MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

MAHKEMESİ : ... 15. Hukuk Dairesi

... Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesince verilen 16/06/2017 tarih 2017/1206-2017/894 tsayılı kararın, Dairemizin 25/10/2017 tarihli ve 2017/41878 esas 2017/22874 karar sayılı ilamıyla bozularak ortadan kaldırılmasına karar verilmiştir. Davacı tarafından kararın maddi hataya dayandığı gerekçesiyle ortadan kaldırılması istenmiştir.
Dairemizce, maddi hata sonucu boşta geçen süre ücreti yerine işe başlatmama tazminatının iki kez hüküm altına alındığı anlaşılmakla, Dairemizin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının maddi hataya dayandığı sonucuna varıldığından ortadan kaldırılmasına karar verildi, dosya yeniden ele alınıp incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, Sendika üyesi ...’ın 24.11.2014 tarihinde davalı şirketin ... Transfer Merkezinde ... merkezli taşeron ... Lojistik Şirketinde kurye personeli olarak çalışmaya başladığını ve iş sözleşmesinin 08.04.2015 tarihinde sonra ise kadrolu çalışan olduğunu; işçinin 26.02.2015 tarihinde sendika üyesi olduğunu; işverenden gizli yürütülen sendikal faaliyetlere katıldığını; yapmış olduğu faaliyetler ile 35 – 40 kişinin sendikalı olmasını sağladığını; işverenin Aralık ayı sonu itibarı ile fazla çalışma onay belgesi imzalatma faaliyetine başladığını; giriş saatlerinin imzalı olmasına karşılık çıkış saatlerinde imza alınmaması sebebi ile fazla çalışma saatleri eksik hesaplanan çalışanların bundan rahatsız olduğu ve imzadan imtina ettiklerini; bunun üzerine işyerinde toplantı yapıldığını ve işçilerin imza atmamalarının sebebinin sorulduğunu; davaya konu işçinin burada sendikalı olma çağrısında bulunduğunu, operasyon müdürünün bunu doğru bulmadığını, ertesi gün işçileri tek tek odaya alarak imza attırmaya başladığını, bu durumun 3 gün sürdüğünü, davaya konu üye işçinin görüşmelere çağrılmadığını, İnsan Kaynakları müdürü tarafından kendisine hakkında tutanak tutulduğunu söylendiğini; tutanakta yazılı olanların doğru olmadığını, bunun üzerine yeniden operasyon müdürü ile görüştüğünü, operasyon müdürünün kendisine imzalarda sıkıntı olmaması gerektiğini ve sendikanın karıştırılmaması gerektiğini söylediğini; bu olaya bağlı işçinin savunmasının alınmadığını; aradan 20-25 gün geçtikten sonra 22.01.2016 tarihinde transfer müdürü tarafından çağrılarak, “bordroları imzalamaması, fazla mesai onay formları nedeni ile müdürüyle tartıştığı, uyarılara aldırmadan sendikal çalışmalar yaptığı, işçileri işverene karşı kışkırttığı, çalışma barışının bozulmasına sebep olduğu, işçilere olumsuz örnek olduğu” gerekçeleriyle işine son verildiğini; bu konuda İş Kur Müdürlüğüne 25.01.2016 tarihinde şikayette bulunduğunu; sözleşme fesih yazısının kendisine 30.01.2016 tarihinde tebliğ edildiğini; fesih sebebinin gerçeği yansıtmadığını; asıl sebebin sendikasızlaştırmak olduğunu belirterek yapılan fesih işleminin geçersizliği ile müvekkilinin işe iadesine, yasal süresi için işe başvurması halinde hak kazanacağı 4 aylık boşta geçen süre ücreti ve diğer haklarının ödenmesine, en az 1 yıllık ücret tutarında sendikal tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davacının iş sözleşmesinin sendikal sebeplerle değil, işyerinde huzuru bozma, işin niteliğine bağlı olarak hazırlanan fazla çalışma onay formunu ve ücret bordrosunu imzalamaktan imtina etmesi sebebi ile geçerli sebeple feshedildiğini; davacının savunmasının talep edildiğini, savunma vermekten imtina edildiğini; davacının hizmet süresi içinde göstermesi gereken özen ve ihtimamı göstermediğini, amirlerine bilgi vermeksizin ve izin almaksızın işe gelmediğini; amirleri ve arkadaşları ile münakaşalara girdiğini; çalışma ortamının huzurunun bozulmasına sebebiyet verdiğini; davacının 08.04.2015-22.01.2016 tarihleri ...ında çalıştığını, davacının önceki çalışmasının müvekkil ile ilgisi bulunmayan farklı bir şirket bünyesinde olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Davacı vekilinin açmış olduğu davanın kabulü ile; feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine, 6356 sayılı Yasanın 25/5. maddesi gereğince feshin sendikal sebeplere dayanması sebebiyle davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında sendikal tazminatın davalıdan alınarak davacıya ödenmesi gerektiğinin tespitine, Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer hakların davalıdan tahsili gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davalı işverenin fesih bildiriminde dayandığı sebebinin geçerli fesih sebebi olmadığı, dosya kapsamı itibari ile davalı işverenin yapmış olduğu feshin sendikal nedene dayandığı, davacı işçinin işe iadesinin gerektiği gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar ...ında temel uyuşmazlık davacının iş akdinin sendikal sebeple feshedilip edilmediği noktasında toplanmaktadır.
