MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ: TAPU İPTALİ VE TESCİL


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu... Köyü çalışma alanında bulunan 133 ada 140 parsel sayılı 1.750,97 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması nedeniyle dere yatağı vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ... irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne; çekişmeli 133 ada 140 parsel sayılı taşınmazın 12.10.2015 havale tarihli rapor ve ekli krokisinde (A) harfi ile gösterilen 1.092,63 metrekarelik kısmının davalı adına olan tapu kaydının iptali ile bu bölümün davacı ... adına tapuya tesciline; (B) harfi ile gösterilen 658,34 metrekare miktarındaki kısımla ilgi talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece temyize konu (A) ile gösterilen 1.092,63 metrekarelik bölümde davacı yararına kazandırıcı zamanaşımı ile mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Çekişmeli taşınmaz devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunup tarım alanına dönüştürülmesi ve ekonomik yarar sağlaması mümkün olan yerlerden olması nedeniyle 3402 sayılı Kanun’un 18. maddesine istinaden dere yatağı vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edilmiş olup böyle bir taşınmazın iktisap edilebilmesi için taşınmazın vasfının belirlenmesinde esaslı unsur hava fotoğraflarıdır. Dosya arasında bulunan 12.10.2015 tarihli teknik bilirkişi raporunda hava fotoğrafı incelemesi yapılmış ise de bu incelemenin, konusunda uzman olmayan kadastro teknisyenlerince yapılmış olması isabetsiz olduğu gibi çekişmeli taşınmazın tespit tarihi 2006 olup; incelenen hava fotoğrafları da 2005 ve 2010 tarihli olduğundan taşınmazın niteliğinin ve kazanım koşullarının tespit tarihine kadar oluşup oluşmadığının belirlenmesi bakımından yeterli değildir. Diğer taraftan ziraat bilirkişi raporu imar-ihya ve zilyetlik olgusunun değerlendirmesi bakımından eksik ve yetersiz olup, yine jeolog bilirkişi raporunda da temyize konu (A) bölümü ile temyiz konusu olmayan (B) bölümünün nasıl ayrıldığı hususları da açıkça tartışılmamış olduğundan yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca sağlıklı bir sonuca ulaşmak için tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait dava konusu taşınmazın bulunduğu yere ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek; komşu 139-138-137-141-145-120 parsel sayılı taşınmazların tutanakları ile varsa dayanağı olan kayıt ve belgeler getirtilerek dosya arasına konulduktan sonra, ziraat mühendisi, jeolog bilirkişi ile jeodezi veya fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi heyetleri aracılığıyla yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarını stereoskop aletiyle inceleme yaptırılmalı, temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğrafları değerlendirilmeli, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, dere yatağında kalıp kalmadığı, zilyetliğin ne zamandan beri ne şekilde kim tarafından sürdürüldüğü, kimden kime ne surette intikal ettiği tanık ve yerel bilirkişilerden sorularak tereddütsüz olarak saptanmalı; tanık ve bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporları ile denetlenmeli, komşu taşınmazlara uygulanan tapu yahut vergi kayıtları var ise çekişmeli taşınmaz bölümünü ne okuduğu üzerinde durulmalı; ziraatçi bilirkişi ve jeolog bilirkişi vasıtasıyla (A) bölümünün dere yatağı olup olmadığı, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığı ve zilyetliğin hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü hususları tespit edilmeli, 3402 sayılı Kanun’un 14.maddesindeki miktar sınırlamaları da göz önünde bulundurulmalı; bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 20.09.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.