MAHKEMESİ :Asliye Hukuk ( İŞ) Mahkemesi


Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 15/10/1994-14/12/2007 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R

Dava; davacının davalı işyerinde 05.10.1994 – 14.12.2007 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece; davacının askerlik yaptığı süre dışlanarak, davacının davalıya ait iş yerinde döneme ait asgari ücretle 15.10.1994 – 01.11.1997 ve 01.06.1999 – 12.12.2007 tarihleri arasında toplam 3.324 gün fiilen çalıştığı, bu çalışmalarının 682 gününün bildirimlerinin yapıldığı ve primlerinin ödendiği, 2642 gün bildirimlerinin yapılmadığı ve primlerinin ödenmediğinin tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; bahçıvan olarak çalıştığını beyan eden davacı adına davalı işyerinden 2003-2007 yılları arasında Haziran/Temmuz aylarından Eylül/Aralık aylarına kadar değişen dönemlerde kısmi bildirimler yapıldığı, davacının 21.11.1997 – 22.05.1999 tarihleri arasında askerlik yaptığı, 01.02.2008 tarihli müfettiş tutanağında; işyerinin sezon nedeni ile gayrifaal olduğunun, çalışan olmadığının, işyeri kayıtlarına göre davacının mevsimlik çalıştığının bildirildiği, davalı tarafından davacının çalışmalarının sezonluk olduğunun iddia edildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık; somut olayda fiili çalışma olgusunun ispatı konusunda, mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
506 sayılı Yasanın 79/10. maddesinde bu tür hizmet tespit davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında resmi belge ve yazılı delillerin bulunması sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması salt bu nedene dayalı istemin reddine neden olmaz. Somut bilgilere dayanması koşuluyla, bordro tanıkları veya iş ilişkisini bilen veya bilmesi gereken komşu işyerleri kayıtlı çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen kimi diğer kanıtlarla dahi sonuca gitmek mümkündür. Kamu düzenine dayalı bu tür davalarda hakim, görevi gereği doğrudan
-soruşturmayı genişleterek sigortalılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirlemelidir. Bu yön Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527,30.6.1999 gün 1999/21-549-555,5.2.2003 gün 2003/21-35-64,15.10.2003 gün 2003/21-634-572,3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 10.11.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olayda; davacının çalışmalarının sezonluk olup olmadığı değerlendirilmeden sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş; dosyada mevcut bordrolarda isimleri bulunan kayıtlı çalışanlar arasından re"sen seçilecek kişileri dinlemek, zabıta marifeti ile veya davalı Kurum"dan sorarak talep edilen dönemde davalı işyerine komşu işyeri sahipleri ile bu işyerlerindeki çalışmaları kayıtlara geçmiş kişileri tespit ederek dinlemek, davalı işyerinin kapasitesinin ve bahçıvan olduğunu beyan eden davacının çalışma şeklinin, davalı işyerinin arazi miktar ve özelliklerinin, bu itibarla davacının çalışmalarının kapsamının belirlenmesi için mahallinde keşif yapmak, davalı işyerinin devremülk şeklinde çalıştığı tespit edilir ise yaz ve kış aylarında devremülkü kullanan devremülk sahiplerini tespit ederek beyanlarına başvurmak böylece toplanan deliller ışığında davalı işyerinin sezonluk hizmet veren bir işyeri olup olmadığının tespiti ile davacının çalışmalarının da sezonluk olup olmadığını belirleyerek varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan ... İnş. Ve. Tur. Yatırımları A.Ş."ne iadesine
03.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.