3. Hukuk Dairesi 2017/8116 E. , 2018/7364 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki menkul eşyanın aynen iadesi, mümkün olmadığı takdirde bedelinin iadesi ve haksız kullanım bedeli davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içerisinde davacı ve davalılar tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalılardan Maliye Hazinesi ile aralarında ... ili ...a mah. ... 1 Pafta 1 Ada 15 Parsel sayılı Hazine adına kayıtlı taşınmaz üzerinde mevcut " ..." adı ile bilinen gayrimenkulün bir bölümüne ilişkin 1998- 2008 yılları arasında kira sözleşmesi bulunduğunu, 2008 yılında ..."un Avrupa Kültür Başkenti ilan edilmesi üzerine adı geçen davalı tarafından kiralananın ..."nın kullanımına tahsis edilerek kiralananın tahliye edilmesi hususunun bildirildiğini, akabinde 30.07.2008 tarihinde kiralananın tahliye edilerek kiraya verene teslim edildiğini, diğer davalı T.C. Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü ... 1. Bölge Müdürlüğü"nün 28.03.2012 tarihli yazısı ile kiralananı satın aldıklarını ve mevcut haliyle dernek hizmetlerinde kullanılmak amacıyla dava dışı ..."ne on yıllığına ve bedelli olarak tahsis edildiğini öğrendiğini, kiraya veren ile aralarındaki teslim tutanağına göre kiralananda tarafına ait bir kısım değerli menkul eşyanın kaldığının belirtildiği halde menkul eşyanın fiilen teslim alınmasına engel olunduğunu ve bu süreçte davalılar tarafından haksız kullanımın devam ettiğini belirterek menkul eşyanın aynen teslimini, aynen teslim mümkün olmadığı takdirde ise dava tarihi itibariyle tespit edilecek rayiç bedelden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 10.000.-TL menkul eşya bedeli ile haksız kullanım nedeniyle 5.000.-TL tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiş, 27.08.2014 tarihli ıslah dilekçesi ile menkul eşya bedelini 568.510.-TL "ye haksız kullanım bedelini ise 373.180.-TL "ye yükseltilmiştir.
Davalılar, davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı ve davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
1- Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re"sen gözetilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmamış olsa bile re"sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK"nun 4/1-a maddesinde, Sulh Hukuk Mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanun"una göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları görürler, hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda; Uyuşmazlık kira sözleşmesinden kaynaklanmakta olup dava 11.06.2012 tarihinde açılmıştır. Dava tarihinde yürürlükte olan HMK. 4/1-a maddesi gereğince dava değerine bakılmaksızın davaya bakma görevi Sulh Hukuk Mahkemesi"ne aittir. Bu nedenle Mahkemece görevsizlik nedeniyle HMK’nun 114/1-e ve 115/2. maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, bu yön gözardı edilerek davanın esası hakkında hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
2- Bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenle davacı ve davalıların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK. nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02.07.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.