MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacılar, murisinin, iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; bozmaya uyarak ilamda yazılı nedenlerle davalılardan ... Ve Kimyasallar San.Tic A.Ş,"ne yönelik davanın reddine, 201.083,26.-TL maddi ve manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılar verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi ... Dış Tic.Petrol Ürün Kimya San.Tic.A.Ş. vekilince istenilmesi ve de duruşma talep edilmesi üzerine, dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 08/04/2015 Çarşamba günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalılardan ... Dış Tic.Petrol Ürün Kimya San.Tic.A.Ş. vekili Avukat ... geldi. Karşı taraf ile diğer davalılar adına gelen olmadı. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan Avukatın sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı gün Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği konuşulup düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.



K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, 31.08.2003 tarihinde meydana gelen iş kazası sonucu ölen sigortalının hak sahiplerinin maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece verilen, davacılardan anne ve baba ile davacı çocuğun maddi tazminat istemlerinin reddine, % 30 oranında evlenme şansı nedeniyle indirim yapılmak suretiyle davacı eş bakımından maddi tazminat istemi ile tüm davacıların manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne ilişkin 16.12.2011 günlü kararının davacı ile davalılardan ... Dış Tic. Pet. Ür. Kim. San. Tic. AŞ vekillerince temyiz edilmesi üzerine, Dairemizce temyiz eden davalı ile davacı eş ... dışındaki davacıların tüm, davacı eş bakımından ise bozma nedeni dışındaki tüm temyiz itirazları reddolunarak, maddi tazminatın belirlenmesi sırasında yeniden evlenme şansı nedeniyle % 30 oranındaki indirimin fazla olduğu davacının kabul ettiği gibi % 15 oranında bir indirim yapılması gerektiğinden bahisle bozulmasına karar verilmiştir.


Dairemiz bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sırasında davacılar ek dava ile yeniden maddi tazminat isteminde bulunmuş ve ek davada birleşme kararı verilerek birlikte görülen yargılama sonunda davacı babanın maddi tazminat isteminin önceki gibi reddine, davacı eş ve çocuk ile anne bakımından ek dava konusu taleplerde dikkate alınarak maddi tazminat istemleri ile önceki gibi tüm davacıların manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne karar verilmiş ve bu karar davalı ... Dış Tic. Pet. Ür. Kim. San. Tic. AŞ vekilince süresinde temyiz edilmiştir.
Mahkemece uyulmasına karar verilen bozma sonrası yapılan yargılamada, yeni verilere göre davacının zararı hesaplatılarak, hesaplanan bu zarardan Kurumca bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değeri ve davacı eş bakımından da % 15 oranında yeniden evlenme şansı nedeniyle indirilmek suretiyle maddi tazminatın belirlenmesi yoluna gidilmiş olup, yapılan bu uygulama ile davalı yararına oluşan usuli kazanılmış hakkın ihlal edildiği görülmektedir.
Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına Mahkemece uyulmasına karar verildiğinde, Mahkeme için uyulan kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirdiği gibi, mahkemenin kararını bozmuş olan Yargıtay Hukuk Dairesince de, sonradan, ilk bozma kararı ile benimsemiş olduğu esaslara usuli kazanılmış hakka aykırı bir şekilde ikinci bir bozma kararı verilememektedir. (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Hukuk Genel Kurulu’nun 12.07.2006 gün, 2006/9-508 E. 2006/521 sayılı kararı)
Mahkemenin, Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK).
Kazanılmış haklar Hukuk Devleti kavramının temelini oluşturan en önemli unsurlardandır. Kazanılmış hakları ortadan kaldırıcı nitelikte sonuçlara yol açan yorumlar Anayasanın 2.maddesinde açıklanan “Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir” hükmüne aykırılık oluşturacağı gibi toplumsal kararlılığı, hukuksal güvenceyi ortadan kaldırır, belirsizlik ortamına neden olur ve kabul edilemez.
Somut olayda, Dairemiz kararında, evlenme şansı nedeniyle yapılan % 30 oranındaki indirimin fazla olduğu ve % 15 oranında bir indirim yapılmak suretiyle maddi tazminatın belirlenmesi gerektiği dışında maddi tazminata ilişkin olarak bozma nedeni yoktur. Diğer bir deyişle maddi tazminatın belirlenmesine esas alınan diğer doneler bozma dışında kalmıştır. Öte yandan davacı anne ile çocuk bakımından da maddi tazminat isteminin reddine ilişkin hükme yönelik temyiz itirazları da reddolunmuştur.
Bu duruma göre sigortalının annesi ve çocuğu olan davacılar bakımından maddi tazminatın reddine ilişkin hüküm bozma dışı kaldığına göre artık bozmadan sonra yapılan yargılamada anılan davacılar yararına maddi tazminat karar verilemeyeceği, davacı eş bakımından de önceki rapora göre belirlenen zarardan bozma da belirtilen oranda indirim yapılarak sonuca gidilmesi gerektiği diğer bir deyişle belirtilen konularda davalı taraf
bakımından usuli kazanılmış hak oluştuğu ortadadır. Bu durumun yukarıda açıklandığı gibi usuli kazanılmış hakkın istisnasını oluşturan durumlardan olmadığı da bellidir.
Hal böyle olunca davacı eş bakımından bozmadan önce alınan hesap raporunda hesaplanan zarardan % 15 oranında bir indirim yapılarak sonucuna göre ve taleple bağlı biçimde bir karar verilmek gerekirken, yeni verilere göre hesaplanan zarardan evlenme şansı nedeniyle %15 indirim yapılarak maddi tazminata karar verilmesi, davacı anne ve çocuk bakımından da maddi tazminat istemlerinin reddine ilişkin kararın bozma dışı kalarak kesinleştiğinin göz ardı edilmesi davalı yararına oluşan usuli kazanılmış hakkın ihlali niteliğinde olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş, davacı eş Seher bakımından 27.10.2011 tarihli hesap bilirkişi raporu ile hesaplanan zarardan, (uyulmasına karar verilen bozma ilamının kapsamına göre) % 15 evlenme şansı indirilmek suretiyle bulunacak miktarın davalı yararına usuli kazanılmış hakkın sınırını oluşturacağı dikkate alınarak, sonucuna göre ve taleple bağlı biçimde maddi tazminat istemi hakkında bir karar verilmekten, diğer davacıların maddi tazminat istemlerini de önceki gibi reddetmekten ibarettir.
Mahkemece yukarıda açıklanan maddi ve hukuksal olgular ile davalı yararına oluşan usuli kazanılmış hak dikkate alınmadan ve özellikle davacılar ... bakımından maddi tazminat istemlerinin reddi yerine kabulüne, davacı ... bakımından da fazla maddi tazminata karar verilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı ... Dış Tic. Pet. Ür. Kim. San. Tic. AŞ vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul olunmalı ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA, davalılardan ... Dış Tic.Petrol Ürün Kimya San.Tic.A.Ş. yararına takdir edilen 1.100.00.-TL duruşma Avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Dış Tic.Petrol Ürün Kimya San.Tic.A.Ş."ne iadesine, 08/04/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.