MAHKEMESİ : Palu Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 28/05/2013
NUMARASI : 2012/52-2013/152

Davacı S.. B.. tarafından, davalılar C.. Ö.. vd. aleyhine 18/04/2012 gününde verilen dilekçe ile tespit istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 28/05/2013 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi dahili davalı C.. Ö.. tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Davalı E.. V.."ne yönelik temyiz itirazları yönünden;
Davacı, kardesi olan dava dışı Muhittin"in evinin depremde hasar görmesi nedeniyle davalı valiliğin İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü"nün, hasarlı olan evin yıkılıp yeniden yapılması kararının, gerekli önlem alınmadan diğer davalı müteahit aracılığıyla uygulanması sırasında kendi evinde meydana gelen zararın nasıl giderileceği ile miktarının tespitini istemiştir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, dahili davalı C.. Ö.. tarafından temyiz edilmiştir.
İdari bir kurum olan E.. V.."nin kamusal görev çerçevesinde zarar doğurucu eylemi gerçekleştirdiği anlaşılmaktadır. İdari eylem ve işlemlerden doğan zararlardan dolayı İdari Yargılama Usulü Yasası’nın 2/1-b maddesi gereğince idareye karşı, idari yargı yerinde tam yargı davası olarak açılması gerekir. Görev konusu kamu düzenine ilişkin olup ileri sürülmese bile yargılamanın her aşamasında mahkemelerce kendiliğinden gözetilir.
Mahkemece açıklanan yönler gözetilerek, davalı E.. V.. yönünden yargı yolu bakımından mahkemenin görevsizliği nedeniyle dava dilekçesinin reddine karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan yazılı gerekçe ile işin esasının incelenmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
2-Dahili davalı C.. Ö.."ın diğer temyiz itirazları yönünden;
Davacı, kendi evi ile kardeşi Muhittin"in evinin bitişik olduğunu, depremde zarar görmesi nedeniyle E.. V.. tarafından kardeşine yeni bir ev yapılmasına karar verildiğini, bu kapsamda kardeşinin evi yeniden yapılmak üzere yıkılırken önlem alınmadığını ve kendi evinin de zarar görüp kullanılamaz hale geldiğini belirterek, evindeki zarar miktarının,evin kullanılabilir olup olmadığının, yeniden yapılması gerekip gerekmediğinin ve yeniden yapılması gerekiyorsa gerekli masraf miktarının tespitini istemiştir.
01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK"nun 106. maddesinde "Tespit Davaları" düzenlenmiştir. Bu madde “ Tespit davası yoluyla, mahkemeden, bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının
belirlenmesi talep edilir. Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır. Maddi vakıalar, tek başlarına tespit davasının konusunu oluşturamaz.” hükmünü içermektedir. Tespit davası yoluyla mahkemeden bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi istenir. Madde içeriğinden de açıkça anlaşıldığı üzere maddi vakıalar tek başına tespit davasının konusunu oluşturamaz. Maddi vakıaların tek başına tespiti isteniyorsa tespit davası kurumuna değil, delil tespiti kurumuna başvurulması gerekir. Dava dilekçesi içeriğinden istemin açıkça maddi vakıa tespitine yönelik olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi doğru değildir. Kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda (1) ve (2) no"lu bentlerde gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre dahili davalı C.. Ö.."ın diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 13/01/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.