Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi


Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili ve dahili davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
İnceleme konusu davada; davacı 1987 yılı Ocak ayından itibaren ..."in şahıs işletmesinde çalışmaya başladığını ve devam eden yıllarda da ... Tarım Ürünleri Paz.İt.İh.Ltd.Şti."de çalıştığını, çalışmasının 2005 yılı mart ayı sonunda bittiğini belirterek, bu dönemde Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitini talep etmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda 15.08.1987-31.12.2004 tarihleri arasında Kuruma bildirilen süre dışında toplam 1988 gün çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Yasanın 79/10 maddesidir. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re"sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği, çalışma olgusunun da tanık dahil her türlü delille ispatlanabilmesi nedeniyle delil serbestliği bulunduğu göz önünde bulundurulmalıdır.
Husumet konusu, Hukuk Muhakemeleri Kanunununda yer alan ilk itirazlardan olmadığından davanın her aşamasında ileri sürülebilir. Taraflarca ileri sürülmese dahi gerek mahkemece, gerekse Yargıtay’ca tarafların bu yönde bir savunmasının olup olmadığına bakılmaksızın kendiliğinden göz önünde tutulur. Bilindiği üzere taraf ehliyeti, davada taraf olabilme yeteneğidir. Taraf ehliyeti, Medeni Hukuktaki medeni haklardan istifade (hak) ehliyetinin Medeni Usul hukukunda büründüğü şekildir. Kimlerin taraf ehliyetine sahip bulunduğu Medeni Kanuna göre belirlenir (HUMK m.38, TMK m.8 ve m.48). Buna göre, medeni haklardan istifade (hak) ehliyeti bulunan her gerçek (TMK m.8) ve tüzel (TMK m.48) kişi, davada taraf olabilme ehliyetine de sahiptir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 12.12.2007 tarih ve 2007/5-972 Esas, 2007/972 Karar sayılı ilamı)
6100 Hukuk Muhakemeleri Kanununun 124. maddesinde “…maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir. Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir…” hükmü düzenlenmiştir.
Somut dosyada; Mahkemece davacının ... Tarım Ürünleri ...Ltd.Şti. nezdinde çalıştığı yönünde hüküm kurulmuş ise de, davada ilgili şirkete husumet yöneltilmediği dolayısıyla şirketin davada taraf olmadığı anlaşılmaktadır. Davacının talebi, 1987 yılı Ocak ayından 2005 yılı Mart ayı sonuna kadar ilk önce ..."in şahıs işletmesinde, daha sonra ... Tar.Ürünleri ....Ltd.Şti. çalıştığı şeklinde olup, ilgili limited şirket davada taraf olarak yer almadığı halde aleyhinde hüküm kurulması hatalıdır.
Bu sebeple mahkemece ... Tarım Ürünleri ...Ltd.Şti."nin işverenlik sıfatı araştırılarak işveren olduğunun tespit edilmesi halinde şirkete HMK’nın 124. maddesi gereğince husumet yönetilerek davaya dahil edilmeli, göstereceği bütün deliller toplandıktan sonra tüm deliller değerlendirilerek varılacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilerek, yapılacak inceleme ile hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup,bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum ve dahili davalı ... vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ..."ya iadesine, 17.09.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.