3. Hukuk Dairesi 2013/20286 E. , 2014/4582 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : MALATYA 3.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 21/05/2013
NUMARASI : 2012/354-2013/346
Taraflar arasında görülen menfi tespit davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Malatya İli, Kale İlçesinde bulunan taşınmazından dolayı tarımsal sulama abonesi olduğunu, müvekkilinin yarıcıya verdiği ortaklarının müvekkilinin bilgisi dışında kaçak elektrik kullandığını, bunun üzerine F... yetkililerinin ... aboneliğe 30.154,00 TL, .... aboneliğe 40.749,00 TL kaçak elektrik tüketim faturası düzenleyerek müvekkilinden talep edildiğini, sözkonusu aboneliklerin bağlı olduğu su motorları ve yedek motorlar olup, ancak baraj gölündeki su seviyesinin düştüğü zamanlarda kullanıldığını, her zaman kullanılan hatların olmadığını, geçen yıl haziran ayında yalnız 2 sefer kullanıldığını ve 800,00 TL fatura ödendiğini, diğer sulamaların müvekkilinin başka sulama motorlarından sağlandığını, F..."ın kaybının 70.903,00 TL olamayacağını belirterek, müvekkilinin faturalardan dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir
Davalı vekili cevap dilekçesiyle; davanın öncelikle zamanaşımı nedeni ile reddi gerektiğini, davacının kaçak elektrik kullanıldığını kabul ettiğini, ancak söz konusu işlemin kendisi tarafından değil, işletmecileri tarafından yapıldığı iddiasının ileri sürüldüğünü, davacının kendi adına olan aboneliğinin her türlü hukuki sorumluluğuna katılmak zorunda olduğunu, .... ve .... tesisat nolu aboneliklerin davacıya ait olduğunu, yapılan kontrolde sayacın endeks kaydetmesinin engellendiğinin tespit edildiğini, yasa gereği sayacın okunmasına engel olacak düzenlemenin yapılamayacağını, ancak pano üzerine kilit takılarak sayacın okunmasının uzun süre engellendiğini, okuma elemanlarının her gittiğinde sayacın kilit altında olduğunun tespit edildiğini, bunun üzerine davacı tarafından yapılan kilit kırılarak kontrol yapıldığında söz konusu durumun ortaya çıktığını belirterek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne, dava konusu ... nolu tarımsal sulama aboneliğine ait 13/07/2012 ödeme tarihli 30.154,89 TL meblağlı faturadan dolayı davacının davalıya 24.158,94 TL; ... nolu tarımsal sulama aboneliğine ait 13/07/2012 ödeme tarihli 40.749,85 TL meblağlı faturadan dolayı davacının davalıya 29.930,70 TL olmak üzere toplam 54.089,70 TL borcunun bulunduğu, 16.815,04 TL yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, karar verilmiş hüküm davalı ve davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık, davalı kurum tarafından kaçak elektrik kullanımı nedeniyle tahakkuk ettirilen faturalardan dolayı davacının borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa dayanılarak hazırlanan ve 25 Eylül 2002 günlü Resmi Gazetede yayınlanarak 01.03.2003 tarihinde yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 13.maddesi hükmünde, gerçek veya tüzel kişiler tarafından, dağıtım sistemine veya sayaçlara veya ölçü sistemine ya da tesisata müdahale ederek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, eksik veya hatalı ölçüm yapılması veya hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmiş sayaçtan geçirilmeden mevzuata aykırı bir şekilde elektrik enerjisi tüketmesi kaçak elektrik enerjisi tüketimi olarak kabul edilmiş, 15. madde hükmünde de, kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımına ilişkin tespit, süre, tüketim miktarı hesaplama, tahakkuk, ödeme yöntemleri ile diğer usul ve esasların dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından belirlenerek Kuruma sunulacağı ve kurul onayı ile uygulamaya konulacağı açıklanmıştır.
Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından, 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından uygulanacak “Kaçak ve Usulsüz Elektrik Enerjisi Kullanılması Durumunda Yapılacak İşlemlere İlişkin Usul ve Esaslar” hakkında 622 sayılı karar alınmıştır.
Somut olayda dosyadaki bilgi ve belgelerin tetkikinden; davalı idare personeli tarafından, yapılan denetimler neticesinde davacıya ait 17970458 nolu abonelik için 16/06/2012 tarihli kaçak tespit tutanağı ile "ana kolon hattını sayaca giren hattı şantlayarak motor hattına bağladığı, sayacın endeks kaydetmesini engellediğinin" tespit edilmiş olduğu;.... nolu abonelik için tanzim olunan 16/06/2012 tarihli kaçak tespit tutanağı ile de "trafoda gerilim uçlarının alındığı (akım trafolarının uçları sayaca girmeden tüketim yapmaktadır.) sayacın boşta endeks kaydetmesinin engellendiğinin" tesbit edildiği bu tutanaklara istinaden, kaçak tahakkukunun yapıldığı anlaşılmıştır.
Yine mahkemece bilgisine başvurulan bilirkişi tarafından tanzim olunan 11.01.2013 tarihli rapor ile "...Yönetmelik ve kurul Kararı göz önünde bulundurularak yapılan hesaplamalarda ... seri numaralı abonelik için kaçak kullanım ve sayaç endeksine göre yapılan tüketim toplamının 20.433,49 TL; 19048210 seri numaralı abonelik için kaçak kullanım bedeli ve sayaç endeksine göre yapılan tüketimin 27.612,83 TL olduğu ve toplam 48.046,32 TL ödeme yapılması gerektiği" netice ve kanaatine varıldığı; hesap bilirkişisi tarafından tanzim olunan 14.01.2012 havale tarihli raporda ise; "...davacının ... nolu tarımsal sulama aboneliğinin 13.07.2012 son ödeme tarihli toplam 30.154,89 TL bedelli faturadan dolayı 9.721,40 TL borçlu olmadığı, .... nolu tarımsal sulama aboneliğinin 13.07.2012 son ödeme tarihli toplam 40.749,85 TL bedelli faturadan dolayı 13.137,02 TL borçlu olmadığının" belirtildiği ve mahkemece de benimsenen bilirkişi raporuna göre karar verildiği anlaşılmaktadır.
Buna göre davacının sayaca veya ölçü sistemine ya da tesisata müdahale ederek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek fiili kaçak elektrik enerjisi tüketimi olduğundan Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 13.maddesi hükmüne göre hesaplama yapılması gerektiği kuşkusuzdur.
Hal böyle olunca, mahkemece öncelikle yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular gözetilerek, dava konusu aboneliklere ilişkin abonelik dosyasının getirtilerek, tarafların raporlara itirazları sulama yapılan yerin özellikleri dikkate alınarak dosyanın önceki bilirkişi dışında elektrik konusunda uzman bilirkişi kuruluna tevdi edilmesi, her bir kaçak elektrik tutanağı için talep edilen kaçak elektrik bedelinin ayrı ayrı yönetmelik ve kurul kararlarında açıklanan yöntemle hesaplanması konusunda denetime elverişli rapor alınması, davalının tahsilini istemekte haklı olduğu alacak miktarının bu şekilde belirlenmesi, daha sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yetersiz bilirkişi raporları benimsenerek karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 24.03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.