MAHKEMESİ :Asliye Hukuk İş Mahkemesi


Davacı, Türk vatandaşı olarak geçen süreleri borçlanabileceğinin tespitine, borçlanma bedelinin Kuruma müracaat tarihi olan 31/12/2013 tarihindeki bedel üzerinden hesaplanması gerektiğine Türkiye"de sigortalılık başlangıç tarihinin ilk defa Almanya"da sigortalı olarak çalışmaya başladığı 25/09/1996 tarihi olduğuna karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R

1) Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2) Dava, davacının Almanya"da rant sigortasına girdiği 25/09/1996 tarihinin ülkemizde sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabulü, davacının borçlanma başvurusu yaptığı 31.12.2013 tarihindeki koşullar çerçevesinde Türk vatandaşı olduğu dönemleri borçlanma hakkı bulunduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının Türk vatandaşı olarak ilk defa Almanya"da sigortalı olarak çalışmaya başladığı 25.09.1996 tarihinden itibaren Türk vatandaşlığını kaybettiği 26.09.2002 tarihine kadar olan yurt dışı çalışma sürelerini borçlanabileceğinin tespitine,yurt dışı borçlanma bedelinin ,borçlanma talep tarihi olan 31.12.2013 tarihinde geçerli olan prime esas asgari günlük kazanç tutarı üzerinden belirlenmesi gerektiğinin tespitine,aksine kurum işlemlerinin iptaline, davacının sigorta tescil başlangıcı hakkındaki davasının reddine karar verilmiştir.
Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkelerde ilk defa çalışmaya başlanılan tarihin ülkemizde sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilebilmesi için 3201 sayılı Yasa kapsamında borçlanma talebinde bulunulması veya kısmen de olsa borçlanma bedelinin ödenmesi zorunlu değildir.
Uluslararası sözleşmelere konulan bu yöndeki hükümlerin amacı; yurtdışında çalışan Türk vatandaşlarının ülkemize dönmesi halinde uzun vadeli sigorta kollarından sağlanan haklar yönünden önem arz eden sigortalılık başlangıç tarihinin belirlenmesinde ülkemizde çalışan sigortalılar ile aynı koşullara tabi tutmak olup bu hüküm 3201 sayılı Yasa"da yer alan yurtdışı borçlanma hükümlerinden bağımsız bir sosyal güvence olduğundan uygulanması için borçlanma koşulu da aranmaz.
Yurtdışında çalışan Türk vatandaşlarının yurtdışında geçen hizmetlerinin borçlandırılarak ülkemiz sosyal güvenlik mevzuatına malullük, yaşlılık ve ölüm (uzun vadeli sigorta kolları) hallerinde Türkiye’de geçmiş hizmet gibi değerlendirilmesini sağlamak amacıyla yürürlüğe giren 30.05.1978 tarih ve 2147 sayılı Kanun ile 08.05.1985 tarih ve 3201 sayılı Kanun"ların kendilerinden önce yürürlüğe giren uluslararası sözleşmeler ile yabancı bir ülkede çalışan Türk vatandaşlarına tanınan sosyal güvenlik haklarını koşula bağlaması, ortadan kaldırması veya sınırlaması da Anayasa"nın 90.maddesinin açık hükmü karşısında mümkün değildir.
Somut olayda, 29.06.1963 doğumlu davacının 18 yaşını ikmal ettikten sonra yurt dışında fiili çalışmasının bulunduğu "25.09.1996" tarihinin ülkemizde sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespitine karar verilmesi gerekirken 3201 sayılı Yasa kapsamında prim ödemesi bulunmadığı gerekçesiyle istemin reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden taraflardan davacıya iadesine, 09/02/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.