MAHKEMESİ : SÖKE 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 10/07/2013
NUMARASI : 2012/62-2013/433

Taraflar arasında görülen alacak davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacılar vekili dava dilekçesinde, davacıların Özbey Köyü Muhtarlığından ihale ile harici satış sözleşmesi ile 10.12.1971, 19.11.1984 ve 08.02.1989 tarihinde taşınmaz satın aldıklarını, taşınmazların davacılar adına devri yapılmadan Köy Tüzel Kişiliğinin davalı Belediye"ye 22.11.2003 tarihinde devredildiğini, tapu iptal-tescil davası açtıklarını, davaların reddedildiğini belirterek ödenen bedelin davacılar Berna ve Ürkiye için ödedikleri arsa bedeli 9.000 TL (ıslah ile 14.468,79 TL), 1.000 TL emlak vergi bedeli, davacılar Öner, İlhan ve Mustafa"nın 9.000 TL arsa bedeli, 1.000 TL vergi bedeli, davacı İlhan"da ayrıca 9.000 TL arsa bedeli ve 1.000 TL ödediği vergi bedelinin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Yenidoğan Belediye Başkanlığı Vekili cevabında davacıların açtığı tapu iptal tescil davası reddedildiğini, bu karar ile mülkiyetin belediyeye ait olduğunun kesinleştiğini beyan etmiş, zamanaşımı def"inde bulunmuştur.
Mahkemece; davanın kısmen kabulü ile 14.468,74 TL"nin davacılar Berna ve Ürkiye"ye, 6.370 TL"nin davacılar Ömer, İlham ve Mustafa"ya, 8.565,94 TL"nin davacı İlhan"a dava tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan tahsili ile ödenmesine karar verilmiş, hükmü taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Dosya kapsamından davacıların 10.12.1971, 19.11.1984 ve 08.02.1989 tarihli harici satış sözleşmeleri ile Özbey Köyü Muhtarlığından taşınmaz satın aldıkları, davacıların tapu devrini almadan Köy Muhtarlığının davalı Yenidoğan Belediye Başkanlığına bağlandığı, dava konusu taşınmazın tapu kaydına göre 10.11.1975 tarihinde Köy Muhtarlığı adına kayıtlı iken, 22.11.2003 tarihinde davalı belediye adına tescil edildiği anlaşılmaktadır.
Davacıların ayrı ayrı açtıkları tapu iptal-tescil davalarının reddedildiğini, kararların 09.03.2011 tarihinde kesinleştiği, bu davanın ise 07.02.2012 tarihinde (10 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde) açılması nedeniyle mahkemece; davalı vekilinin zamanaşımı def"inin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Davada, geçersiz satış sözleşmesi nedeniyle ödenen bedelin tahsili talep edilmektedir.
TBK"nun 78-82 (BK"nun 61-66) maddeleri gereğince; sebepsiz zenginleşme; haklı bir sebep olmaksızın bir başkasının emeğinden ve mal varlığından yararlanma olarak açıklanmıştır.
Taşınmaz satışı, resmi şekilde yapılmadıkça satış sözleşmesi hukuken geçerli değildir (TMK md. 705, TBK md. 237, Tapu Kanunu"nun md. 26, Noterlik Kanunu"nun md. 60). Geçersiz sözleşme tarafları bağlamaz. Bu nedenle davacı ve davalı ancak verdiklerini geri isteyebilir. Sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, taraf vekillerinin sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak, davacıların ödediği satış bedelinin denkleştirici adalet ilkesi gereğince dava tarihi itibariyle ulaştığı alım gücü karşılığının belirlenip davalıdan tahsiline karar verilmesi gerekir. Geçersiz satış sözleşmesine göre ödenen bedelin akdin ifasının imkansız hale geldiği tarih itibariyle denkleştirici adalet ilkesine göre altın fiyatları, memur maaş katsayı artışı, döviz fiyatlarındaki artış, ÜFE fiyatlarındaki artış ile dava konusu taşınmazların emsal taşınmazlara göre değeri esas alınmak suretiyle elde edilecek ortalama rakama karar verilmesi gerekirken, mahkemece; yeterli olmayan bilirkişi raporu esas alınmak suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Ayrıca, davada 03.07.2013 tarihli dilekçe ile ıslah edilen 5.468,74 TL"lik kısım ile ilgili davacılar vekilinin faiz taleplerinin olmamasına rağmen toplam 14.468,74 TL alacağın tamamının dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi de bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 04.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.