MAHKEMESİ : Edremit 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 23/09/2014
NUMARASI : 2013/532-2014/498


Davacılar S.. E.. ve diğeri vekili Avukat B..A...tarafından, davalılar D.. Y.. ve diğeri aleyhine 06/11/2013 gününde verilen dilekçe ile tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine dair verilen 23/09/2014 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacılar vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davacıların davalı M.. T.."a yönelik temyiz itirazları tümden, diğer davalı D.. Y.."a yönelik temyiz itirazlarının ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan kısmı reddedilmelidir.
2-Davacıların davalı D.. Y.."a yönelik diğer temyiz itirazlarına gelince;
Dava, haksız şikayet nedeni ile maddi ve manevi zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar, davalılardan D.. Y.."ın altınlarının çalındığını, bu hırsızlık olayından dolayı davalı D.. Y.."ın davacılardan şüphelendiğini beyan ederek haksız şikayette bulunduğunu, diğer davalı M.. T.."ın ise soruşturma dosyasında tanık sıfatıyla verdiği ifadesinde davacıları haksız yere itham ettiğini, yapılan soruşturma sonucunda kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiğini, davalıların eyleminin kişilik haklarına saldırı oluşturduğunu iddia ederek, uğranılan zararın telafisi için maddi ve manevi tazminat isteminde bulunmuşlardır.
Davalılar anayasal şikayet hakkının kullanıldığını belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkemece, davalı D.. Y.."ın başvurusunun şikayet hakkının kullanılması kapsamında kaldığı, davalıların davacıya kasıtlı olarak zarar verme amaçlarının bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Şikayet hakkı, diğer bir deyimle hak arama özgürlüğü; Anayasa’nın 36. maddesinde; “.. ”şeklinde yer almıştır. Hak arama özgürlüğü bu şekilde güvence altına alınmış olup; kişiler, gerek yargı mercileri önünde gerekse yetkili kurum ve kuruluşlara başvurmak suretiyle kendilerine zarar verenlere karşı haklarının korunmasını, yasal işlem yapılmasını ve cezalandırılmalarını isteme hak ve yetkilerine sahiptir.

Anayasanın güvence altına aldığı hak arama özgürlüğünün yanında, yine Anayasanın “..” başlığını taşıyan 12. maddesinde herkesin kişiliğine bağlı dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve özgürlüklere sahip olduğu belirtildikten başka, 17. maddesinde de, herkesin yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahip bulunduğu da düzenleme altına alınmış bulunmaktadır. T..K.. 24. maddesinde, kişilik haklarına yapılan saldırının unsurları belirtilmiş ve hukuka aykırılığı açıklanmıştır. 25.maddesinde ise, kişilik haklarına karşı yapılan saldırının dava yolu ile korunacağı açıklanmış, B...nun 49. maddesinde ise saldırının yaptırımı düzenlenmiştir.Hak arama özgürlüğü ile kişilik haklarının karşı karşıya geldiği durumlarda; hukuk düzeninin bu iki değeri aynı zamanda koruma altına alması düşünülemez. Daha az üstün olan yararın, daha çok üstün tutulması gereken yarar karşısında o olayda ve o an için korumasız kalmasının uygunluğu kabul edilecektir. Hak arama özgürlüğü, diğer özgürlüklerde olduğu gibi sınırsız olmayıp kişi salt başkasını zararlandırmak için bu hakkı kullanamaz. Bu hakkın hukuken korunabilmesi ve yerinde kullanıldığının kabul edilebilmesi için şikayet edilenin cezalandırılmasını veya sorumlu tutulmasını gerektirecek yeterli kanıtların mevcut olması da zorunlu değildir. Şikayeti haklı gösterecek bazı emare ve olguların zayıf ve dolaylı da olsa varlığı yeterlidir. Bunlara dayanarak başkalarının da aynı olay karşısında davalı gibi davranabileceği hallerde şikayet hakkının kullanılmasının uygun olduğu kabul edilmelidir. Aksi halde şikayetin hak arama özgürlüğü sınırları aşılarak kullanıldığı, kişilik değerlerine saldırı oluşturduğu sonucuna varılmalıdır.
Davaya konu olayda; davalı D.. Y.. ikametinden altınlarının çalındığını ve davacılardan şüphelendiğini belirterek şikayetçi olmuştur. Dosyadaki bilgi ve belgelerden davalının davacıları tanıdığı, hatta zaman zaman annesinin bakımını davacı S.."in yaptığı ve evinin anahtarını davacılara verdiği ve davacılar ile yakın iletişim halinde olduğu anlaşılmaktadır. E..B..2012/9629 sayılı soruşturma dosyasında ise olay günü bahçe kattaki eve açık bırakılan yatak odası balkon kapısından girildiği, davalının soyut iddiası dışında her türlü şüpheden uzak, yeterli ve inandırıcı kesin bir delil bulunmadığından davacılar hakkında Kovuşturmaya Yer Olmadığına dair karar verildiği görülmüştür.
Hırsızlık gibi ağır sonuçlar doğurabilecek bir konuda şikayet hakkının kullanılmasından önce, yeterli ve ciddi olguların varlığının belirlenmesi; acele davranılmaması ve kayıtsızlık da gösterilmemesi gerekir. Dosya kapsamından davalının yeterli emare bulunmadan davacılar hakkında şikayetçi olduğu anlaşılmaktadır. Davacıların korunması gereken kişilik hakları ile davalıların şikayet hakkı arasında çatışan yararlar dengesi, davacılar yönünden bozulmuş, davalılar yönünden ise hukuka uygunluk nedeni gerçekleşmemiştir. Davanın ret gerekçesi olarak kabul edilen olgular, tazminat miktarının belirlenmesinde etkili olabilirse de istemin tümden reddini gerektirmez. Şu durumda; yerel mahkemece, açıklanan olgu ve ilkeler gözetilip davalının eyleminin hukuka aykırı olduğu sonucuna varılarak, davacılar yararına somut olaya uygun bir miktarda manevi tazminat takdir edilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile istemin tümden reddedilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda (2) sayılı bentte gösterilen nedenlerle davacılar yararına BOZULMASINA, davacıların davalı M.. T.."a yönelik temyiz itirazlarının tümden, davalı D.. Y.."a yönelik diğer temyiz itirazlarının ise ilk bentte gösterilen nedenlerle reddine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 21/12/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.