MAHKEMESİ : KIRIKHAN 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 12/06/2008
NUMARASI : 2003/353-2008/335

Taraflar arasında görülen menfi tesbit davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı kuruma tarımsal sulama elektrik aboneliği bulunan müvekkili hakkında, davalı kurum elemanları tarafından yapılan kontrolde kaçak elektrik kullanıldığı gerekçesiyle 18.09.2002 tarihli kaçak elektrik tespit tutanağı düzenlenip kaçak elektrik bedeli olarak 10.689,00 TL"nin tahakkuk ettirildiğini, ancak müvekkilinin kaçak elektrik kullanmadığını, sayaca herhangi bir müdahalede bulunulmadığını belirterek, davalıya borçlu bulunulmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; davacı hakkında Asliye Ceza Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davacının kaçak elektrik kullanmadığının tespit edilerek beraat kararı verildiği, ceza davasında alınan bilirkişi raporunda, davacının kaçak elektrik kullanmadığının tespit edildiği ve normal elektrik bedeli olan 1.010,45 TL den davacının sorumlu olduğu gerekçesiyle davacının davasının kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Ceza mahkemesi kararlarının hukuk mahkemesindeki davaya etkisini düzenleyen Borçlar Kanunu’nun 53.maddesi hükmünde, "Hakim, kusur olup olmadığına, yahut haksız fiilin failinin temyiz kudretini haiz bulunup bulunmadığına karar vermek için ceza hukukunun sorumluluğa ilişkin hükümleri ile bağlı olmadığı gibi, ceza mahkemesinde verilen beraat kararı ile de mukayyet değildir. Bundan başka ceza mahkemesinin kararı, kusurun takdiri ve zararın miktarının tayini hususunda dahi hukuk hakimini takyit etmez." denilmektedir. Aynı düzenleme yeni Türk Borçlar Kanununun 74.maddesi hükmünde de “Hâkim, zarar verenin kusurunun olup olmadığı, ayırt etme gücünün bulunup bulunmadığı hakkında karar verirken, ceza hukukunun sorumlulukla ilgili hükümleriyle bağlı olmadığı gibi, ceza hâkimi tarafından verilen beraat kararıyla da bağlı değildir. Aynı şekilde, ceza hâkiminin kusurun değerlendirilmesine ve zararın belirlenmesine ilişkin kararı da, hukuk hâkimini bağlamaz.” şeklinde önceki kanuna paralel şekilde düzenlenmiştir.
Bu açık hüküm karşısında, ceza mahkemesince verilen beraat kararı, kusur ve derecesi, zarar tutarı, temyiz gücü ve yükletilme yeterliği, illiyet gibi esasların hukuk hakimini bağlamayacağı konusunda duraksama bulunmamaktadır.
Görülmektedir ki, ceza mahkemesinin “delil yetersizliğine dayanan beraat kararının” hukuk hakimini bağlamayacağı ancak beraat kararı bir maddi olguyu tespit ediyorsa bu kararın hukuk hakimini bağlayacağı, beraat kararı suçun sanıklar tarafından işlenmediğinin kesin olarak tespiti olgusuna dayanıyorsa, bu kararın hukuk hakimini de bağlayacağı, bundan başka kusurun takdiri ve zararın miktarını tayini hususundaki kararın hukuk hakimini bağlamayacağı hüküm altına alınmıştır (Turgut Uygur, Borçlar Kanunu Şerhi, C. 1, s. 844).
Ceza mahkemesinde, suçun sanık tarafından işlenmediğinin saptanması nedeniyle verilen beraat kararının Hukuk Mahkemesine etkisi düşünülürse de, kesin delil bulunmaması nedeniyle beraat kararı verilmesi halinde bu nitelikteki kararın Hukuk Hakimini bağlayacağı söylenemez. (HGK. 30.1.1976, 1974/4-475 E. 1976/159 K., YKD.1976/9-1266)
Somut olayda; hükme esas alınan Kırıkhan Asliye Ceza Mahkemesinin 29.05.2008 tarih ve 2008/100 E.-379 K sayılı ilamına bakıldığında; elektrik hırsızlığı suçundan yapılan yargılama sonucunda davacı/sanık hakkında ""...sanığın müsnet suçu işlediğine dair her türlü şüpheden uzak kesin ve inandırıcı delil elde edilemediğinden atılı suçtan beraatine..."" karar verildiği görülmektedir.
6100 Sayılı HMK 204/2.maddesinde, yetkili memurların görevleri içinde usulüne uygun olarak düzenledikleri belgelerin, aksi ispatlanıncaya kadar kesin delil sayılacağı açıklanmıştır.
Somut olaya gelince, davalı elemanlarınca yapılan kontroller sırasında, 18.09.2002 tarihinde davacı adına kayıtlı .... abone numaralı elektrik sayacında, ölçü bölmesi mühürünün açıldığı ayrıca TC mühürlerinin açılarak sayaca müdahale edildiği gerekçesi ile kaçak tespit tutanağı düzenlenmiştir. Dosya içerisinde bulunan kaçak elektrik tutanağında, davalının kaçak elektrik kullandığı tespit edilmiştir. Kaçak tutanakları aksi sabit oluncaya kadar geçerlidir.
Öyle ise mahkemece, yukarıda açıklanan maddi olgular gözetilerek, davacı hakkında ceza hakimi tarafından verilen beraat kararının, kendisini bağlamayacağı kabul edilip, davacı hakkında tanzim edilen kaçak elektrik tutanağının da aksi sabit oluncaya kadar geçerli resmi belgelerden olduğu dikkate alınıp, dosyanın elektrik konusunda uzman bilirkişi kuruluna tevdi edilmesi, bilirkişi kurulundan davalı kurumun isteyebileceği kaçak elektrik bedelinin tutanak tarihinde yürürlükte bulunan ilgili yönetmelik ve bu yönetmelik gereğince yayınlanan usul ve esaslarda açıklanan yönteme göre hesaplanması için rapor alınması, davacının sorumlu tutulabileceği kaçak bedelinin duraksamasız belirlenmesi, daha sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile hüküm kurulması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 26.03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.