MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki asıl ve karşı alacak davalarının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kısmen kabulüne, karşı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar-karşı davacılar vekilince duruşmalı, davacı-karşı davalı vekilince duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı-karşı davalı vekili Av. ... ile davalılar-karşı davacılar vekili Av. ... gelmiş olduğundan duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklaması dinlenildikten temyiz dilekçelerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

-KARAR-

Davacı vekili, müvekkili şirket ile davalı şirket arasında bayilik ilişkisi kurulduğunu, diğer davalı ...’ın da sözleşmeyi kefil sıfatıyla imzaladığını, davalı bayi şirketin müvekkili şirketten sürekli akaryakıt temin etme ve bunu tesiste kesintisiz satışa arz etme yükümlülüğünü yerine getirmediğini, bu suretle protokol ve sözleşme hükümlerine aykırı davrandığını peşin ödenen 689.836,44 USD bayilik hizmet ücretini iade etmesi gerektiğini ve 200.000,00 USD cezai şart ve asgari alım taahhüdünün ihlali nedeniyle 193.041,80 USD alacağı bulunduğunu ileri sürerek alacağın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, davacının ileri sürdüğü alacaklarının bulunmadığını savunarak asıl davanın reddine karar verilmesini istemiş, Manavgat Asliye Hukuk Mahkemesince alınan bilirkişi raporu ile davacı şirketten 113.920,69 TL alacakları olduğunu iddia ederek bu tutarın dava tarihinden itibaren reeskont faizi ile tahsiline karar verilmesini karşı dava ile talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, davalı-karşı davacı bayinin ek protokolün 4/3 maddesi kapsamında istasyonu sürekli açık tutmadığı, ayrıca asgari alım taahhüdünü yerine getirmediği ve aldığı akaryakıt bedelini, ödemediğini sözleşmenin davacı tarafından haklı nedenle feshine sebep olduğu, bu nedenle sözleşmenin 4/3 maddesi kapsamında davacı-karşı davalının 200.000,00 USD cezai şartı talep hakkının doğduğu, taraflar arasında imzalanan uzlaşma tutanağının 4. maddesine göre davalı-karşı davacı bayi asgari alım taahhüdünü yerine getirmediğinden kendisine ödenen hizmet bedelinden 699.107,45 USD’yi iade etmek zorunda bulunduğu, ancak davacı-karşı davalının talebi ile bağlı kalınarak 689.836,44 USD’nin davalı-karşı davacı bayiden ödeme tarihlerinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/A maddesine göre işleyecek faizi ile birlikte tahsili gerektiği, davalı ...’ın ise kefalet limiti olan 675.000,00 USD ile sınırlı sorumlu olduğu, davalı-karşı davacı şirketin birinci yılda asgari alım taahhüdünü yerine getirmemesine rağmen davacı-karşı davalının mal vermeye devam ettiği, bu sebeple davacı-karşı davalının birinci yıla ilişkin talep hakkını yitirdiği, ikinci ve üçüncü yıla ilişkin olarak 87.328,50 USD cezai şart talep hakkının doğduğu, karşı davada davacı ...’ın sözleşmenin tarafı olmadığından talep hakkının ve bu anlamda aktif dava ehliyetinin bulunmadığı, davalı-karşı davacı şirketin ise bir alacağının bulunmadığının birbirini teyit eden bilirkişi raporları ile anlaşıldığı gerekçesiyle asıl davanın kısmen kabulüne, karşı davanın davacı ... açısından dava şartı yokluğundan, davacı .... açısından esastan reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
(1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle taraflar arasında düzenlenen 09.03.2010 tarihli ek protokol ve eki satış taahhüdüne göre hem sözleşmeye aykırılık nedeniyle cezai şart, hem de asgari alım taahhüdüne aykırılık nedeniyle cezai şart öngörülmüş olmasına ve davacı-karşı davalının doğmuş ve doğacak haklarını ve özellikle cezai şart hakkını saklı tutmuş bulunmasına göre davalılar-karşı davacılar vekilinin yerinde görülmeyen bütün, davacı-karşı davalı vekilinin ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
(2) 2010 tarihinde imzalanan protokol ve eki taahhütnamede doğmuş alacaklar yönünden de cezai şart hususunda haklar saklı tutulmuş olduğundan, bu protokolün düzenlenme tarihinden önceki dönemler yönünden asgari alım taahhüdüne aykırılık nedeniyle cezai şart istenebileceği gözetilmeksizin birinci döneme ilişkin talebin reddi doğru olmadığı gibi, sözleşmeye aykırılık nedeniyle 200.000,00 USD cezai şart alacağı bakımından faiz talebi hakkında bir hüküm kurulmamış olması da bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıdaki (1) nolu bend uyarınca davalılar-karşı davacılar vekilinin tüm, davacı-karşı davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bendde açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davacı-karşı davalı yararına takdiren 1.350,00 TL vekâlet ücretinin davalılar-karşı davacılardan alınarak davacı-karşı devalıya verilmesine, peşin harcın istek halinde iadesine, 24/11/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.