
Esas No: 2014/3695
Karar No: 2015/7087
Karar Tarihi: 02.04.2015
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2014/3695 Esas 2015/7087 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 20/03/2002-25/01/2008 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 20.3.2002-25.1.2008 tarihleri arasında davalılar nezdinde geçen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacı adına davalılar tarafından tespit istemine konu dönemde sigortalı çalışma bildiriminde bulunulmadığı, 1.3.2008 -15.6.2008 ve 1.9.2008-31.12.2008 tarihleri arasında ihbar olunan 1326724 sicil numaralı Dalgıç Dayanıklı Tüketim Malları ...Şti tarafından davacı adına sigortalı çalışma bildiriminde bulunulduğu, anılan şirketin okulun temizlik işlerini tespit istemine konu dönem sonrası aldığı ve şirketin 10.3.2008 tarihinde 506 Sayılı Yasa kapsamına alındığı, davacının 5.10.2003 tarihli karar ile davalı okul koruma derneğine üye olduğu, 14.6.2004 tarihli genel kurul kararı ile davacının yönetim kuruluna asil üye seçildiği, aynı tarihte yönetim kuruluna başkan seçilerek dernek adına bağış yoplama ve harcama yetkisine sahip olduğu, .... Okul Aile birliğinin 24.12.2002 tarihli yönetim kurulu kararı ile okulun temizlik işlerinin sağlıklı yürütümü için okul hizmetlilerinden Halil Işıklar ve ..."e götürülen teklifin kabul görmediği bunun yerine öğrenci velisi olan davacının yaptığı teklifin uygun görülerek kabul edildiği ve davacının işbaşı yaptığı, 17.12.2003 tarihli yönetim Kurulu kararı ile davacının Denetleme Kuruluna üye seçildiği, 11.7.2005 tarihli yönetim kurulu kararı ile yeni yönetim ve denetim kurulu üyelerinin seçildiği ancak davacının bu yeni seçilen üyeler arasında bulunmadığı, 13.11.2006 tarihli karar ile davacının yönetim kuruluna muhasip üye seçildiği, 5.11.2007 tarihli yönetim kurulu kararı ile yeni yönetim ve denetim kurulu üyelerinin seçildiği ancak davacının bu yeni seçilen üyeler arasında bulunmadığı, okul aile birliğinin gelir gider
defterinde davacı adına yapılan ücret ödemesine rastlanılmadığı, bordro tanıklarından birinin davacının çalışmalarını doğrularken çoğunluğunun davacıyı tanımadıklarını ya da davacının ihbar olunan şirket nezdinde çalışmasının bulunduğunu beyan ettikleri anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık; somut olayda fiili çalışma olgusunun ispatı konusunda, mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
506 sayılı Yasanın 79/10. maddesinde bu tür hizmet tespit davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında resmi belge ve yazılı delillerin bulunması sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması salt bu nedene dayalı istemin reddine neden olmaz. Somut bilgilere dayanması koşuluyla, bordro tanıkları veya iş ilişkisini bilen veya bilmesi gereken komşu işyerleri kayıtlı çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen kimi diğer kanıtlarla dahi sonuca gitmek mümkündür. Kamu düzenine dayalı bu tür davalarda hakim, görevi gereği doğrudan soruşturmayı genişleterek sigortalılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirlemelidir. Bu yön Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527,30.6.1999 gün 1999/21-549-555,5.2.2003 gün 2003/21-35-64,15.10.2003 gün 2003/21-634-572,3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 10.11.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olayda; tanıklarından bir kısmı davacının çalışmalarını doğrularken bir kısmının davacıyı tanımadıklarını beyan etmeleri karşısında, tanık beyanları arasındaki çelişki giderilmeden sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş; davalılardan .... İlköğretim okulunun tüzel kişiliğinin bulunmaması nedeni ile husumetin .... Bakanlığına teşmili gerektiğini dikkate alarak tespite konu döneme ilişkin okul aile birliği kayıtlarını getirtmek ve bu kayıtlardan tespit edilen üyelerden re"sen seçilecek kişileri de tanık olarak dinlemek, bu kişiler davacının çalıştığını beyan etmekte iseler davacıya ücret ödemelerinin ne şekilde yapıldığını da sormak, ayrıca talep edilen dönemde okul yöneticiliği yapmış kişiler ile davacının talep ettiği dönemde çalıştığı bildirilen okul öğretmeni ve yöneticilerinden re"sen seçilecek başkaca tanıkları dinlemek, okullar çevresindeki komşu işyeri sahipleri ile bu işyerlerindeki çalışmaları kayıtlara geçmiş kişileri de tespit edip dinleyerek, böylece tanık beyanları arasındaki çelişkileri gidermek ve toplanan deliller ışığında varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 02/04/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.