10. Hukuk Dairesi 2018/5687 E. , 2019/6139 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Asıl davayla davacı sigortalı, 01.01.2007 tarihinden itibaren Almanya’dan emekli aylığı bağlanarak kesin dönüşün gerçekleştiğini beyanla, ödenmeyen 2007 yılı Ocak-Ağustos ayları arası yaşlılık aylıklarının yasal faiziyle birlikte tahsilini istemiştir. Dairemiz bozma kararı sonrası birleşerek gelen davayla davacı sigortalı; 01.09.2007-31.08.2008 tarihleri arası hakedilen aylıklara ilişkin olarak şimdilik 5.000,00 TL"nin yasal faiziyle birlikte ödenmesini istemiştir.
Mahkeme, uyulan bozma ilamı uyarınca asıl ve birleşen davaların kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacıya 3201 sayılı Kanun kapsamında borçlanması ve yurtiçi çalışmalarıyla birlikte 01.05.2006 tarihinden itibaren bağlanan yaşlılık aylığı, celbedilen 12.04.2007 günlü TR 4 belgesine göre, 1973 tarihinden 08.01.2007 tarihine kadar yurt dışı çalışmaları ve işsizlik yardımı bulunduğu gerekçesiyle iptal edilip, 01.05.2006-20.03.2007 tarihleri arası dönem için yapılan yersiz aylık tutarı borç çıkarılarak tahsil edilmiş, 21.08.2008 günlü dilekçe üzerine de davacıya 01.09.2008 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı yeniden bağlanmıştır.
Dava dosyası içerisinde yer alan tercümeli 23.07.2007 günlü “Emeklilik Bildirimi” başlıklı yazıda, “tamamen kazanç azaltılmasından dolayı kısıtlı emekliliğin 01.09.2007 tarihinde başlayıp 31.03.2008 tarihinde sona ereceği, 01.01.2007-31.08.2007 tarihleri arası dönemde ise 3.096,45 EUR tutarında ek ödeme yapılacağı” bildirilmiştir.
01.01.2007 tarihinden itibaren Almanya’dan emekli aylığı bağlanarak kesin dönüşün gerçekleştiğini beyanla, ödenmeyen 2007 yılı Ocak ile Ağustos ayları arası yaşlılık aylıklarının yasal faiziyle birlikte tahsili istemine ilişkin olan ve davanın kabulüne ilişkin ilk hüküm, Dairemizin 09.05.2013 günlü bozma kararıyla, kesin dönüş tarihinin araştırılmasına yönelik olarak bozulmuş, Dairemiz bozma kararı sonrası birleşerek gelen davayla davacı sigortalı, 01.09.2007-31.08.2008 tarihleri arası hakedilen aylıklara ilişkin olarak şimdilik 5.000,00 TL"nin yasal faiziyle birlikte ödenmesini istemiş, Mahkemece asıl ve birleşen davada verilen 22.01.2015 günlü ikinci hüküm de, Dairemiz 22.10.2015 günlü ilamı ile, “...ayrıntıları Dairemiz bozma kararında gösterildiği üzere, davacının borçlanma işleminin geçerliliğine karşın, aylık bağlanabilmesi için 6’ıncı maddenin aradığı kesin dönüş koşulunun varlığı, yukarıda belirtilen 23.07.2007 tarihli tercümeli bildirim yazısı içeriği de dikkate alınarak yeniden ve usulünce, bu anlamda özellikle yurtdışı sigorta merciine ait son tarihli tercümeli hizmet cetveli(TR 4) ile davacının Almanya"dan emeklilik durumuna ilişkin kayıtlar davalı Kurum"un Yurt Dışı Tahsisler Daire Başkanlığından celbedilerek usulünce araştırılmalı ve varılacak sonuca göre asıl ve birleşen davalar hakkında ayrı ayrı karar verilmelidir...” gerekçeleri ile bozulmuştu.
Eldeki kararda; Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu halde bozma kararının gereği yerine getirilmeksizin, “...Mahkememiz dosyası ve bu dosya ile birleşen Antalya 6. İş Mahkemesinin 2012/394 Esas sayılı dosyası yönünden; Davacının 01/01/2007 tarihinden itibaren (Ağustos 2008 dahil) yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti ile 01.09.2007 - 31.08.2008 tarihleri arasında hak edilen aylıklara ilişkin olarak taleple bağlı kalınarak 5.000,00 TL"nin yasal faizi ile birlikte davacıya ödenmesi gerektiğinin tespitine,...” kararı verilmiştir.
Mahkemece, Yargıtay’ın bozma ilamına uyulması durumunda, bozma kararı lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak doğar ve Mahkeme bu kararından dönemeyeceği gibi bozma ilamı doğrultusunda işlem yapmak zorundadır. Şu halde yapılması gereken iş; ayrıntıları 22.10.2015 günlü Dairemiz bozma kararında gösterildiği üzere, yurtdışı sigorta merciine ait son tarihli tercümeli hizmet cetveli (TR 4) ile davacının Almanya"dan emeklilik durumuna ilişkin kayıtlar davalı Kurum"un Yurt Dışı Tahsisler Daire Başkanlığından celbedilerek, kesin dönüş koşulları varlığı usulünce araştırılmalı ve varılacak sonuca göre asıl ve birleşen davalar hakkında ayrı ayrı karar verilmelidir.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, eksik inceleme ve araştırmayla yazılı şekilde karar tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 17.09.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.