Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava hizmet tespiti ve prime esas kazanç tutarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkeme, bozmadan sonra ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı ... Tekstil İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. vekilince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Hizmet tespiti davasının yasal dayanağı 506 sayılı Kanun’un 79/10 ve 5510 sayılı Kanun’un 86/9. maddeleridir. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re"sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu"nun Geçici 7. maddesi uyarınca prime esas kazanç tutarına ait davanın yasal dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu"nun 77 ve 5510 sayılı Kanun"un 80. maddesidir. Bu kapsamda davacı işçinin, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, ücretinin ve davalı Sosyal Güvenlik Kurumu’na davalı işveren/işverenler tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Ücret miktarı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Geçici 1. maddesinin ikinci fıkrası delaletiyle Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu 288. maddesinde belirtilen sınırları aşıyorsa, tespiti gereken gerçek ücretin; hukuksal geçerliliğe haiz olarak düzenlenmiş bulunmaları kaydıyla, işçinin imzasının bulunduğu aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, ticari defter kayıtları gibi delillerle sigortalının imzasını taşıyan ücret bordroları veya hizmet sözleşmesinde yazılı olan ücretin gerçek olmadığı kanıtlanabilir. Yazılı delille ispat sınırın altında kalan miktar için yine Hukuk
Muhakemeleri Kanunu’nun Geçici 1. maddesinin ikinci fıkrası delaletiyle Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 289. maddesi gereğince tanık dinletilebilir. Tespiti istenen miktar sınırı aşıyor olsa bile varlığı iddia edilen çalışmanın öncesine ve sonrasına ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgeler bulunuyorsa tanık dinletilmesi mümkündür.
Somut uyuşmazlıkta hizmet tespitine yönelik araştırma yetersizdir. Mahkemece, re"sen araştırma ilkesi ışığında; davacının çalışmalarının geçtiği işyerindeki bordrolu tanıklar resen belirlenerek bilgi ve görgülerine başvurulmalı; sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı; kurumdan davalı işyerlerine ait işyeri dosyaları celbedilmeli, davacıya yapılan ödemelere ait kayıtlar getirtilmeli, böylece bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak, uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilmeli ve davacının tüm talepleri hakkında takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir. Ayrıca mahkemece davacının hizmet tespiti talebinin 28.03.2012 tarihine kadar olmasına rağmen, talebin aşılarak 23.08.2012 tarihine kadar kabule karar verilmesi de isabetsizdir. Bunun yanında davacı, davalı işveren yanında son olarak aylık net 2.000 TL ücretle çalıştığını, aynı dönemde primlerinin eksik yatırıldığını ve belirtilen dönemlerde yatırılmayan primlerinin gerçek ücret üzerinden yatırılmasını talep etmiş, mahkemece kısmen kabulle emsal ücret araştırması esas alınarak ve bu ücretin oranlanması yoluyla davacının asgari ücretin 1.94 katı net ücretle çalıştığının tespitine” karar verilmiştir. Gerçek ücretin tespiti sırasında yukarıdaki esaslar dahilindeki deliller celp edilip, değerlendirildikten sonra sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, emsal ücret cevabı doğrultusunda ve eksik araştırma sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması da bozmayı gerektirir.
O halde, davalı ... Tekstil İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Tekstil İnşaat San. Tic. Ltd. Şti."ne iadesine, 25.01.2018 gününde oybirliğiyle karar verilmiştir.