MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkilin davalıya ait iş yerinde operatör olarak çalıştığını, iş akdine geçersiz şekilde son verildiğini, davacının işine son verilmesinin asıl sebebinin sendika üyesi olması olduğunu, davacının 15.02.2016 tarihinde .İş Sendikasına üye olduğunu ve üyelik tarihinden kısa bir süre sonra iş sözleşmesinin geçerli bir sebep olmadan feshedildiğini iddia ederek davacının işe iadesine; işe iade kararı doğrultusunda yasal sürede müracaat halinde çalıştırılmayan dört aylık ücret ve sair haklarının ödenmesi gerektiğinin ve 1 yıl 1 aylık ücretinden az olmamak kaydıyla sendikal tazminat ödenmesi gerektiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, davalı şirketin ...’da yılda 2 ay boyunca domates işlenerek salça üretimi yaptığını, kalan aylarda bir faaliyet bulunmadığını, ... ....’da da salça ve konserve işletmesi olduğunu, işletmenin sürekliliğinin sağlanması için bir takım tedbirlerin alınması gerektiğini, ...’da çalışan 9 üretim işçisinin daha yoğun üretim faaliyeti olan ... ...’ya daimi olarak görevlendirilmesine, ... yapılan 2 aylık çalışmada ihtiyaç duyulan işgücünün .... işletmesindeki mevcut çalışanlar vasıtası ile karşılanmasına karar verildiğini, 9 işçiye bildirimde bulunulduğunu, taşınma masraflarının davalı şirket tarafından karşılanacağının belirtildiğini, 6 işçinin teklifi kabul ettiğini, davacı ile birlikte 3 işçinin reddettiğini, sözleşmede şirketin diğer işletmelerinde görev almanın işçi tarafından kabul edildiğine dair madde bulunduğunu, davacının ailevi nedenlerini gerekçe gösterdiğini, yapılan teklifi reddetmesinin davalıya haklı nedenle fesih hakkı tanıdığını, buna rağmen davacının mağdur olmaması için kendisine kıdem ve ihbar tazminatı ödenerek iş akdinin feshedildiğini, sendikal fesih iddiasının asılsız olduğunu, yapılan feshin haklı ve geçerli bir fesih olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının hizmet sözleşmesinin feshi için haklı bir neden bulunmadığı gibi, geçerli bir neden de bulunmadığı kanaati ile davacının işe iadesine ayrıca iş sözleşmesinin gerçekte sendikal nedenle feshedildiği gerekçesi ile sendikal tazminatın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, tarafların istinaf başvursunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu :
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dosya içeriğine göre, işverence gerçekleştirilen feshin geçerli nedene dayanma ve feshin geçersizliği ile davacının işe iadesine karar verilmesi isabetsizli olup feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
1-Sendikal tazminat 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25"inci maddesinde düzenlenmiş, işçilerin işe alınmalarının, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği korumaları veya üyelikten istifa etmeleri şartına bağlı tutulamayacağı ilk fıkrada hükme bağlanmıştır. Sözü edilen maddenin ikinci fıkrasında ise, işverenin, sendika üyesi olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapamayacağı kuralı getirilmiştir.
Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, iş yerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, iş yerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, iş yerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, sendikal tazminatı kabulünde davacı beyanı ve husumetli tanık anlatımı esas alınmış, sendikadan yapılan araştırma hüküm kurmaya elverişli olmamıştır. Öncelikle, yan deliller ile desteklenmedikçe husumetli tanık anlatımlarının tek başına hükme esas kabul edilmesi mümkün değildir. Ancak, dosya içerisinde tanık anlatımlarını destekleyecek başka delillerin varlığı halinde bu tanıkların beyanlarına itibar edilmesi mümkündür. Dosya kapsamında ... Gıda İş Sendikasına üyeliğe ilişkin bilgilere dair yazılan müzekkereye iş yerinde sendikalı hiç üye kalmadığı cevabı gelmiştir. Ancak aynı davalıya karşı açılan benzer talepli dosyalarda sendikadan yapılan araştırmada halen üye olduğu ve üyelikten çıkışa dair farklı rakamlar bilgisi iletilmiştir.
Mahkemece davalı işverenden ve Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan fesih öncesi ve sonrası döneme ilişkin olarak işe alınan ve işten çıkartılanlara ait liste ve kayıtlar getirtilip tanıklar dinlendikten sonra, işverence yapılan feshin sendikal nedene dayandığı sonucuna varılmış ise de, sendikal nedene yönelik araştırmanın yetersiz olduğu anlaşılmaktadır. Özellikle, fesih tarihi öncesi ve sonrasında işe alınan ve işten çıkartılan işçiler ile sendika kayıtlarında üye olduğu veya üyelikten ayrıldığı tespit edilen işçiler arasında yöntemince bir karşılaştırma yapılmadan sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Bu itibarla öncelikle, iş sözleşmesi fesih tarihinden önceki ve sonraki altı ayda feshedilen işçilere ait kayıtlar gerek Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan gerekse işverenden getirtilmek suretiyle, iş sözleşmesi işveren tarafından feshedilen işçiler ile (varsa) bu işçiler arasından yeniden işe alınan işçiler ismen tespit edilip, tespit edilen işçilerin üyelik ve/veya üyelikten çekilme tarihleri, üyeliğin devam edip etmediğine ilişkin bilgi ve belgeler ilgili sendikadan getirtilmeli, böylece anılan dönemde iş sözleşmesi feshedilen işçilerden hangilerinin sendika üyesi olduğu tespit edilmeli, böylece feshin yapıldığı dönemde sendikaya üye olmayıp, iş sözleşmesi feshedilen işçilerin bulunup bulunmadığı, sendikaya üye olan ve davalı iş yerinde çalışan toplam işçi sayısı ve üyelik tarihleri, sendika üyeliğinden istifa etmesine karşın iş akdi sonlandırılan işçilerin olup olmadığı, sendikalı olup iş sözleşmeleri feshedilen işçilerin yerlerine yeni işçi alınıp alınmadığı ve bunlar arasında sendikaya üye olan olup olmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, işyerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı hususları yeterince araştırılmalıdır. Bundan sonra toplanacak deliller dosya içeriği ile yeniden bir değerlendirmeye tabi tutularak feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı hususu kuşkuya yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi ve yukarıda esas ve karar numaraları yazılı İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 02/07/2018 gününde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.