3. Hukuk Dairesi 2016/21418 E. , 2018/8458 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :...... MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki ...... sebebi ile maddi ve manevi ...... davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davacı-karşı davalı yönünden davanın reddine, davalı-karşı davacı yönünden davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı-karşı davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı-karşı davalı ...; 03/01/2013 tarihinde davalı ile ......landıklarını, ......dan sonra imam nikahı yapılarak gayri resmi...... olduklarını, 26/08/2013 tarihinde de gördüğü ...... ve ...... şiddete dayanamayarak evi terk ettiğini, eşyalarını ve takılan altınların müşterek konutta kaldığını, ...... ve ...... gecesinde toplam 8.500,00 TL harcandığını, 2.350,00 TL tutarında nakit para takıldığını, 2.600,00 TL değerinde de ...... eşyası takıldığını, ......ın bozulması nedeni ile psikolojisinin alt üst olduğunu, tüm bu nedenlerle yargılama yapılarak çekilen elem ve acılara karşılık 100.000,00 TL manevi ......ın ve yukarıda yazılı maddi kayıpların maddi ...... olarak yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı-karşı davacı ...; davacı ile ......dan sonra evlenip ......"ya yerleşme kararı aldıklarını, buna rağmen davacının ......da dayalı döşeli bir ev istediğini, lüks harcamalara yöneldiğini, ...... şiddet uygulamaya başladığını, müvekkilinin de ...... ve düğün törenleri sırasında birçok harcama yapmak durumunda kaldığını, ......ın bozulmasında kusuru olmadığını belirterek asıl davanın reddini, 20.000,00 TL maddi ve 20.000 TL manevi olmak üzere toplam 40.000,00 TL manevi ......ın davacı-karşı davalıdan alınarak tarafına verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davacı-karşı davalı ..."ın ......ın bozulmasından dolayı açmış olduğu maddi ve manevi ...... ile ...... eşyalarının ve toplanan paraların iadesine ilişkin davasının ispat edilememiş olması nedeni ile reddine, davalı-karşı davacı ..."ın ......ın bozulmasından dolayı ... aleyhine açmış olduğu manevi ...... davasının kısmen kabulü ile 5.000,00 TL manevi ......ın TMK 121. md. gereğince davacı-karşı
davalı ..."tan alınarak ..."a verilmesine, fazlaya ilişkin manevi ...... talebini reddine, davalı - karşı davacı ..."ın ......ın bozulmasından dolayı açmış olduğu maddi ...... davasının TMK 120. md. gereğince kısmen kabulüne, 14.700,00 TL maddi ......ın davacı - karşı davalı ..."tan alınarak davalı-karşı davacı ..."a verilmesine, fazlaya ilişkin manevi ...... talebini reddine karar verilmiş, hüküm süresi içinde davacı-karşı davalı tarafından tarafından temyiz edilmiştir. 1-) Dava; maddi ve manevi ...... talebine ilişkindir.
...... Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun 4.maddesi uyarınca 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 2.kitabı ile (3 kısım hariç) 4722 sayılı Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulanış Şekli Hakkında Kanun kapsamındaki ...... hukukundan doğan dava ve işler ...... mahkemesinde görülür.
04.06.1958 gün 15/6 sayılı Yargıtay ...... kararında da vurgulandığı gibi; bir davada dayanılan maddi vakıaları açıklamak tarafların, bu olguları hukuken nitelendirmek, uygulanacak yasa maddelerini arayıp bulmak ve doğru olarak yorumlayıp uygulamak da hâkimin görevidir. Diğer bir deyişle; bir davada maddi olayı anlatmak taraflara, hukuki nitelendirmeyi yapmak hakime aittir. (HMK. madde 33). Anılan yasal düzenlemeye göre davayı aydınlatma görevinin mahkeme hâkimine ait olmasına göre uyuşmazlığın çözümüne ilişkin hukuki nitelendirme yapılmalıdır.
Mahkemece, uyuşmazlığın TMK"nın 121. maddesine dayalı ......ın bozulması nedenine dayalı olduğu belirtilerek, davanın esası hakkında karar verilmiştir.
Somut olayda; davacı-karşı davalı dava dilekçesinde ...... bozulması nedeniyle maddi ve manevi ...... isteminde bulunmuş ise de; tarafların ......dan önce ve sonra gayri resmi şekilde bir araya geldikleri anlaşılmakla taraflar arasındaki ilişkinin ...... hukuku prensiplerine göre değil, borçlar hukuku kurallarına, özellikle de haksız eyleme ilişkin hükümlere göre değerlendirilmesi gerekmektedir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 03.06.2009 tarih, 2009/3-174 E., 2009/235 K. sayılı ilamında; "…davacı ile davalı ......landıktan sonra düğün yaparak gayri resmi şekilde bir araya gelmişler ve uzun süre birlikte yaşamışlardır. Bu durumda ......dan ve yasal olarak korunması gereken bir birliktelikten söz edilmesi mümkün değildir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık haksız fiil olarak nitelendirip buna göre çözümlenmesi gerekir. Bu durumda davanın dayanağı haksız fiil olup, haksız fiilden kaynaklanan uyuşmazlıklara genel mahkemede bakılması gerektiğine göre; Yerel Mahkemece, görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçelerle önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır." şeklindeki karar ile bu husus açıklanmıştır.
Görev kuralları, kamu düzeninden olup, HMK"nun 114/1-c maddesi uyarınca mahkemenin görevli olması dava şartlarındadır. Mahkeme, görevli olup olmadığını yargılamanın her aşamasında kendiliğinden gözetmelidir.
O halde; temyizen incelenmesi istenen eldeki davada da, istem ......a dayalı ...... istemi olmayıp, haksız fiile dayalı olup, bu çerçevede değerlendirme yapılarak davaya Asliye Hukuk Mahkemesi sıfatıyla bakılması gerekmektedir.
Tüm bu açıklamalar ışığında; uyuşmazlığın ...... Mahkemesi"nin görevine girmediğinden ...... Mahkemesi sıfatı ile yazılı şekilde davanın esası hakkında hüküm tesisi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
2-) Bozma sebep ve şekline göre davacı-karşı davalının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olduğundan hükmün HUMK"nun 428. maddesi gereğince re"sen BOZULMASINA, ikinci bentte açıklandığı üzere davacı-karşı davalının temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 6100 sayılı HMK"nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.09.2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.
Z.S/S.A