BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı işçi, 26.09.2011 tarihinde davalı şirkette çalışmaya başladığını, çalıştığı süre boyunca lamine üretim hattında görev yaptığını, 22.09.2016 tarihinde davacının görevi olmadığı halde fabrika müdürü Serdar Alper Arslan tarafından çatıda kaynak işi yapması söylendiğini, davacının kaynak işinden anlamadığını, şimdiye kadar bu işi hiç yapmadığını, bu yüzden yapamayacağını söylediğinde ..."ın kendisine o zaman defol git, muhasebeden hesabını kestir, seni işten atıyorum dediğini, davacının muhasebeye gitmek zorunda kaldığını ve muhasebeden çıkış işlemlerinin yapıldığını, davacının aynı gün ...Noterliğinden göndermiş olduğu ihtarname ile söz konusu durumu işyerine bildirdiğini, kendisinin sendikal nedenlerle işten çıkarıldığını beyanla iş sözleşmesi feshinin geçersizliğinin tespitine, davacının işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı işveren, sigorta kayıtlarından da anlaşılacağı üzere davacının istifa ederek işten ayrıldığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, dosya içeriği ve tanık beyanlarına göre iş akdine işveren tarafından yazılı bir fesih bildirimi bulunmaksızın son verildiği, bu hususun 4857 sayılı Yasa"nın 19. maddesine aykırı olması nedeniyle yapılan feshin geçersiz olduğu ancak feshin sendikal nedene dayalı olduğunun ispatlanamadığı gerekçesiyle davacının işe iadesine karar verilerek kıdemine göre işe başlatmama tazminatının miktarı belirlenmiştir.

İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, çatıda yapılan kaynak işinde tanık beyanlarına göre, her gün farklı bölümlerden bir işçinin, çalışan ustalara yardım etmek için geçici olarak görevlendirildiğini, fesih günü ise davacıdan yarım gün bu işe gitmesinin istendiği, ancak davacının kendi işi olmadığından bu işi yapmayacağını bildirdiği, bunun üzerine işverence muhasebeye giderek hesabını kesmesi söylenmek suretiyle iş akdinin feshedildiği, davacının geçici olarak verilen yarım günlük işte yardımcı olarak görevlendirilmesinin işverenin yönetim hakkı kapsamında değerlendirilmesi ve davacının bu görevlendirmeyi kabul etmemesinin geçerli fesih nedeni olarak kabul edilerek işe iade talebinin reddi gerekirken, hatalı değerlendirme ile işe iadesine karar verilmesinin doğru olmadığı, feshin sendikal nedene dayalı olduğunun ise ispatlanamadığı gerekçesiyle, oybirliği ile davacının istinaf talebinin esastan reddine karar verilerek oy çokluğu ile davalının istinaf talebi kabul edilerek ilk derece mahkemesinin kararı bozularak ortadan kaldırılmış ve davanın reddine karar verilmiştir. Muhalefet şerhi, davacının davalı işyerinde 26.09.2011-22.09.2016 tarihleri arasında 5 yıl üretim bölümünde işçi olarak çalıştığı, 22.09.2016 tarihinde fabrikanın çatısında kaynak işi yapan kişiye yardımcı olması için geçici ve sözlü olarak görevlendirildiği, davacının bu görevlendirmeyi kaynak işinden anlamadığından dolayı kabul etmediği ve iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedildiği, işverenin yönetim hakkı kapsamında işçiyi acil ve arızi durumlarda görev tanımının dışında çalıştırabileceği, aynı şekilde, işçinin acil ve arızi durumlarda işverenin göstereceği her türlü işi, iş güvenliği tedbirleri dahilinde yerine getirmesi beklendiği, ancak, somut uyuşmazlıkta, davacının geçici olarak görevlendirildiği “fabrika çatısında kaynak işi”nin, özel bilgi, eğitim ve tedbir gerektiren, tehlikeli işlerden olduğu, ayrıca fabrikada yapılan üretiminin bir parçası olmadığı, işin acil olduğunun da kanıtlanamadığı, anılan geçici görevlendirmeyi, davacı işçi kabul etmek zorunda olmadığı gibi, davalı işverenin yönetim hakkı kapsamında değerlendirmenin de mümkün olmadığı, açıklanan nedenler ile tarafların istinaf talebinin esastan reddi gerektiği yönündedir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
İş akdine sendikal nedenle son verildiği, ispat yükü üzerinde olan davacı tarafından yöntemince ispatlanamadığından feshin sendikal nedene dayalı olmadığının kabulünde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık feshin geçerli bir nedeni bulunup bulunmadığı konusundadır.
