MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili; davalı kurumun davacı hakkında kaçak elektrik kullandığından bahisle, usulsuz işlemle kaçak tutanağı düzenlendiği, işlemlerin yersiz olup, kaçak kullanım sözkonusu olmadığını,miktarın da fahiş olduğunu, bu nedenle 7.249.38 TL lik kaçak bedeli ve ek tahakkuk bedelinden borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.

Davalı vekili; yönetmelik uyarınca kaçak elektrik tutanağı tanzim ettiklerini ,sayaçharici hat çekmek suretiyle kaçak kullanıldığının tespit edildiğini belirterek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davacı ... ... Ltd. Şti. tarafından açılan davanın reddi ile davacı ... tarafından açılan davanın kısmen kabulü ile davacı ..."in 7744787 no"lu elektrik aboneliği nedeniyle 29/06/2012-09/07/2012 tarihleri arası 09/07/2012 zabıt tarihli B/5672 zabıt no"lu kaçak kayıt dökümü ile belirlenen toplam borç miktarı olan 7.249,38 TL"den kaçak kullanım nedeniyle 356,19 TL, eksik tüketim bedeli olarak 1.051,75 TL olmak üzere davalı şirkete toplam 1.407,94 TL borçlu olduğunun, 5.841,44 TL"si yönünden davacı ..."in davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2-4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa dayanılarak hazırlanan ve 25 Eylül 2002 günlü Resmi Gazetede yayınlanarak 01.03.2003 tarihinde yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin ....maddesinde; Gerçek veya tüzel kişiler tarafından, sayaca müdahale edilerek mevzuata aykırı bir şekilde tüketilmesi, kaçak elektrik enerjisi tüketimi olarak kabul edilmiş, ....maddesinde de; Kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımına ilişkin tespit, süre, tüketim miktarı hesaplama, tahakkuk, ödeme yöntemleri ile diğer usul ve esasların dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından belirlenerek Kuruma sunulacağı ve kurul onayı ile uygulamaya konulacağı açıklanmıştır.
Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından, ... Ocak 2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından uygulanacak "Kaçak ve Usulsüz Elektrik Enerjisi Kullanılması Durumunda Yapılacak İşlemlere İlişkin Usul ve Esaslar" hakkında 622 sayılı karar alınmıştır.
Kaçak elektrik tespit tutanağının düzenlendiği tarihte yürürlükte olan Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ve anılan yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından yayımlanan 29...2005 günlü 622 sayılı kararının “Tüketim Miktarı Hesaplama” başlıklı bölümünde ise;
“Kaçak elektrik enerjisi kullandığı tespit edilen kullanım yerinde tüketilen elektrik enerjisi miktarı;
...) Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin ..."üncü maddesinin (a) bendi çerçevesindeki tespitlerde;
A) Tüm müşteriler için öncelikle ihtilafsız dönemlerdeki tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan sayaç değerine göre, (Kaçak kullanım tespitinin yapıldığı tarihten geriye dönük olarak yapılan incelemeler sonucunda, tüketim değerlerinin düşmeye başladığı tarih tespit edilebiliyorsa, bu tarihten önceki dönem ihtilafsız dönem olarak kabul edilir.)
B) Doğru tespit edilmiş tüketim değeri yoksa;
...) Müstakil trafolularda (müşteri veya müşteri olmayan) ölçü noktasına bakılmaksızın, besleme transformatör veya transformatörlerinin toplam kurulu gücünün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve ortalama aylık çalışma saatine göre,
...)Meskenler ve müstakil trafolular hariç olmak üzere diğer abone gruplarında, tespit edilen kurulu gücün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve bu değer 3 kW’ın altında olmamak üzere ortalama aylık çalışma saatlerine göre, hesaplanır.
Bu tür hesaplamaların yapılamaması durumunda, tüketilen elektrik enerjisi miktarı aynı yörede bulunan benzer kullanım yerlerinin ortalama tüketimlerine göre hesaplanarak tespit edilir.
Mühür altındaki sayaçlardan geçirilmeksizin ayrı bir hat çekilerek birtakım cihazlar kaçak olarak beslenmiş ise, tüketilen elektrik enerjisi sadece bu hat üzerindeki cihazların kurulu gücü dikkate alınarak tüketim hesaplanır.
D) Ortalama Aylık Çalışma Saatleri:
...) Meskenlerde; 150 saat kabul edilir.
...) Tarımsal sulama abonelerinde; 400 saat olarak kabul edilir.
...) Sanayi abone grubundan enerji alanlar ile turistik tesisler, akaryakıt istasyonları, hastaneler, alışveriş merkezleri gibi vardiyalı hizmet veren müşterilerden, tek vardiyalı çalışanlar için 200 saat, iki vardiya çalışanlar için 400 saat, üç vardiya çalışanlar için 600 saat kabul edilir. Vardiya sayısının tespitinde dağıtım şirketi görevlilerinin tespiti ve şirket kayıtları, bunun mümkün olmaması halinde kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen resmi belgeler göz önüne alınır. Çalışma saatlerinin yukarıda belirtilenlerden daha fazla olmasının tespiti durumunda ise, tespit edilen saatler esas alınır.
