16. Hukuk Dairesi 2016/594 E. , 2018/5775 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... İlçesi Halkaçayırı Köyü çalışma alanında bulunan ve ... çalışmaları sırasında tapulama harici bırakılan taşınmaz bölümünün imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak adına tescili istemiyle ... aleyhine dava açmıştır. Yargılama sırasında 6360 sayılı Yasa uyarıca ... ile ... davaya dahil edilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile gösterilen 3.218,71 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz bölümünün davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, TMK"nın 713/1, 3402 sayılı ... Kanunu"nun 14 ve 17. maddelerine dayalı tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, fen bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen çekişmeli taşınmaz bölümü üzerinde davacı taraf yararına imar-ihya ve zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki, Mahkemece, dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin yüksek çözünürlüklü stereoskopik çift hava fotoğrafları, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar, memleket haritaları (1/25000 ve 1/5000 ölçekli haritalar) ve varsa bu dönemlere ilişkin uydu fotoğrafları getirtilerek üzerlerinde jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi tarafından inceleme yaptırılması gerekirken, zilyetlikle kazanım süresinin hesaplanmasında dikkate alınması mümkün olmayan dönemlere ilişkin hava fotoğrafları ve memleket haritaları üzerinde ... mühendisi bilirkişiye inceleme yaptırılmış, komşu taşınmazların varsa ... tutanakları ve dayanakları ile davalı iseler dava dosyaları getirtilerek incelenmemiş, çekişmeli taşınmaz bölümü üzerinde gerçekleştirildiği iddia edilen imar-ihya çalışmalarına ve zilyetliğin sürdürülüş şekline ilişkin olarak yerel bilirkişi ve tanıklardan maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmamıştır. Bu şekilde eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için öncelikle, dava tarihi esas alınarak 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin yüksek çözünürlüklü stereoskopik çift hava fotoğrafları, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar, uydu fotoğrafları ile 1/25000 ve 1/5000 ölçekli memleket haritaları ilgili kurumlardan temin edilmeli, komşu taşınmazların tamamının varsa ... tutanakları ve dayanakları ile davalı iseler dava dosyaları getirtilmeli, bundan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi ve 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulunun huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır.
Yapılacak keşifte, yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu, evveliyatı itibariyle imar- ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığı, taşınmaz üzerindeki zilyetliğin hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği, çekişmeli taşınmaz imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise nasıl ve ne şekilde emek ve masraf sarfı ile imar-ihya edildiği, imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında çelişkiler oluştuğu takdirde yöntemine uygun şekilde yüzleştirme yapılarak çelişkiler giderilmeli, yerel bilirkişi ve tanık beyanları komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli, 3 kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğini bildiren, gerçekleştirildiği iddia edilen imar-ihyanın tamamlanma tarihi ile zilyetliğin sürdürülüş şekli ve süresini açıklayan, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde toprak yapısı, eğimi, bitki desenini irdeleyen, önceki ziraat bilirkişi raporlarını değerlendiren, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş ve sınırları işaretlenen fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılarak çekişme konusu taşınmazın, önceki ve şimdiki niteliği, arazinin ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımın hangi tarihten itibaren olduğu konusunda rapor düzenlettirilmeli, belirtilen dönemlere ilişkin memleket haritaları ile uydu fotoğrafları yapılacak inceleme sırasında dikkate alınmalı, fen bilirkişisinden keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor ve kroki aldırılmalı, çekişmeli taşınmaz bölümünün değişik yönlerden ve komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde çekilmiş yakın plan panoramik fotoğrafları dosyaya eklenmeli, çekişmeli taşınmaz bölümünün öncesinin imar-ihyaya muhtaç yerlerden olması halinde sadece ev yapma şeklinde gerçekleşen bir kullanımın imar-ihya ve ekonomik amaca uygun bir zilyetlik olarak değerlendirilemeyeceği dikkate alınmalı, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 15.10.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.