MAHKEMESİ : Ordu İş Mahkemesi
TARİHİ : 02/04/2014
NUMARASI : 2013/699-2014/211

Davacı, Kurum kayıtlarındaki 26/12/1996-10/12/2013 tarihleri arasında tekabül eden Bağ-Kur sigortalılığının iptaline ve mükerrerliğin giderilmesine, 27/06/2013 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 26/12/1996-10/12/2013 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasa kapsamında Esnaf Bağ-Kur sigortalısı olmadığının ve tahsis talep tarihi olan 27/06/2013 tarihi itibariyle yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazandığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının 10/12/2002 ile 10/12/2013 tarihleri arasındaki dönemde 2925 S.K uyarınca 4/a tarım sigortalısı olduğunun tespitine, fazlaya ilişkin talebinin reddine, davacının emeklilik talebinin davalı kurumca değerlendirilmesine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 01/01/1993-01/01/2003 ve 01/04/2003-27/06/2013 tarihleri arasında 2925 sayılı Yasa kapsamında prim ödemesinin olduğu, davalı Kurumca davacının Uğur Tekstil Ltd. Şti. ortaklığı nedeniyle 26/12/1996 tarihi itibariyle 1479 sayılı Yasa kapsamında Esnaf Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği, 5 yıldan fazla prim borcu bulunması nedeniyle 5510 sayılı Yasa"nın geçici 17. maddesi gereğince 26/12/1996 tarihi itibariyle durdurulduğu, 01/10/2008 tarihinden itibaren yeniden tescil edildiği, Ünye Ticaret Sicil Memurluğu"nca davacının Uğur Tekstil Ltdç Şti."nin 26/12/1996 tarihinde kurucu ortağı olduğunun, oda sicilinden 10/12/2002 tarihi itibariyle resen terkin edildiğinin, ticaret sicil kaydının 22/07/2013 tarihinde resen terkin edildiğinin bildirildiği anlaşılmaktadır.
17.04.2008 gün ve 5754 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 73. maddesi ile eklenen 5510 sayılı Yasa"nın geçici 17. maddesinde de, kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlarla tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, 1479 ve 2926 sayılı Yasalara göre tescilleri yapıldığı halde, bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla beş yılı aşan süreye ilişkin prim borcu bulunanların, bu sürelere ilişkin prim borçlarını, prim borçlarının ödenmesine ilişkin Kurumca çıkarılacak genel tebliğin yayımı tarihini takip eden aybaşından itibaren 6 ay içerisinde ödememeleri halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibarıyla, prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibarıyla sigortalılığının durdurulacağı, prim borcuna ilişkin süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilemeyeceği ve bu sürelere ilişkin Kurum alacakları takip edilmeyeceği, Kurum alacakları arasında yer verilmeyeceği, ancak, sigortalı ya da hak sahipleri daha sonra müracaatları tarihindeki 80. maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak borç tutarının tamamını, borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödedikleri takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirileceği düzenlenmiştir.
14.01.2009 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa Gereğince Kendi Adına Ve Hesabına Bağımsız Çalışanlardan 5 Yılı Aşan Süreye İlişkin Prim Borcu Bulunanlar İçin Yapılacak İşlemler Hakkında Tebliğin "Kapsamda bulunan sigortalılar" başlıklı (A) maddesinin 1. bendine göre, 02.09.1971 tarihli, 1479 sayılı ve 17.10.1983 tarihli, 2926 sayılı Kanunlara göre tescilleri yapıldığı halde 30.04.2008 tarihi itibarıyla beş yılı aşan süreye ilişkin prim borcu bulunan sigortalılarla bunların hak sahipleri söz konusu Geçici 17. madde hükümlerinden yararlanabilirler.
Kanunların geriye yürümesi konusunda mevzuatımızda genel bir düzenleme bulunmamaktadır. İlke olarak her yasa yürürlüğe girdiği andan itibaren derhal hukuksal sonuçlarını doğurmaya başlar. Bunun doğal sonucu da yasaların yürürlüğe girmelerinden önceki olayları etkilemeyeceği, başka bir anlatımla geriye yürümeyeceklerdir. Ancak devam eden uyuşmazlıklarda, tamamlanmamış hukuki durumlara yeni yasa veya düzenleyici kural “derhal yürürlüğe girme” niteliği nedeniyle uygulanacak ve hukuki sonuçlarını doğuracaktır. Bu gibi durumlarda kanunların geriye yürümesi değil ani etkisi söz konusudur. Sosyal güvenlik hukukunun ilgi alanı kamusal olup otoritesi kamu düzenini ilgilendirmektedir. Bu nedenle sosyal güvenlik hukuku ile ilgili yasalar yürürlüğe girdiği andan itibaren derhal hukuksal sonuçlarını doğurur. Bu açıklamalar karşısında 17.04.2008 gün ve 5754 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 73. maddesi ile eklenen 5510 sayılı Yasa"nın Geçici 17. maddesinin tamamlanmamış hukuki durumlara uygulanacağının kabulü gerekir.
Somut olayda, davacının Esnaf Bağ-Kur sigortalılığı yönünden 26/12/1996 tarihinden 5510 sayılı Yasa"nın Geçici 17. maddesinin yürürlüğe girdiği 30/04/2008 tarihleri arasında davacının 5 yılı aşkın süreye ilişkin prim borcunun bulunmasına göre 5510 sayılı Yasa"nın geçici 17. maddesinin getirdiği olanaklardan yararlanacaktır. Davacının davadaki isteminden prim borcunu ödeme isteği olmadığı sonucu çıktığından talebi de gözetildiğinde uyuşmazlığa 26/12/1996 tarihinden 5510 sayılı Yasa"nın Geçici 17. maddesinin yürürlüğe girdiği 30/04/2008 tarihleri arasında 5 yıl ve daha fazla prim borcu bulunduğundan talep gözetilerek Bağ-Kur sigortalılığının durdurulması ve prim borcunun ait olduğu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmemesi gerekmekte olup, 01/01/1993-10/12/2002 tarihleri arasında davacı tarafça 2925 sayılı Yasa kapsamında sigortalı olduğunun tespitine ilişkin talebinin reddi hatalı olmuştur.
Ayrıca, davalı Kurumca davacının 10/12/2002-10/12/2013 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasa kapsamında Bağ-Kur sigortalısı olarak tescili hatalı ise de, dosya kapsamından davacının 01/01/1993-01/01/2003 ve 01/04/2003-27/06/2013 tarihleri arasında 2925 sayılı Yasa kapsamında prim ödemesi yaptığı anlaşılmasına rağmen 10/12/2002-10/12/2013 tarihleri arasında 2925 sayılı Kanun uyarınca tarım sigortalısı olduğunun tespitine ve davacının yaşlılık aylığı talebinin davalı Kurumca değerlendirilmesine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş, öncelikle davacının hangi tarihler arasında 2925 sayılı Yasa kapsamında prim ödediğini ve davalı Kurumca davacının 2925 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığından hangi sürelerin Bağ-Kur sigortalılığı nedeniyle iptal edildiği hususunu açıklığa kavuşturmak, yukarıda anlatılanlar ışığında davacının sigortalılık sürelerini tespit ederek yaşlılık aylığına hak kazanıp kazanmadığını belirlemekten ibarettir.
O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden taraflardan davacıya iadesine, 20/01/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.