MAHKEMESİ : İZMİR 5. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 12/04/2012
NUMARASI : 2011/223-2012/202

Taraflar arasında görülen adi ortaklık davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı dilekçesinde; taraflar arasında otel işletmeciliği konusunda bir sözleşme imzalandığını, 2006 yılı sonuna kadar bu yerin işletildiğini, imzalanan sözleşme karşılığı, davalı tarafa yazılı belgeler karşılığı 29.03.2006 tarihine kadar 15.550,00 TL ödeme yapıldığını, taraflar arasında düzenlenen 18.01.2006 tarihli sözleşmenin 5. ve 6.maddeleri gereğince ... Otel ve pansiyona ait kar ve zarar taraflarca %50 olarak paylaşılacağı ve işletme kara geçtikten sonra davacı tarafından otel için yapılan tüm harcamaların müvekkiline iade edileceğinin kararlaştırıldığını, ancak davalı tarafından davacıya ... Otelin gelir, gider, kar, zarar durumu hakkında hiçbir yazılı bilgi verilmediği gibi davacının ödünç olarak verdiği paralarında iade edilmediğini, bu nedenlerle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile 15.550,00 TL alacaktan şimdilik 500,00 TL alacağın ödeme tarihinden itibaren işlemiş reeskont faizleri ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı savunmasında; taraflar arasında dava konusu otelin işletilmesi konusunda bir anlaşmanın yapıldığını, fakat otel çalışmadığı için 1 yıl sonra kapatıldığını, davacının bu işletme için 15.500 TL verdiğini, ancak konulan bu sermayenin yetmemesi nedeni ile kendisinin de maddi katkıda bulunmak zorunda kaldığını beyan ederek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava konusu uyuşmazlık; adi ortaklığın tasfiyesi talebine ilişkindir.
Somut olayda; davacı taraf dava dilekçesi ile adi ortaklığa sermaye olarak koyduğu bedelin iadesini talep etmiş, yargılamanın ilerleyen safhalarında ise; davasını islah ederek, elde edilen kar payından hissesine düşen bölümü de talep etmiştir.
Taraflardan her biri, yapmış olduğu usul işlemlerini kısmen veya tamamen ıslah edebilir. Aynı davada taraflar ancak bir kez ıslah yoluna başvurabilir. (HMK. md.176, HUMK.md.83)
Islah tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilir. Islah yazılı ya da sözlü olarak yapılabilir. Karşı taraf duruşmada hazır değilse, veya ıslah talebi duruşma dışında yapılıyorsa bu yazılı talep veya tutanak örneği haber vermek amacıyla karşı tarafa bildirilir. (HMK. md. 177, HUMK. md.84)
Islah eden taraf, ıslah sebebiyle geçersiz hale gelen işlemler için yapılan yargılama giderleri ile, karşı tarafın uğradığı veya uğrayabileceği zararları karşılamak üzere hakimin taktir edeceği teminatı bir hafta içinde mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. (HMK. md.178, HUMK. md. 86)
Somut olayda, davacı sonradan mahkemeye verdiği 16.08.2012 tarihli dilekçe ile, 15.550 TL alacağın davalıdan tahsilini talep etmiştir. Dosyanın incelenmesinden, davacının ıslah dilekçesinde, noksan harcın tamamlanmasını da talep ettiği halde, ıslah harcının yatırıldığına ilişkin makbuzun dosyada bulunmadığı görülmüştür.
HMK.’nun 26.maddesi (HUMK m. 74) gereğince, “Hakim tarafların talep sonuçları ile bağlı olup, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez.”
Öyle ise mahkemece, öncelikle, ıslah tarihi olan 21.12.2011 tarihi itibariyle davacının ıslah harcını yatırıp yatırmadığının tespit edilip, yatırmadığının anlaşılması durumunda geçerli bir ıslahın olmadığı, usulüne uygun olarak ıslah dilekçesi ile talebini arttırmadığı kabul edilerek, dava dilekçesinde bildirdiği talebi ile bağlı bir karar verilmesi gerekir.
Islah harcının yatırıldığının tespit edilmesi durumunda ise; geçerli bir ıslahın yapıldığı kabul edilerek, ıslah dilekçesinde bildirilen talepleri ile ilgili olarak da bir değerlendirme yapılabilecektir.
Kabule göre ise; dosyanın incelenmesinden, davalının 2007 Mart ayında dava konusu otel işletmeciliğini bırakıp, başka bir faaliyet alanına geçtiği, davacı ile de bu şekilde ortaklıklarının son bulduğu, davacının ıslah dilekçesinde, 2007 yılı için elde edilen karı da talep ettiği ve mahkemenin de bu talebi kabul ettiği anlaşılmıştır. Davalı ile davacının ortak olmadığı 2007 yılının tamamına ait kar payından, davacıya da hisse verilmesi doğru görülmemiştir. Bu durumda mahkemece, tarafların ortaklıklarının son bulduğu tarih itibariyle tasfiyenin gerçekleştirilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
Gene kabule göre, kabul edilen alacağın tamamı için, ihtarın tebliğ tarihinden itibaren faize karar verilmiş olup, ıslah edilen kısım yönünden ıslah tarihinden itibaren faize karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 25.03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.