MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : KOCAELİ 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen kira sözleşmesinin iptali ile el atmanın önlenmesi davasının reddine dair verilen karar hakkında Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik olarak verilen hükmün, duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle; daha önceden belirlenen 09/02/2021 tarihli duruşma günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı vekili Av. ... ve karşı taraf davalı ... Beton Üretim ve Paz. Ltd. Şti vekili Av. ... geldi, davalı ...ve Tic. A.Ş. adına gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00"e bırakılması uygun görüldüğünden, belli gün ve saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; dava dışı banka tarafından İstanbul 10. İcra Müdürlüğü"nün 2011/304 Esas sayılı dosyası ile 21.01.2011 tarihinde ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatıldığını, dava konusu 4207 ada 38 nolu parselde kayıtlı bulunan arsa vasfındaki taşınmaz üzerinde 2006 tarihli ipotekler bulunduğunu, dosyanın tarafına temlik edilmesi üzerine temlik alacaklısı olarak takibe devam ettiğini ve söz konusu taşınmazın satışının gerçekleştiğini; taşınmazın, alacağına mahsuben 05.04.2013 tarihinde yapılan ihale sonucu satın alındığını, ihalenin kesinleşmesi üzerine 15.08.2014 tarihinde de adına tescil edildiğini; davalı hakkında İİK"nun 135/2 maddesine göre tahliye emri gönderildiğini, davalı ... firması tarafından açılan Ankara 4. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2012/389 Esas sayılı dava sonucu kira sözleşmesinin tapuya şerh edilmesine karar verildiğini; öte yandan, davalının şikayeti üzerine tahliye emrinin iptaline karar verildiğini ancak, icra mahkemesinin dar yetkili olması nedeniyle muvazaaa iddiasına yönelik itirazların incelenmediğini; kira şerhinin terkini için Kocaeli l. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2016/25 Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, kira sözleşmesinin tarafı olan davalı şirketler arasında organik bağlantı bulunduğunun ortaklık yapılarından anlaşıldığını, taraflar arasında marka devri gerçekleştirildiğini, davalıların aynı alanda ve aynı yerde faaliyet gösterdiğini, davalı şirketlerde çalışan işçiler tarafından açılan davalarda iş mahkemelerince, davalılar arasındaki organik bağın tespit edildiğini; kira sözleşmesinin süresi ve kira bedelinin çok düşük belirlenmesinin de muvazaanın delili olduğunu, kira ilişkisinin borcun doğduğu tarihten sonra kurulduğunu, sonuç itibariyle kira sözleşmesinin muvazaalı olduğunu, geçerli olmayan kira sözleşmesine dayalı olarak taşınmazı kullanan davalı ... firmasının fuzuli şagil konumunda olduğunu belirterek; 01.01.2011 tarihli kira sözleşmesinin iptali ile fuzuli işgal nedeniyle elatmanın önlenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince; davanın reddine karar verilmiş, davacı vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuş, bölge adliye mahkemesi tarafından başvurunun esastan reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı tarafça temyiz edilmiştir.
1- 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK"nın 4/1-a maddesine göre “Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda” Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir.
6098 sayılı TBK"nın 310. maddesinde ""Sözleşmenin kurulmasından sonra kiralanan herhangi bir sebeple el değiştirirse, yeni malik kira sözleşmesinin tarafı olur"" düzenlemesi mevcuttur.
Dava, kira sözleşmesinin iptali ile fuzuli işgal nedeniyle tahliye istemine ilişkindir. Kiralananın satılmasıyla yeni malik TBK"nın 310. maddesi gereğince, uyuşmazlık konusu kira sözleşmesinin tarafı haline gelmiş olup; dava, 08/03/2016 tarihinde açılmıştır. Dava tarihinde yürürlükte olan HMK"nın 4/1-a maddesi gereğince, davaya bakma görevi sulh hukuk mahkemesi"ne aittir. Bu nedenle, mahkemece, görevsizlik nedeniyle HMK’nın 114/1-e ve 115/2. maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, bu yön gözardı edilerek davanın esası hakkında hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
İlk derece mahkemesi kararının, yukarıda açıklanan nedenlerle bozulmasına karar verilmiş olduğundan, HMK"nın 373 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin bölge adliye mahkemesi kararının da kaldırılmasına karar verilmiştir.
2- Bozma nedenine göre, davacının sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK"nın 373 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, aynı Kanunun 371 inci maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davacının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 3.050 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 09/02/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.