"İçtihat Metni"
Taraflar arasındaki “
“Kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil”
” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Mersin Asliye 1. Hukuk Mahkemesi’nce davanın kabulüne dair verilen 28.12.2006 gün ve 2006/131 E- 2006/766 K. sayılı kararın incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin 05.06.2007 gün ve 2007/2301-5250 sayılı ilamı ile;
(...Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak;
Bilirkişi kurullarınca dava konusu taşınmazın somut emsal alınan 8957 ada 4 parsel sayılı taşınmazla karşılaştırılması sonucunda; birinci bilirkişi kurulunca dava konusu taşınmaz ile emsal aynı değerde ikinci bilirkişi kurulunca ise dava konusu taşınmazın emsalden yaklaşık %20 oranında değersiz olduğu kabul edilmiş ve mahkemece ikinci bilirkişi kurulu raporu doğrultusunda hüküm kurulmuştur.
2942 sayılı Yasanın 11. maddesinin (d) bendi gereğince emlak vergi değerlerinin de dava konusu taşınmaz ile emsalin karşılaştırılmasında göz önünde tutulması gerekir. Bu itibarla dava konusu taşınmazın ve emsalin emlak vergisine esas tutulan asgari m2 değerlerinin oranı ile bilirkişi raporunda değerlendirmeye esas alınan oran birbirinden fahiş ölçüde farklı olduğundan bu farklılık ve çelişki giderilmelidir. Dosyaya getirtilen kayıtlara göre; dava konusu taşınmazın emlak vergisine esas asgari m2 değeri 34 YTL; emsal alınan 4 parsel numaralı taşınmazın asgari m2 değeri ise 30 YTL dir. Bu durumda dava konusu taşınmazın değerinin emsal taşınmazın değerinden daha düşük olmayacak şekilde tespiti gerektiği düşünülmeden dava konusu yerle emsali aynı değerde kabul eden birinci bilirkişi raporu yerine vergi değerlerine ters düşecek şekilde dava konusu taşınmazın emsal taşınmazdan daha değersiz olduğunu kabul eden ikinci bilirkişi kurulu raporuna göre hüküm tesisi doğru görülmemiştir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN: Davalı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 4650 sayılı Kanu"nla değişik hükümleri uyarınca kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili istemine ilişkindir.
Davacı vekili; müvekkili idarece yol, inşaat ve emniyet sahası için kısmen kamulaştırılan davalıya ait Mersin Merkez Çopurlu Köyü, 333 parsel sayılı taşınmaza teklif edilen kamulaştırma bedelinin davalı tarafça kabul edilmemesi nedeniyle uzlaşma sağlanamadığını ileri sürerek, kamulaştırılan taşınmaz bedelinin tespiti ile davacı idare adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemenin, arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza, Mersin, Merkez Çavuşlu Mahallesi, 8957 ada, 4 parsel sayılı, 209 m2 yüzölçümündeki taşınmaz satışını somut emsal almak suretiyle 02.03.2006 dava tarihi itibariyle metrekarede 41,35 YTL değer biçen ve “
“dava konusu taşınmazın ve emsalin emlak vergisine esas asgari m2 değerlerine göre, dava konusu taşınmazı somut emsal taşınmazdan %20 daha düşük değerde kabul eden”
” bilirkişi kurulu ek raporuna göre “
“davanın kabulüne”
” dair verdiği karar, Özel Daire’ce yukarıda yazılı gerekçeyle bozulmuş; Yerel Mahkemece, “
“bozma ilamında belirtilenin aksine dava konusu taşınmazın emlak vergisine esas asgari m2 değerinin 3 YTL, emsal taşınmazın vergi değerinin ise 30 YTL olduğu; emlak vergisine esas asgari m2 değerleri de dikkate alındığında, kadastral parsel niteliğinde bulunan ve şehrin 5-6 km kuzeyinde yer alan dava konusu taşınmazın, imar uygulaması sonucu oluşan ve şehir merkezinde bulunan somut emsal taşınmazdan daha değersiz kabul edilmesi gerektiği”
” gerekçesiyle direnme kararı verilmiştir.
Yargılama sırasında Toroslar Belediye Başkanlığından getirtilen vergi beyanları içeriğinden, 2006 değerlendirme tarihi itibariyle dava konusu 333 parsel sayılı taşınmazın emlak vergisine esas asgari m2 değerinin, bozma ilamında işaret edilenin aksine 34 YTL/m2 değil, 3 YTL/m2 olduğu; 8957 ada 4 parsel sayılı somut emsalin emlak vergisine esas asgari m2 değerinin ise 30 YTL/m2 olarak bildirildiği, buna göre dava konusu taşınmazın değerinin, emsal taşınmazın değerinden düşük olduğu görülmektedir. Hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda, dava konusu taşınmaz ile somut emsal alınan taşınmazın özellikleri belirtilerek karşılaştırma yapılıp üstün ve eksik yönleri irdelenmiş, az yukarıda sözü edilen emlak vergisine esas arsa asgari m2 değerlerine paralel olarak, dava konusu taşınmazın emsal taşınmazdan % 20 değersiz olduğu kabul edilmiştir.
Emlak vergisine esas arsa asgari m2 değerleri itibariyle dava konusu taşınmaz ve bilirkişi raporunda somut emsal alınan taşınmazın birbirine oranı ile bilirkişilerin yaptıkları karşılaştırma oranı arasında farklılık bulunmadığı, vergi değerlerine ters düşecek bir değerlendirmenin yapılmadığı her türlü duraksamadan uzaktır.
Hal böyle olunca; Yerel Mahkemece, vergi beyan değerleri dikkate alındığında, dava konusu taşınmazın somut emsale oranla daha az değerde olduğunun kabulü ile kamulaştırma bedelinin buna göre tespitine dair verilen direnme kararı usul ve yasaya uygundur. Bu nedenle direnme kararı onanmalıdır.
S O N U Ç: Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, gerekli temyiz ilam harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına 21.01.2009 gününde oybirliği ile karar verildi.