Davacı iş akdinin sendikal nedenle feshedildiğini iddia etmiştir. Kural olarak iş sözleşmesinin sendikal faaliyet nedeniyle sona erdirildiğine dair ispat yükümü davacıya aittir.
Sendikal tazminat 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25. maddesinde düzenlenmiş, işçilerin işe alınmalarının, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği korumaları veya üyelikten istifa etmeleri şartına bağlı tutulamayacağı ilk fıkrada hükme bağlanmıştır. Sözü edilen maddenin ikinci fıkrasında ise, işverenin, sendika üyesi olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler ...ında, çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapamayacağı kuralı getirilmiştir.
İşverenin, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca iş sözleşmesini sendikal nedenlerle feshetmesi halinde işçi, işe iade davası açma hakkına sahiptir. İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanun"un 21. maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir. Ancak işçinin işe başlatılmaması hâlinde, ayrıca 4857 sayılı Kanun"un 21. maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tazminata hükmedilmez. İşçinin 4857 sayılı Kanunun yukarıdaki hükümlerine göre dava açmaması ayrıca sendikal tazminat talebini engellemez.
Somut olayda, sendika yazı cevabında 2013 yılında işyerinde örgütlenme çalışmalarının başladığı, ... Kargo Yurtiçi Yurtdışı Taşımacılık A.Ş. işyerinde çalışan 1949 işçi sendikaya üye olduğu ve işyerinde çoğunluk tespitinin yapıldığı ancak itiraz davasının devam etmekte olduğu, davalı işyerinden sendika üyesi olduğu için işten çıkarılan işçi sayısının 45 olup bunlardan 38"i adına sendika tarafından işe iade davaları açıldığı bildirilmiştir. Davacının çalışmış olduğu transfer merkezinde ise dava tarihinde toplam 160 işçi çalışmaktadır. Dosya içerisine sendika tarafından düzenlenmiş sendikal sebeple işe iade davası açan işçilerin dosya numaralarını içerir bir liste ibraz edilmiştir. Bu dosyalardan Yargıtaya gelen dosyalar incelenmiş olup dosyalar da işe iade kararı verildiği ancak sendikal nedenle feshin kabul edilmediği görülmüştür. Örneğin Dairemiz temyiz incelemesinden onama sureti ile geçen 2016/14506 esas sayılı ve ... Bölge Adliye Mahkemesinin istinaf incelemesinden geçerek Dairemize gelen 2017/40710 esas sayılı dosyalarda feshin geçersizliğine karar verilmiş ancak sendikal tazminat talepleri kabul edilmemiştir. Davacının sendika üyelik tarihinin üzerinden bir yıla yakın bir süre geçtikten sonra iş akdinin sona erdirildiği ayrıca davacının süresinde tanık listesi vermediğinden tanık dinletemediği görülmüştür. Sendikal nedenle feshin ispatı noktasında ispat yükü üzerine düşen davacı iş akdinin sendikal nedenle feshedildiğini ispat edememiştir. Tüm dosya kapsamı içeriğine göre davacının iş akdinin gerçek fesih sebebi fazla mesai muvafakatnamesini ve ücret bordrolarını imzalamaması olduğu anlaşılmıştır. Feshin geçerli nedene dayanmadığına yönelik mahkeme görüşü isabetli ise de, davacının iş akdinin sendikal nedenle feshedildiğinin kabulü ile hüküm kurulması hatalıdır.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, Bölge Adliye Mahkemesi hükmü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
Sonuç:
Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesinin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
4-Davacının kanuni süre içinde işe başvurmasına rağmen işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin dört aylık ücreti olarak belirlenmesine,
5-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 31,40 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 2,20 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına, davacı tarafından peşin yatırılan 29,20 harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 1.980,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 457,70 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
9-Taraflarca yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 27/06/2018 tarihinde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.