3. Hukuk Dairesi 2014/3857 E. , 2014/4356 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : BOLU 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 01/10/2013
NUMARASI : 2013/284-2013/313
Taraflar arasında görülen tüketici hakem heyeti kararına itiraz davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dilekçesi ile; Bolu Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığının, 11.07.2012 tarihli kararı ile, “davalı tüketicinin kullanmış olduğu elektrik ücretine ilave olarak yansıyan kaçak-kayıp ve PSH okuma bedellerinin iptaline ve daha önce alınan bu bedellerin geriye dönük olarak hesaplanarak tüketiciye iade olunmasına” karar verildiğini; oysa, elektrik faturalarında yer alan kayıp-kaçak bedeli dahil tüm bedellerin Elektrik Piyasası Kanunu, Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği, Elektrik Piyasası Perakende Satış Hizmet Geliri ile Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi hakkında Tebliğ gereğince müşterilere tahakkuk ettirildiğini; elektrik faturalarında yer alan tüm bedellerin, Enerji Piyasası Düzenleme kurumu (EPDK) tarafından belirlenen bedel kalemleri ve hesap oranlarına göre belirlendiğini bu nedenle kararın yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek hakem heyeti kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; asıl dava açılmadan delil niteliğindeki hakem heyeti kararının iptalini istemekte hukuki yarar bulunmadığı gerekçesiyle davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş, hükmün temyizi üzerine Dairemizin 02.05.2013 gün ve 2013/5480 E.- 2013/7164 K sayılı ilamı ile, "Davacı her ne kadar açtığı davada tüketici sorunları hakem heyeti kararının iptalini istemişse de dava dilekçesi bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacının taraflar arasında abonelik sözleşmesi nedeni ile davalının kayıp-kaçak kullanımı, PSH okuma bedelini ve daha önce alınan bu bedelleri ödeme yükümlülüğü altında olup olmadığı konusunda çıkan muarazanın men"ini diğer bir deyişle çekişmenin giderilmesini istediği anlaşılmaktadır. Açıklanan bu durumda, mahkemece; davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi isabetli bulunmamıştır. 6100 sayılı Yasanın 25, 31, 119.maddeleri gereğince; mahkeme, açılan bu davayı aydınlatmalı, tüketici sorunları hakem heyeti kararını delil olarak kabul etmeli, davacı tarafa dava değerini açıklattıktan sonra açılan bu davayı alacak davası (eda davası) olarak görmelidir." gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiş ve mahkemece bozma ilamına uyulduktan sonra yapılan yargılama neticesinde; Elektrik dağıtım şirketleri tarafından alınmayan önlemler nedeniyle oluşan kayıp kaçak miktarının tüketicilerden tahsil edilmesinin hak ve nesafet kurallarına aykırı olup, bu nedenle davacı elektrik dağıtım şirketinin kayıp kaçak bedeli ve PSH ( sayaç okuma bedeli ) bedeli adı altında ücret talep edemeyeceğinden davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, elektrik faturalarına yansıtılan kayıp kaçak bedeli, perakende satış hizmet bedeli, psh okuma bedeli, iletişim sistemi kullanım bedeli, dağıtım bedelinin tüketiciden alınıp alınamayacağı hususundadır. Kayıp-kaçak miktarı, dağıtım sistemine giren enerji ile dağıtım sisteminde tüketicilere tahakkuk ettirilen enerji miktarı arasındaki farkı göstermektedir. Başka bir ifadeyle, kayıp-kaçak bedeli elektrik sisteminde ortaya çıkan teknik ve teknik olmayan kaybın maliyetinin kayıp-kaçak oranları ölçüsünde karşılanabilmesi amacıyla belirlenen bir bedeldir. 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu"nun 4"üncü maddesinin 2"nci fıkrasında Kurum"un "...bu Kanunda yer alan fiyatlandırma esaslarını tespit etmekten" sorumlu olduğu belirtilmektedir.
Sözkonusu yasal düzenleme uyarınca, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu elektrik faturalarında bulunacak ve ücretlendirilecek tarife unsurlarını belirleme yetkisine sahiptir. Kayıp-kaçak bedeli, perakende satış hizmet bedeli, psh okuma bedeli, iletişim sistemi kullanım bedeli, dağıtım bedelinin Kurumun Kanunun kendisine verdiği yetki çerçevesinde ve Kanunun temel amaçlarına uygun şekilde belirlediği bir bedeldir. Söz konusu bedeli belirlemek üzere alınan Kurul Kararı Kurumun bir düzenleyici işlemi olarak tüm tüzel ve gerçek kişileri bağlayıcı niteliğe haizdir.
Tarifelerin uygulanması, lisans sahibi şirketler bakımından yasal bir zorunluluktur. Lisans sahibi şirketler, tarifeyi değiştiremeyeceği gibi, tarifede yer almayan bir bedeli de tahsil edemez veya düzenlenen tarifeler kapsamında belirlenmiş bir bedeli de tahsil etmeme gibi bir davranışta bulunamazlar.
Bu nedenle, perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketlerinin tarifeleri uygulayıp uygulamama ve kayıp-kaçak, perakende satış hizmet bedeli, psh okuma bedeli, iletişim sistemi kullanım bedeli, dağıtım bedelini tahsil edip etmeme gibi bir insiyatifi bulunmamaktadır. Tarifelere uyma yükümlülüğünün bir gereği olarak kayıp-kaçak bedeli, perakende satış hizmet bedeli, psh okuma bedeli, iletişim sistemi kullanım bedeli, dağıtım bedelinin perakende satış tarifesinin bir unsuru olarak faturalarda yer almaktadır.
Bu durumda, dağıtım şirketlerinin söz konusu karara aykırılık teşkil edecek bir işlemde bulunmaları mümkün olmadığından, mahkemece; davanın kabulüne ve ilgili Tüketici Hakem Heyeti Kararının İptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 19.03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.