MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL


Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... "nun raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;


-KARAR-

Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine tapu iptal ve tescil olmadığı takdirde tenkis isteğine isteğine ilişkindir.
Davacılar, mirasbırakanları ...’ın, 433, 2828, 2196 ve 1087, 1090 parsel sayılı taşınmazlarını mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla muvazaalı olarak davalılara devrettiğini ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapularının iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline, olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini istemişlerdir.
Davalılar, mirasbırakanın 2009 yılında akciğer kanseri olduğunu, bakımı için davalı ...’ın işini bıraktığını, davalı ..."in ise hastalık nedeni ile ziynet eşyalarını dahi sattığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, temliklerin mal kaçırma kastı ile yapılmadığı gerekçesiyle davanın reddine verilmiştir.
Mirasbırakanın 22.07.2012 tarihinde ölüdüğü, geride eşi dava dışı ..., davacı kızları ... ve ... ile davalı oğlu ...’ın mirasçı olarak kaldıkları, davalı ...’in mirasbırakanın gelini olduğu, mirasbırakanın maliki olduğu 2828, 1087, 1090 ve 2190 parsel sayılı taşınmazları 13.08.2009 tarihinde ölünceye kadar bakma akdi ile gelini davalı ...’e temlik ettiği, 433 parsel sayılı taşınmazı da 13.08.2009 tarihinde davalı oğluna bağışladığı kayden sabittir.
Bilindiği üzere; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun (TBK) 611. maddesine göre ölünceye kadar bakıp gözetme sözleşmesi, taraflarına karşılıklı hak ve borçlar yükleyen bir akittir. Başka bir anlatımla ivazlı sözleşme türlerindendir. Bu sözleşme ile bakım alacaklısı, sözleşme konusu malın mülkiyetini bakım borçlusuna geçirme; bakım borçlusu da bakım alacaklısına yasanın öngördüğü anlamda ölünceye kadar bakıp gözetme yükümlülüğü altına girer. (TBK m.614)
Hemen belirtmek gerekir ki, bakıp gözetme koşulu ile yapılan temliki işlemin geçerliliği için sözleşmenin düzenlendiği tarihte bakım alacaklısının özel bakım gereksinimi içerisinde bulunması zorunlu değildir. Bu gereksinmenin sözleşmeden sonra doğması ya da alacaklının ölümüne kadar çok kısa bir süre sürmüş bulunması da sözleşmenin geçerliliğine etkili olamaz.
Kural olarak, bu tür sözleşmeye dayalı bir temlikin de muvazaa ile illetli olduğunun ileri sürülmesi her zaman mümkündür. En sade anlatımla muvazaa, irade ile beyan arasında kasten yaratılan aykırılık olarak tanımlanabilir. Böyle bir iddia karşısında, asıl olan tarafların akitteki gerçek ve müşterek amaçlarının saptanmasıdır (TBK m.19). Şayet bakım alacaklısının temliki işlemde bakıp gözetilme koşulunun değil de, bir başka amacı gerçekleştirme iradesini taşıdığı belirlenirse (örneğin mirasçılarından mal kaçırma düşüncesinde ise), bu takdirde akdin ivazlı (bedel karşılığı) olduğundan söz edilemez; akitte bağış amacının üstün tutulduğu sonucuna varılır. Bu halde de Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu"nun 1.4.1974 günlü ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı olayda, uygulama yeri bulur.
Miras bırakanın, ölünceye kadar bakıp gözetme karşılığı yaptığı temlikin muvazaa ile illetli olup olmadığının belirlenebilmesi içinde, sözleşme tarihinde murisin yaşı, fiziki ve genel sağlık durumu, aile koşulları ve ilişkileri, elinde bulunan mal varlığının miktarı, temlik edilen malın, tüm mamelekine oranı, bunun makul karşılanabilecek bir sınırda kalıp kalmadığı gibi bilgi ve olguların göz önünde tutulması gerekir.
Somut olaya gelince; davalı ...’e temlik edilen taşınmazların dava tarihindeki toplam değeri 627.468-TL, terekede kalan taşınmazların toplam değeri ise 381.300-TL olup yukarıda değinilen ilkeler ve olgular gözetildiğinde; davalı ...’e yapılan temlik bakımından makul sınırın aşıldığı ve temliklerin mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla yapıldığının kabulü gerekir.
Öte yandan, dava konusu 433 parsel sayılı taşınmaza yönelik tenkis isteği bakımından gerekçeli kararda bir değerlendirme yapılmadan hüküm kurulmuştur.
Hal böyle olunca, ölünceye kadar bakma akdiyle devredilen taşınmazlar bakımından davanın kabulüne, bağış suretiyle devredilen 433 parsel sayılı taşınmaz bakımından ise geçerli işlemlerden olan bağış hakkında 01.04.1974 tarih ve ½ sayılı İBK’nın uygulama yeri bulunmadığı gözetilerek terditli olarak ileri sürülen tenkis isteği yönünden bir değerlendirme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Davacıların yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile yukarıda açıklanan nedenlerden ötürü hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 07/11/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.Başkan