fesih gerekçesinde ileri sürdüğü nedenlerin gerçekle alakası olmayan afaki sebepler olduğunu, dernek statüsünde faaliyet gösteren davalı kurumun kar amacı güden bir kuruluş olmadığını, davalı derneğin işyerlerinin ve tesislerinin uzun yıllardır kullanıldığını, müvekkilinin çalıştığı işyerinde halen işçi çalıştığını iddia ederek davalı işveren tarafından keyfi olarak feshin son çare olması ilkesine aykırı şekilde yapılan feshin geçersizliğine, davacının işe iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davalının bünyesinde faaliyet gösteren marangozhane bölümünün 21.02.2013 tarihli 5. Yönetim Kurulu Toplantısı’nda alınan karar gereği kapatıldığını, burada çalışan işçilerin işten çıkartıldığını veya başka birimleri kaydırıldığını, ... derneğe bağlı olarak faaliyet gösteren bir iktisadi işletme olduğunu, davacının bu iktisadi işletmeninin çalışanı olduğunu, söz konusu işletmenin görevinin derneğe ekonomik olarak hizmet etmek ve bu sayede onun kamu yararına çalışma misyonunu güçlendirme üzerine kurulduğunu, müvekkili kurumun yıllar içinde ekonomik olarak kan kaybettiğini, ...; 2008’den itibaren iş sayısında hızlı bir düşüş olduğunu, 2008’de 196.562 olan iş sayısının 2012 Ekim sonu itibariyle 60.599 adete kadar düştüğünü, işlelme karlılığının 2008’de 10.522,350.17.TL olmasına karşın 2012 Ekim ayı sonunda 1.451.411,56.TL" ye gerilediğini, ... toplam doluluk oranın %30’lar civarında dolaştığını, işletme gelirlerinin ve karlılığının sağlanamadığı veya çok düşük kaldığı veya zarar edildiğinin görüldüğünü, yayın işletmelerinde ekle stokların biriktiğini, saklamadığını, herhangi bir yeni yayın faaliyeti olmadığının, işletmenin kendi masraflarım dahi karşılayamadığının görüldüğünü, müvekkili kurum tarafından toplu işçi çıkartma yoluna gidilmeden önce gerekli tüm tedbirlerin alındığını, kuruma ait araçların satıldığını, dışarıdan alınan güvenlik hizmetlerinde ciddi daralmaya gidildiğini, Antalya’da bulunan ve satılmasında ekonomik fayda görünen ... nezdinde gerekli girişimlerde bulunulduğunu v.b. benzer birçok tedbir alındığını savunarak iş akdi geçerli nedenle feshedilen davacının davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davacının iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat; işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (12.12.2013 gün ve 2013/8422 Esas, 2013/33052 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Somut olayda, davacının iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayandığı davalı işverence ispatlanmadığından feshin geçersizliğine karar verilmesi yerindedir. Ancak davacı 01.07.1981-27.02.2013 tarihleri arasında çalışmıştır. Kıdem süresi ve fesih sebebine göre işe başlatmama tazminatının 7 ay yerine 6 ay olarak belirlenmesi dosya içeriğine uygun olacaktır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 6 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 101.55 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak oybirliği ile 25.02.2015 tarihinde karar verildi.