22. Hukuk Dairesi 2019/9090 E. , 2020/284 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ: İŞE İADE
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalıya ait işyerinde 01/03/2003-31/12/2015 tarihleri arasında şoför olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı ve geçerli bir sebep olmadan feshedildiğini, davalının yeni personel alımı yaptığını beyanla, feshin geçersizliğinin tespiti ile davacının işe iadesine, boşta geçen süreler için 4 aylık brüt ücret tutarında tazminatı ve diğer yasal haklarının ödenmesine, işe başlatılmaması halinde 8 aylık brüt ücreti tutarında tazminat ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davalı şirketin faaliyet alanının gazete ve kitap yayımı olduğunu, iş sözleşmesinin işletmenin ve işyerinin gereklerinden kaynaklanan geçerli ve zorunlu nedenle feshedildiğini ve davacının tüm yasal haklarının ödendiğini, sektördeki daralma ve reklam gelirlerindeki ciddi oranda azalma sonucunda gazetenin ..., ... ve ... temsilciliklerinde küçülmeye gidildiğini, davacının emekliliğe hak kazandığı gözetilerek iş sözleşmesinin geçerli nedenle feshedildiğini ve son çare olma ilkesine uygun davranıldığını beyanla davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, yapılan yargılama, toplanan deliller ve bilirkişi incelemesi neticesinde davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, davacı vekilinin istinaf başvurusu esastan reddedilmiştir.
Karar yasal süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dairemizce, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair kararı kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması üzerine, mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar yasal süresi içerisinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından geçerli sebeple feshedilip feshedilmediği noktasındadır.Davacı iş sözleşmesinin herhangi bir gerekçe gösterilmeden haksız feshedildiğini ileri sürmüş, davalı taraf ise feshin Türkiye çapında faaliyet gösteren gazetenin küçülmeye gitmesi sebebiyle geçerli nedene dayandığını savunmuştur. Dairemizce, Bölge Adliye Mahkemesinin esastan ret kararı kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesinin davanın reddine dair kararı araştırmaya yönelik olarak bozulmuştur.Bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama neticesinde, işverence alınan yönetim kurulu kararları ile fesihten önceki ve sonraki altı ay içinde işe alınan ve işten ayrılan işçilere ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları getirtilmiş, yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Bilirkişi raporunda iş sözleşmesinin feshinden önceki altı aylık süreçte işe alınan ... ve ..."ın görev alanları bilinmediğinden bu konuda değerlendirme yapılamadığı ifade edilmiştir. Mahkemece, davalı vekilinin beyanına göre işe alınan işçilerin sekreter ve gazeteci olduğu, davacının şoför olması karşısında, fesihden önceki ve sonraki altı aylık süreçlerde yeni şoför alımının yapılmadığı, bu durumda davacının iş sözleşmesinin işverenin küçülme kararına bağlı olarak şoför sayısının indirilmesi neticesinde feshedildiği, davacının emekliliğe hak kazanmasının diğer personele göre sözleşmenin öncelikli olarak feshedilmesinde objektif bir neden olarak değerlendirildiği, somut olarak ölçülülük ilkesinin ihlal edilmediği sonucuna varılarak dava reddedilmiştir.Davalı taraf, yargılamanın başından itibaren ekonomik sebeplerle küçülmeye gidildiğini, işyerinde çalışan şoför sayısının altıdan üçe indirildiğini, davacının emekliliğe hak kazanmasının iş sözleşmesinin diğer işçilere nazaran öncelikli feshi için bir sebep olarak kabul edildiğini savunmuş olup, hükme esas alınan bilirkişi raporunda da bu savunma doğrultusunda bir kanaat oluşturulmuştur. Somut olayda, bir kadronun ortadan kaldırılması söz konusu olmadığından, davalı işverenin şoför işgücüne ihtiyacının sona ermediği muhakkaktır. Davalı taraf da davacının çalıştığı ... Şubesinin kapatılmadığını, ekonomik sebeplerle küçülmeye gidildiği için şoför sayısının azaltıldığını savunmuştur. Ne var ki, davalı işverenin işletmesel kararın zorunlu sonucu olarak iş sözleşmesini fesihte tutarlı ve ölçülü davranmadığı dosya kapsamı ile sabittir. Hal böyle olunca, mahkemece davanın kabulü gerekirken reddine karar verilmesi yerinde değildir.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun"un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda belirtilen nedenlerle;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin 6 (ALTI) aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
5-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 54,40 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 25,20 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan tarife uyarınca 3.400,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafça sarf edilen, 687,60 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Taraflarca yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak 14.01.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.