Taraflar arasındaki “tapu iptali tescil ve katkı payı alacağı” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Menemen Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 20.02.2009 gün ve 2006/139 esas, 2009/143 karar sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 8.Hukuk Dairesinin 02.02.2010 gün ve 2009/5943 esas, 2010/432 karar sayılı ilamı ile;
(...Davacı vekili, davalı adına kayıtlı 139 ada 36 sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binanın 1 numaralı bağımsız bölümünün ve Y... F... A.... Mahallesi 3134 parselde bulunan dükkanın evlilik birliği içinde edinildiğini, dükkanın daha sonra davalı tarafından satıldığını ileri sürerek 139 ada 36 parsel üzerinde bulunan 1 nolu bağımsız bölüme ait davalı adına olan tapu kaydının iptali ile vekil edeni adına tapuya tescilini, bunun mümkün olmaması halinde de dava konusu dükkan gibi edinilmiş mal olarak kabul edilerek dükkan için 20000,00 YTL, 139 ada 36 parselde bulunan bağımsız bölüm için 30000,00 YTL olmak üzere toplam 50000,00 YTL’nin davalıdan alınarak vekil edenine verilmesini istemiş; daha sonra 139 ada 36 parselde bulunan taşınmaz bakımından davayı ıslah ederek istek miktarını 42500,00 YTL’ye çıkarmıştır.
Davalı vekili ise, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile dava konusu 139 ada 36 parsel sayılı taşınmazın dava tarihi itibariyle değerinin ½’si olan 37500,00 TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine; diğer taşınmaza yönelik davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, mal rejiminin tasfiyesi isteğine ilişkindir.4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun 4.maddesi; 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun ikinci kitabından üçüncü kısım hariç olmak üzere (TMK.nun m.118-395) kaynaklanan bütün davaların Aile Mahkemesinde bakılacağını hükme bağlamıştır. Aile Mahkemesi kurulmayan yerlerde Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenen Asliye Hukuk Mahkemelerinde davanın Aile Mahkemesi sıfatı ile görülüp karara bağlanması gerekir. (Yargıtay H.G.K.nun 16.11.2005 tarih ve 2/673-617 sayılı kararı). Görev kamu düzenine ilişkindir. Mahkemece yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması gerekir.
Davaya Aile Mahkemesi sıfatıyla bakılması gerekirken bu husus düşünülmeden Asliye Hukuk Mahkemesi olarak yargılamaya devam edilip yazılı şekilde karar verilmesi usul ve kanuna aykırıdır...)
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN: Davalı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, tapu iptali tescil ve katkı payı alacağı istemine ilişkindir.
Yerel Mahkemece, karar başlığında “Asliye Hukuk Mahkemesi” sıfatına yer verilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; Özel Dairece, bu karar yukarıda yazılı gerekçe ile görev noktasından bozulmuştur.
Yerel mahkeme, bozma sonrasında karar başlığında “Asliye Hukuk Mahkemesi” sıfatı yanında ayrıca “Aile Mahkemesi Sıfatıyla” ibaresine yer vermiş ve “…bozma ilamı öncesinde yapılan yargılamada 18.04.2008 tarihli oturumda davaya aile mahkemesi sıfatıyla bakılması yönünde ara kararı verildiği, bu aşamadan sonra yargılamaya aile mahkemesi sıfatıyla devam edilerek hükme varıldığı; karar başlığında ise sehven aile mahkemesi sıfatının belirtilmediği…”gerekçesi ile önceki kararında direnmiştir.
Yerel Mahkeme ile Özel Daire arasındaki uyuşmazlık; davaya gerçekte Asliye Hukuk Mahkemesi sıfatıyla mı, yoksa Aile Mahkemesi sıfatıyla mı bakıldığı noktasındadır.
Öncelikle belirtilmelidir ki, müstakil aile mahkemelerinin kurulmadığı yerlerde Asliye Hukuk Mahkemelerince yargılamanın bu sıfatla yapılması gerekmektedir. Mahkeme, bu halde Asliye Hukuk Mahkemesi sıfatının yanında Aile Mahkemesi sıfatını da tutanaklarında ve karar başlığında göstermek; yargılamayı da bu sıfatın gerektirdiği usul ve esaslar çerçevesinde yürütmek durumundadır. Aile Mahkemelerinin kuruluş amacına uygun ve kendine özgü yargılama yöntemi bulunmaktadır.
Dosya kapsamından; yerel mahkemece bozmadan önceki yargılama aşamasında 18.04.2008 tarihli oturumda davaya aile mahkemesi sıfatıyla bakılması yönünde ara kararı oluşturulup, yargılamaya bu şekilde devam edildiği; ancak ilk karar yazılırken karar başlığına sehven davaya Aile Mahkemesi sıfatıyla bakıldığı ibaresinin eklenmediği belirgindir. Esasen karar başlığında da bu hususun açıkça belli edilmesi gerekir ise de, ara kararının varlığı ve yargılamanın bu sıfatla yürütüldüğünün anlaşılması karşısında, başlıktaki bu eksik Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 80.maddesi kapsamında maddi hata olarak nitelendirilmiş; mahkemesince düzeltilmesi her zaman için mümkün olduğu kabul edilmiştir.
O halde, duruşma tutanağı kapsamı ile Aile Mahkemesi sıfatıyla yargılama yapıldığının anlaşılmasına göre, mahkemenin buna ilişkin direnmesi yerindedir.
Ne var ki, davalı vekilinin sair temyiz nedenleri özel dairece incelenmemiş olup, bu inceleme yapılmak üzere dosyanın Özel Daireye gönderilmesi gerekir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle direnme uygun bulunduğundan, davalı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 8.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 08.12.2010 gününde oybirliği ile karar verildi.