...) Diğer abonelerde; 250 saat kabul edilir. "ifadelerini içermektedir.
E) Tahakkuk
Tüm kaçak kullanımlara ilişkin hesaplamalar tek terimli aktif enerji tarifesi üzerinden yapılır. Yapılan hesaplamalarda kademe, puant, güç, reaktif ve trafo kayıplarına ilişkin bedeller dikkate alınmaz.
Kaçak elektrik enerjisi kullandığı tespit edilen tüketicinin, (C) bendindeki usul ve esaslar göz önünde bulundurularak; (B)-(1)-(a) bendinin 1. paragrafı, (B)- (1)-(b) bendi ve (B)-(2) bendi çerçevesinde hesaplanan tüketimi, dahil olduğu abone grubuna kaçak elektrik enerjisi kullandığı tespit edilen tarihte uygulanmakta olan tek terimli aktif enerji bedelinin 1,5 (bir buçuk) katı ile çarpılarak kaçak tahakkuk bedeli hesaplanır ve bu bedel fatura edilir. (Güç ve reaktif enerji bedeli alınmaz)
Yapılan kaçak tahakkuku ve (B)-(1)- (a) maddesi son paragrafı çerçevesinde kaçak tüketime ek olarak yapılan hesaplamalar dönemi içinde kalan, varsa daha önce yapılmış tahakkuk miktarları tenzil edilir.
Müşterilerin tekrarlanan kaçak elektrik enerjisi kullandığının tespiti durumunda, kaçak elektrik enerjisi kullanımının tespit edildiği tarihte yürürlükte olan tek terimli aktif enerji tarife bedelinin 2 (iki) katı göz önüne alınarak hesaplama yapılır.
Müşteri olmayanların kaçak elektrik enerjisi kullanımlarındaki hesaplamalar, hangi abone grubu kapsamında değerlendirilebilecek ise o gruba ait tarife üzerinden yapılır.
Hükümlerini içermektedir.
Somut olayda; davaya konu 09.07.2012 tarihli kaçak tespit tutanağında ayrı bir hat çekilerek birtakım cihazlar kaçak olarak beslenmiş olduğu,bu cihazların kurulu gücünün keşif neticesi 8.6 kw olduğu tespit edilmiştir.
Kaçak elektrik ve ek tahakkuk bedeli hesabının,mühür altındaki sayaçlardan geçirilmeksizin ayrı bir hat çekilerek birtakım cihazlar kaçak olarak beslenmiş ise, tüketilen elektrik enerjisi sadece bu hat üzerindeki cihazların kurulu gücü dikkate alınarak tüketimin hesaplanması gerektiği kuşkusuzdur.
Mahkemece bilgisine başvurulan bilirkişi tarafından düzenlenen raporda, kaçak elektrik bedeli ve kaçak ek tahakkuk bedeli kurulu güce göre hesaplanmıştır.
Ancak ne var ki, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, kaçak elektrik bedeli hesaplanırken çalışma saati olarak, her gün için 8.00 saat dikkate alınmıştır. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun 29.12.2005 tarih ve 622 Karar Nolu Kurul Kararı"nın 1 maddesi D bendi 4. fıkrası " Diğer abonelerde; 250 saat kabul edilir." hükmünü ihtiva etmektedir. Belirtilen bu hüküm çerçevesinde dava konusu iş yerinin günlük çalışma saatinin 8.333 saat olarak belirlenmeden hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
Bununla birlikte, davalı kurumun davaya konu 03.12.2012 tarihli tutanağında müşterinin mükerrer kaçak kullandığına dair tespiti olduğu ancak dosya kapsamında müşterinin daha önce kaçak kullanım yaptığına dair kaçak tespit tutanağının bulunmadığı anlaşılmakla, mahkemece bu belgenin dosyaya celbi istenerek ,müşterinin tekrarlanan kaçak elektrik enerjisi kullandığının tespiti durumunda, kaçak elektrik enerjisi kullanımının tespit edildiği tarihte yürürlükte olan tek terimli aktif enerji tarife bedelinin 2 katı göz önüne alınarak hesaplama yapılmalıdır.
Davalı vekili, hükme esas alınan bilirkişi raporuna gerekçelerini de göstermek suretiyle itiraz etmiştir. Bu durumda; mahkemece, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular gözetilerek, davalı vekilinin itirazlarının ilgili mevzuat ve yönetmelik çerçevesinde değerlendirilmesi ve kaçak kullanım tarih aralığında yürürlükte bulunan tarife uyarınca kaçak kullanım miktarının, kaçak elektrik ve ek tahakkuk bedelinin tespiti amacıyla, önceki bilirkişi dışında oluşturulacak konusunda uzman 3 kişilik bilirkişi heyetinden denetime elverişli yeni bir bilirkişi raporu alınarak, davalı kurumun davacı taraftan istemekte haklı olduğu gerçek alacak miktarının duraksamasız belirlenmesi ve hasıl olacak sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalıının sair temyiz itirazlarının reddine; ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 20.02.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.