İş hukukunun en tartışmalı alanlarından biri çalışma koşullarının tespiti ile bu koşulların uygulanması, değişiklik yapılması, en nihayet işçinin kabulüne bağlı olmayan değişiklik ile işverenin yönetim hakkı arasındaki ince çizginin ortaya konulmasıdır
Acil ve arızî durumlarda işçinin görev tanımının dışında çalıştırılması ve fazla mesai yaptırılması olanaklıdır. İşverenin yönetim hakkı bu tür olağanüstü durumlarda daha geniş biçimde değerlendirilmelidir. Örneğin işyerinde yangın, sel baskını veya deprem gibi doğal afetler sebebiyle önleyici tedbirlerin alınması sırasında, işçinin işverenin göstereceği her türlü işi, iş güvenliği tedbirleri ve insanın dayanma gücü dahilinde yerine getirmesi beklenir.
İşyerinin gereklerinden kaynaklanan ve geçici olan görevlendirmelerin yapılması 4857 sayılı İş Yasasının 22. maddesinde düzenlenen iş şartlarının esaslı değişikliği olarak kabul edilemez. Bu durumda işçinin davranışı işveren açısından haklı fesih nedeni oluşturur.
Somut uyuşmazlıkta, üretim işinde çalışan davacının 22.09.2016 tarihinde fabrikanın çatısında kaynak işi yapan kişiye yardımcı olması için geçici ve sözlü olarak görevlendirildiği, davacının bu görevlendirmeyi kaynak işinden anlamadığından dolayı kabul etmediği ve iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedildiği anlaşılmaktadır.
Taraflar arasında düzenlenen bireysel iş sözleşmesinin II-A maddesinde işçinin geçici görevlendirme halinde kendisi için işveren veya vekili tarafından belirlenen iş yazılı olarak bildirildiğinden itibaren 6 işgünü içinde işe başlamak ve öngörülen hizmeti ifa etmek zorunda olduğu düzenlenmiştir. Buna göre, işçinin görev tanımı dışında başka işlerde geçici görevlendirilmesi işçiye yazılı bir bildirim yapılarak işe başlamak için 6 işgünü süre tanınması ile mümkündür. Oysa davacıya bu şekilde yazılı bir bildirim yapılmamıştır.
İşverenin yönetim hakkı kapsamında işçiyi acil ve arızi durumlarda görev tanımının dışında çalıştırması mümkün ise de; davacının geçici olarak görevlendirildiği “fabrika çatısında kaynak işi”nin, fabrikada yapılan üretimin bir parçası olmadığı gibi işin yapımının acil olduğunun da ispatlanamadığı ve yapılması istenilen işin özel bilgi, eğitim ve tedbir gerektiren, tehlikeli işlerden olduğu görülmektedir.
Şu halde feshin haklı yada geçerli bir nedeni bulunduğundan söz edilemeyeceğinden davacının işe iadesine karar verilerek işe iadenin mali sonuçları hakkında hüküm tesis edilmelidir.
Bu yön üzerinde durulmaksızın davacının reddine dair verilen Bölge Adliye Mahkemesi kararında isabet bulunmadığı gibi gerekçesi itibariyle ilk derece mahkemesi kararı da doğru bulunmamıştır.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, Bölge Adliye Mahkemesi kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
Hüküm: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi"nin 26.12.2017 tarih 2017/3120 esas ve 2017/3092 karar sayılı kararı ile ...İş Mahkemesi"nin 05.05.2017 tarih, 2016/954 esas ve 2017/181 karar sayılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının kanuni sürede işe başvurmasına rağmen, davalı işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin dört aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için davalı işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davalı tarafından davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
5-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 35,90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 6,70 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına, davacı tarafından peşin yatırılan 29,20 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi"ne göre belirlenen 2.180,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 304,90 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
9-Taraflarca yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde davacıya iadesine, 24.05.2018 gününde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.