MAHKEMESİ : ŞANLIURFA 4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 30/10/2012
NUMARASI : 2012/61-2012/474

Taraflar arasında görülen itirazın iptali davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Dava, kaçak elektrik kullanımı üzerine girişilen icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Mahkemece istem kısmen kabul edilmiş, kararı davacı vekili ile davalı vekili temyiz etmiştir.
İddia ve savunmaya, duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere, bu yolla saptanan dava niteliği ile dosya kapsamında toplanıp değerlendirilen delillere, delillerin takdir, tahlil ve tartışımına ilişkin hükümde gösterilen gerekçelere göre davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
1-)Davacı, davalının tarımsal sulamada abonesiz/kayıtsız sayaçla elektrik kullandığının tespit edilmesi üzerine 21.06.2010 tarihli kaçak kullanım tutanağı ve buna dayalı olarak hesaplanan kaçak kullanım bedelinin tahsili için davalı aleyhine icra takibine girişildiğini, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu beyanla itirazın iptali talebinde bulunmuştur.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir .
4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa dayanılarak hazırlanan ve 25 Eylül 2002 günlü resmi gazetede yayınlanarak 01.03.2003 tarihinde yürürlüğe giren Elektrik Tarifeleri Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 13.maddesinin (1) b bendi hükmünde, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişinin ilgili mevzuata uygun olarak kestiği elektrik enerjisini, yükümlülüklerini yerine getirmeden dağıtım lisansı sahibi tüzel kişinin izni dışında açması, kaçak elektrik enerjisi tüketimi olarak kabul edilmiş, 15.madde hükmünde de, kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımına ilişkin tespit, süre, tüketim miktarı hesaplama, tahakkuk, ödeme yöntemleri ile diğer usul ve esasların dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından belirlenerek Kuruma sunulacağı ve kurul onayı ile uygulamaya konulacağı açıklanmıştır.
Kaçak elektrik tespit tutanağının düzenlendiği tarihte yürürlükte olan Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından uygulanacak “Kaçak ve Usulsüz Elektrik Enerjisi Kullanılması Durumunda Yapılacak İşlemlere İlişkin Usul ve Esaslar” hakkında 21.03.2003 günlü 122 sayılı sayılı karar alınmıştır.
Somut olaya gelince, davalı görevlileri tarafından düzenlenen kaçak elektrik tutanağında, davacının tarımsal sulamada sayaçsız abonesiz kaçak elektirik kullandığı ve Elektrik Tarifeleri Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 13-(1)-b maddesi hükmüne göre kaçak tüketim miktarının hesaplanması gerektiği kuşkusuzdur.
Davacının takibe dayanak yaptığı kaçak elektrik kullanma tutanağında kurulu gücün 160 KWH olduğu belirtilmiş, davacı tarafından da icra takibine konu edilen alacak bu güç miktarı üzerinden hesaplanmıştır.
Mahkemece hükme dayanak yapılan bilirkişi raporunda trafo gücü 96 KWH olarak alınmış kaçak kullanım bedeli 96 KWH üzerinden hesaplanmıştır. Şu durumda, kaçak kullanım bedelinin 160 KWH üzerinden hesaplanması gerekir.
Ayrıca hükme dayanak yapılan bilirkişi rapororunda KWH cinsinden enerji bedelinin hesaplaması yapılırken; Enerji Bedeli (KWH)=Kaçak Kullanım Süresi x Kurulu Güç x Kullanma faktörü x Günlük Çalışma Saati +Ek tüketim formülüne riayet edilmemiştir .
2-)3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1.maddesinde, ticari faaliyet çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisinin konusunu oluşturduğu; 2.maddesinin 3.bendinde, elektrik dağıtımlarının mal teslimi olduğu; 10/g maddesinde ise, elektrik enerjisi dağıtım veya kullanımlarında, bunların bedellerinin tahakkuk ettirilmesinin vergiyi doğuran olay olduğu açıklanmıştır.
3093 sayılı Radyo Televizyon Gelirleri Kanunu’nun 1.maddesinde, Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna devamlı ve yeterli gelir kaynağı sağlamak amacıyla hazırlanan bu Kanunun; radyo, televizyon, video ve birleşik cihazlardan alınacak ücretler, elektrik enerjisi hasılatından ayrılacak paylar ile çeşitli gelirlerin tahakkuk, tahsilat işlemlerini kapsayacağı; aynı kanunun 2.maddesinde ise, elektrik enerjisi hasılatından bu Kanuna göre ayrılacak payların kurumun gelirleri arasında bulunduğu açıklanmıştır.
Hükme dayanak yapılan bilirkişi raporunda Ceza Enerji Bedelinin (TL cinsinden değeri saptanırken; Ceza Enerji Bedeli (TL)=Enerji Bedeli + Dağıtım Bedeli + PSH bedeli +İşletim Bedeli ) x Kaçak ceza Katsayısı formülüne riayet edilmemiş; Ceza Enerji Bedelinin TL cinsinden değeri hesaplanırken Dağıtım Bedeli, PSH bedel, İşletim Bedeli hiç bir şekilde değerlendirmeye alınmamış olup, ilgi rapor hükme dayanak yapılmıştır. Davalı tarafın, davacı idare tarafından sunulan elektrik enerjisinden yararlandığı gözetildiğinde, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’na göre KDV matrahına dahil olan enerji dağıtım hizmet bedelinin KDV’sinden ve TRT payı gibi vergilerden sorumlu olacağı kuşkusuzdur.
Hal böyle olunca, dosyanın talimat yoluyla oluşturulacak üç kişilik uzman bilirkişi kuruluna verilerek talep edilen kaçak elektrik bedelinin yönetmelik ve kurul kararlarında açıklanan yöntemle hesaplanması konusunda denetime elverişli rapor alınması gerekirken, yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 13.03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.