MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... İş Mahkemesi

KARAR
A)Davacı İstemi;
Dava,davacının 1978 ile 1998 yılları arasında davalı işveren nezdinde geçen hizmetinin tespiti istemine ilişkindir.
B)Davalı Cevabı;
Davalı ... Bölge Müdürlüğü,arşiv incelemesinde davacının çalıştığına ve ücret aldığına dair kayda rastlanmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
SGK vekili,davanın reddini savunmuştur.
C)İlk Derece Mahkemesi Kararı ve Gerekçesi;
İlk derece mahkemesince, davacının 1978 yılından 05/03/1984 tarihine kadar olan çalışma süresinin tespiti talebinin hak düşürücü süre nedeniyle reddi gerektiği,bunun dışındaki dönem yönünden kamu işyerinde geçen çalışma süresinin kanıtlanmasında resmi kayıt ve belgelerin aranmasının esas olduğu, davacı tarafça aynı güçteki delil ve belgelerin dosyaya ibraz edilmediği,bu nedenle talebin kabul edilemeyeceği gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Kararı ve Gerekçesi;
Bölge adliye mahkemesince , ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu kabul edilerek davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
E)Temyiz;
Davacı vekili, bordro tanıklarının davacının çalışmasını doğruladığını , eksik inceleme ile karar verildiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
F)Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe ;
Dava,davacının orman işletme müdürlüğünde geçen hizmetinin tespiti istemine ilişkindir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/8. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. .../...
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacı adına 05/03/1984 tarihli ... sicil sayılı Devlet Orman İşletme Müdürlüğü (...) işyerinden verilen bildirgenin ve 10/11/1984 tarihli ... sicil sayılı ... Orman Bölge Müdürlüğü - Orman Mücadele işyerinden verilen işe giriş bildirgesinin kurum kayıtlarına intikal ettiği, ... sicil numaralı ... Devlet Orman İşletme Müdürlüğü işyerinden 1984/1. dönemde 56 gün, 1984/2.dönemde 60 gün , ... sicil numaralı ... Orman Bölge Müdürlüğü işyerinden 10/11/1984-31/12/1984 tarihleri arasında 45 gün hizmetinin bildirildiği, dönem bordrolarının dosyada bulunduğu, bu bordrolarda 1984-1985 yıllarında kayıtlı bir kısım tanıkların ve orman işletme şefi olarak görev yapan tanığın dinlendiği, mahkemece,ücret ödeme belgeleri ve bordroların istenmesi üzerine ... Orman İşletme Müdürlüğü ve ... Orman İşletme Müdürlüğü’nden gelen yazı cevaplarında davacı adına çalışma kaydına rastlanmadığının bildirildiği, ... Orman İşletme Müdürlüğü tarafından 10/03/2016 tarihli yazıda,işletme müdürlüğü arşivinin 1999 ... depreminde zarar görmesi ve evrakın zayi olması nedeniyle bilgi ve belgelere ulaşılamadığının bildirildiği anlaşılmaktadır.
Davacının 05/03/1984 tarihli işe giriş bildirgesinin yasal süresi içinde Kuruma verildiği ve bu tarihten itibaren bir kısım hizmetinin bildirildiği,davacının bildirilen dönemi de kapsayacak şekilde kesintisiz çalıştığını iddia ettiği görülmektedir. Davacının sigortalı çalışmalarının Kuruma kısmen bildirildiği hallerde,eksik bildirime yönelik açılan davada hak düşürücü süre işlemeyecektir. (Hukuk Genel Kurulunun 23.06.2004 gün ve 2004/21-369 E,2004/371 K.sayılı kararı) Çalışmanın sezonluk ve yıllar itibariyle sürekli olduğu hallerde de hak düşürücü süreden bahsedilemeyecektir.
Bu nedenle işin esasına girilerek 05/03/1984 öncesi dönem için olumlu ya da olumsuz bir karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçe ile hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Öte yandan,davacının iddia edilen dönemde çalışma olgusunun sağlıklı biçimde araştırılmadığı anlaşılmaktadır.
Davacının çalışmalarının geçtiğini ileri sürdüğü işyeri bir kamu kuruluşudur. Davalı işyerinde resmi kayıtlara dayanılması ve ücretlerin yazılı belge ile ödenmesi esastır. Kurum"a bildirilmeyen dönemlerdeki ücret belgeleri ve bu dönemde davacıya ücret ödenip ödenmediği, ödeme yapılmışsa kim tarafından ödendiğinin araştırılması gerekir.
Somut olayda, mahkemece yapılan araştırma hüküm kurmaya yeterli bulunmamıştır.
Yapılacak iş, Orman Genel Müdürlüğünden ihtilaflı döneme ait ücret ödeme bordrolarının ve puantaj kayıtlarının tamamının aslını veya onaylı ve okunaklı örneklerini getirtmek, ücret ödeme bordrolarında davacının imzasının bulunup bulunmadığını saptamak, davacının işyeri özlük dosyasının eksiksiz ve onaylı bir örneğini işyerinden istemek,bazı tanıklarca davacı ile vahidi fiyat sözleşmesi yapıldığı belirtildiğinden, Orman İşletme Şefliğinden vahidi fiyatla yapılan işlere ait istihkak bordroları ve çalışanlar listesini istemek,talep edilen dönemde davacıya belirtilen şekilde ödeme yapılıp yapılmadığını araştırmak , işveren kuruluşun davacının çalıştığını iddia ettiği birim ile ilgili yetkili şef, amir, müdür, muhasebe çalışanı gibi yetkili kişilerini dinlemek, davacının dönem/ücret bordrolarındaki çalışmalarının dışındaki dönemde ücretini ne şekilde aldığını, işyerindeki çalışmasının sezonluk/mevsimlik olup olmadığını araştırmak, davacının resmi kayıtlara geçmeyen dönemlerde çalıştığını ve ücret aldığını gösterir belgelerin ibraz edilememesi halinde bunun nedenini araştırmak ve haklı ve izah edilebilir bir nedene dayanıyor ise (arşiv sisteminin düzensiz tutulmasından dolayı ücret bordrolarının sunulmamasından veya sel baskını, deprem, yangın nedeniyle ücret bordrolarının gönderilmemesi gibi) bu takdirde tanık sözlerine itibar etmek, aksi halde kamu kurumu olan davalı iş yerinde çalıştığı iddiasının yazılı belgelerle ispat edilebileceği göz önünde bulundurularak sonucuna göre karar vermek ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme sonucunda yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 03/02/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.