MAHKEMESİ : Ankara 6. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 03/10/2013
NUMARASI : 2013/220-2013/446

Davacı R.. E.. vekili Avukat M.. C.. tarafından, davalı Ş.. M.. aleyhine 13/03/2009 gününde verilen dilekçe ile tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 03/10/2013 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesi olanağı bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2- Davalı vekilinin diğer temyizine gelince; Dava, yayın yolu ile kişilik haklarına saldırıdan dolayı uğranılan manevi zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Yerel mahkemece istemin bir bölümü kabul edilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz olunmuştur.
Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanı ve Başbakan olan davacı, 04/03/2009 günü H.. Televizyon kanalında yayınlanan “Kim haklı?” adlı programına konuk olarak katılan Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili olan davalının, dava dışı Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili M.. E.. ile karşılıklı olarak konuştukları sırada kişiliğine yönelik olarak söylediği “terbiyesiz” sözünün kişilik haklarına saldırı oluşturduğunu belirterek, davalının manevi tazminat ile sorumlu tutulmasını istemiştir.
Davalı ise; 2009 yılında yapılan yerel seçimden önce yayınlanan dava konusu programda, siyasi parti liderlerinin seçim konuşmalarındaki konuşma biçimlerinin (üslubun) eleştirildiğini, dava konusu sözlerin davacının kişiliğine değil, konuşma biçimine yönelik olduğunu ileri sürerek istemin reddedilmesi gerektiğini savunmuştur.
Yerel mahkemece, daha önce 11/11/2009 tarihinde istemin reddine dair verilen karar, Dairemizin 21/04/2011 tarih ve 2010/4439 Esas 2011/4467 Karar sayılı ilamı ile "davalının, davacının kişiliğini hedef alarak birden fazla “terbiyesiz” sözcüğünü söylemek suretiyle eleştiri sınırlarını aştığı, bu nedenle davacı yararına uygun bir tutarda manevi tazminat takdir edilmesi" gerekçesiyle bozulmuş, mahkemece bozma ilamına uyularak davacı lehine 20.000 TL manevi tazminata hükmedilmiş, bu kararında davalı vekilince temyizi üzerine Dairemizce 04/12/2012 tarih ve 2012/15473 Esas 2012/18499 Karar sayılı ilam ile "hüküm altına alınan manevi tazminat fazladır" gerekçesiyle bozulmuş, mahkemece bozma ilamına uyularak davacı lehine 10.000 TL manevi tazminata hükmedilmiştir.
Kişilik hakları hukuka aykırı olarak saldırıya uğrayan kimse manevi tazminat ödetilmesini isteyebilir. Yargıç, manevi tazminatın tutarını belirlerken, saldırı oluşturan eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Tutarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel durum ve koşulların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde nesnel (objektif) olarak göstermelidir. Çünkü yasanın takdir hakkı verdiği durumlarda yargıcın, hukuk ve adalete uygun (hak ve nasfetle) karar vereceği Medeni Yasa"nın 4. maddesinde belirtilmiştir. Takdir edilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir işlevi (fonksiyonu) olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi malvarlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek tutar, var olan durumda elde edilmek istenilen doyum (tatmin) duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.
Dava konusu olayda; davacı ülkenin Başbakanı, davalıda ana muhalefet partisi milletvekili olup her ikiside siyasetçidir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi"nin istikrar kazanmış uygulamalarında siyasetle uğraşan kişilerin kendilerine yönelik sert, ağır, hatta incitici eleştirilere dahi katlanması gerektiğinin vurgulanması dikkate alındığında ve yukarıdaki ilkeler gözetildiğinde, hüküm altına alınan manevi tazminat fazladır. Daha alt düzeyde manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (2) numaralı bentte açıklanan nedenle BOZULMASINA, diğer temyiz itirazlarının (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle reddine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 27/03/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.