MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tescil

... ile Hazine, Ankara ... ve ... aralarındaki tescil davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Gölbaşı/Ankara Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 10.09.2009 gün ve 570/515 sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davalı Hazine vekili ve davalı Ankara ... vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR

Davacı, kazanmayı sağlayan zilyetlik nedeniyle dava dilekçesinde mevkii ve sınırları yazılı kadastro çalışmalarında taşlık olarak tespit dışı bırakılan taşınmaz bölümünün adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, dava konusu taşınmazın mera olduğunu ve zilyetlikle edinilemeyeceğini açıklayarak davanın reddini savunmuş, dava konusu taşınmazın TMK.nun 713/6.maddesi gereğince Hazine adına tescilini istemiştir.
Davalı Ankara Büyükşehir ve ... vekilleri, davanın reddine karar verilmesini savunmuşlardır.
Mahkemece, imar-ihya ve zilyetlikle kazanım koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, teknik bilirkişinin 22.9.2008 tarihli rapor ve krokisinde A harfi ile gösterilen 7060 m2 taşınmaz bölümünün davacı adına tesciline, fazla talebin reddine; aynı krokide B harfi ile gösterilen 2250 m2 taşınmaz bölümünün ise kazanım koşulları oluşmadığından davalı Hazine adına tesciline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı Hazine ve Ankara ... vekilleri tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
Dava, TMK.nun 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 ve 17.maddeleri gereğince açılan tescil isteğine ilişkindir. Dava konusu taşınmaz bölümü Kadastro Müdürlüğünün karşılık yazısına göre 1950 yılında yapılan kadastro çalışmalarında taşlık niteliği ile tespit dışı bırakılmıştır. Uyuşmazlık konusu taşınmazın kadastro çalışmaları sırasında taşlık olması nedeniyle tespit dışı bırakıldığının, davacının babası Hacı Veli Kaya tarafından 5-6 yıl süre ile taşların toplanarak, imar-ihya çalışmalarının 40 yıl önce bitirildiğinin, babasının 1991 yılında ölümünü takiben mirasçılar arasında yapılan taksimle davacıya bırakıldığının, davacı ve babası tarafından arpa-buğday ekilerek tasarrufta bulunulduğunun, halen de her yıl sürüm yapıldıkça çıkan taşların davacı tarafından toplanıldığının, mera olmadığının yerel bilirkişi ve tanıklar, 4.sınıf kullanım kabiliyetinde tarımsal nitelikte olduğunun ziraatçı bilirkişi tarafından bildirilmesi üzerine davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Dava konusu taşınmaz bölümünün kadastro çalışmalarında taşlık olarak tespit dışı bırakıldığı gerek Kadastro Müdürlüğünün cevabından, gerek yerel bilirkişi ve tanıkların beyanları ve dosyada mevcut orijinal pafta örneğinden anlaşılmaktadır. Dava konusu taşınmaz tespit dışı bırakılma tarihindeki niteliğine göre, imar-ihyaya muhtaç bulunan yerlerdendir. Bu nitelikte bir yer ancak 3402 sayılı Kadastro Kanununun 17.maddesinde belirtilen koşullar altında para ve emek sarfedilmek suretiyle kültür arazisi haline getirilerek ve bu olgunun tamamlandığı tarihten itibaren koşullarına uygun şekilde 20 yıldan fazla süre ile zilyetliğin sürdürülmüş olması halinde edinilebilir. Mahkemece, davaya konu taşınmazda imar-ihya çalışmalarının ne şekilde yapıldığı hususu yeterince araştırılmamıştır. Her ne kadar hava fotoğrafları getirtilmiş ise de, uygulama keşif mahallinde uzman bilirkişiler vasıtasıyla yapılmamış, dosyanın tevdii suretiyle dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılması doğru olmamıştır.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgeye ait dava tarihinden geriye doğru en az 20 yıl ve daha önce çekilmiş hava fotoğrafları ve topoğrafik haritaların bulundukları yerden alınarak dosya arasına konulması, ondan sonra yerel, teknik, harita ve fotogrametri mühendisi, fotoğrafçı ve üçlü ziraat yüksek mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulu aracılığıyla dava konusu taşınmaz başında keşif yapılması, bilirkişiler ve tanıkların HUMK.nun 258.maddesi hükmü uyarınca davetiye ile çağrılarak aynı kanunun 259.maddesi uyarınca taşınmaz başında dinlenilmeleri, dava konusu taşınmazın öncesi itibariyle niteliği, mera olarak kullanılan yerlerden olup olmadığı, değilse imar-ihya çalışması yapılıp yapılmadığı, yapılmışsa ne zaman başlanıldığı, hangi tarihte tamamlandığı ve zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğü hususlarının kendilerinden sorulması; memleket haritası ve hava fotoğraflarına göre bu yerde en erken hangi tarihten itibaren ihya olgusunun tamamlanarak ve zilyetliğe başlanarak tarım arazisi olarak tasarruf edildiğinin belirlenmesi, harita ve fotogrametri mühendisinden stereoskopik aletle üç boyutlu olarak hava fotoğrafları üzerinde inceleme yapılmak suretiyle gerekçeli ve denetime elverişli nizalı taşınmaz bölümünün hava fotoğrafı üzerindeki konumunu gösterir rapor ve kroki, önceki keşfe katılanlar dışında belirlenecek üç kişiden oluşacak ziraatçı uzman bilirkişi heyetinden dava konusu taşınmazın sığ olduğu, üzerinde irili ufaklı taşlar ve şiddetli erozyon sorunu bulunduğu, halen dahi her yıl çıkan taşların toplanıldığı hususları yapılan keşiflerde belirtildiğine göre bu hususları cevaplandıracak şekilde gerekçeli, taşınmazın niteliğini ve taşınmazın hakim vasfının taşlık mı, toprak mı olduğunu belirtir, taşların yoğunluğunu açıklayıcı ve komşu parsellerle karşılaştırmalı şekilde ayrıntılı rapor alınması, tescil konusu taşınmazın niteliğinin belirlenmesine esas olmak üzere dava konusu taşınmaz bölümünü ve çevresini içine alan resimlerin HUMK.nun 366.maddesi hükmü uyarınca fotoğrafçı bilirkişi tarafından çekilip usulen onaylandıktan sonra dosya arasına konulması, dava konusu taşınmazın bulunduğu köyde 4342 sayılı Mera Kanunu uyarınca uygulama yapıldığı öne sürüldüğüne göre buna ilişkin tüm evrakın getirtilerek keşifde uygulanması, nizalı taşınmaz bölümünün ne gibi bir işleme tabi tutulduğunun belirlenmesi ve uyuşmazlığın çözümünde nazara alınması, bundan ayrı dava konusu taşınmazın batısında yer alan 577 parsele revizyon gören tapu kaydının getirtilerek keşifde uygulanmak suretiyle nizalı taşınmaz yönünü ne olarak gösterdiği hususu üzerinde durulması, dava konusu taşınmaz bölümünün tapuya kayıtlı yerlerden olup olmadığının Tapu Sicil Müdürlüğünden sorulması, ondan sonra toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekir. Eksik inceleme ile karar verilmesi doğru değildir.
Davalı Hazine ve Ankara ... vekillerinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile usul ve yasaya aykırı bulunan hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve 15,60 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığına iadesine 15.04.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.