16. Hukuk Dairesi 2016/719 E. , 2018/5728 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "davacının ve katılanın tapu ve vergi kayıtlarının usulünce uygulanması, taşınmaz üzerinde kim tarafından ne şekilde zilyetlik sürdürüldüğünün tespit edilmesi, bu hususta tek yerel bilirkişinin beyanları ile yetinilemeyeceği dikkate alınarak zilyetlik tanığı ve tespit bilirkişilerinin de dinlenilmesi gereğine" değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, müdahil davacı Hasan... mirasçılarının davasının reddine,... Renk Mahallesinde bulunan 347 ada 55 parsel (eski 235 parsel) sayılı taşınmazın 05.09.1988 tarihli kadastro komisyon kararının iptaline, taşınmazın kadastro komisyon kararındaki vasıf ve yüzölçümü ile tamamı 56 hisse kabul edilerek, 6"şar hissesinin davacı ... mirasçıları ... ve müşterekleri adına 14 hissesinin Hazine adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Mahkemece Yargıtay bozma ilamına uyulduğuna göre, bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin yerine eksiksiz olarak yerine getirilmesi zorunludur. Hükmüne uyulan bozma ilamında, mahallinde yeniden keşif yapılarak davacının dayandığı kayıtların usulünce taşınmaza uygulanması ve taşınmaz üzerinde kimin zilyet olduğunun tespiti gereği ile tek yerel bilirkişi dinlenilerek yapılan keşfin yetersizliğine değinildiği halde mahkemece, çekişmeli taşınmazın babası tarafından verildiği günden bu yana davacı ..."ın, onun ölümüyle de mirasçılarının zilyet olduğunu bildirdikten sonra taşınmazın çalılık kısmını tarım arazisi haline dönüştüren kişinin Enver... olduğunu beyan eden tek bir yerel bilirkişinin çelişkili sözlerine itibar edilerek, kayıt kapsamları tam olarak belirlenmeden ve zilyetlik hususu aydınlatılmadan hüküm kurulmuş olması isabetsizdir. Eksik incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz. Doğru sonuca ulaşılabilmesi için, çekişmeli taşınmazın kimsenin zilyetliğinin bulunmadığından bahisle ve çalılık vasfıyla 1985 yılında Hazine adına tespit edildiği ve dosya içerisinde bulunan 17.08.1992 tarihli ziraat bilirkişisi raporunda taşınmaz üzerinde böğürtlen dikeni, eğrelti otları, çalılık bulunup kısmen fındık ocakları ve bir kaç çay fidanı bulunduğunun bildirildiği nazara alınarak tespit gününe en yakın tarihli varsa uydu fotoğrafları temin
edildikten sonra, mahallinde elverdiğince yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıkları ile uzman fen bilirkişisi ve 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte davacı tarafın dayandığı tapu ve vergi kayıtları yöntemine uygun şekilde okunup hudutları yerel bilirkişilere zeminde tek tek göstertilmeli, bilirkişilerin gösteremediği hudutların tespiti için taraflara tanık dinletme imkanı sağlanmalı, yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, tespit günü itibariyle taşınmazın herhangi birinin kullanımında bulunup bulunmadığı, taşınmazın şimdiki haline tespit gününden sonra getirilip getirilmediği, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri, hangi hakka istinaden ve ne şekilde kullanıldığı, zilyetliğin nizasız ve fasılasız şekilde sürdürülüp sürdürülmediği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında çelişki oluştuğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeli, çelişkinin giderilememesi halinde ise hangi beyana neden üstünlük tanındığının gerekçesi karar yerinde açıklanmalı, fen bilirkişisine mahalli bilirkişi ve tanıkların gösterdiği hudutlar haritasında tek tek işaretlettirilmeli ve uygulanan kayıtların kapsadığı alanı gösterir ve keşfi takibe imkan verir ayrıntılı kroki düzenlettirilmeli, varsa uydu fotoğraflarında taşınmazın yeri işaretlenmeli, ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın niteliğini, eğimini, toprak yapısını, tespit günü itibariyle bitki örtüsünü, ekonomik amaca uygun olarak kullanılıp kullanılmadığını ve tespit günü itibariyle taşınmazın özel mülke konu olup olamayacağını belirtir şekilde dava konusu taşınmaz ile çevresinin işaretli olduğu değişik yönlerden çekilmiş ve geniş açıdan gösteren fotoğrafları ile desteklenmiş somut verilere dayalı ayrıntılı rapor alınmalı; çekişmeli taşınmazın davacı tarafın dayandığı tapu kaydı kapsamında kalmadığının anlaşılması halinde, çekişmeli taşınmaza ait olduğu belirlense dahi vergi kaydının mülkiyet belgesi niteliğinde olmadığı ancak zilyetlikle birleşmesi halinde hukuki değer taşıyacağı hususu nazara alınmalı, tespit günü itibariyle davacı taraf yararına zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği tereddütsüz biçimde saptanmalı, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 11.10.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.