17. Hukuk Dairesi 2015/10343 E. , 2018/5193 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar ..., ... vekili, davalı ...vekili ile davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili asıl ve birleştirilen davada; davalı ..."ın sürücüsü olduğu araç ile müvekkillerinin desteği ...in sürücüsü, diğer destek ... "nun yolcusu olduğu araca çarpması ile gerçekleşen kazada ... ve ..."nun öldüğünü açıklayıp davacı ... için 35.000,00 TL manevi ve 10.000,00 TL maddi ve davacı ... için 35.000,00 TL manevi ve 10.000,00 TL maddi tazminatın, ... için 30.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 40.000,00 TL manevi tazminatın, davacı ... için 30.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 40.000,00 TL manevi tazminatın, davacılar ... ve ... için 5.000,00"er TL destekten yoksun kalma tazminatının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar kusura ve tazminat miktarına itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan delillere göre, davanın kısmen kabulü ile asıl davada davacılar ... ve ..."in açmış oldukları maddi tazminat davası hakkında konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına, davacılar ... ve ..."in manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile ... ve ... için 25.000,00"er TL manevi tazminatın davalılar... ve ..."tan tahsiline, birleştirilen davadaki maddi tazminat taleplerinin davalı .... yönünden konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar ..., ... ve ... AŞ açısından maddi tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile davacı ... için 41.250,27 TL, diğer davacı ... için 14.410,50 TL maddi tazminatın davalılar ..., ... ve davalı ... A.Ş."den tahsiline, ... ve ... için 30.000,00"er TL manevi tazminatın davalılar ... ve ..."tan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacılar ..., ... vekili, davalı ...Ş. vekili ile davalılar ... ve ... vekilince temyiz edilmiştir.
1-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere göre davalılar ... ve ... vekilinin tüm, davacılar ..., ... vekili ile davalı ...Ş. vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava trafik kazası sonucunda ölüm nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Karayolları Trafik Kanununun 91.maddesine göre; Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
Motorlu araçların işletilme tehlikesine karşı zarar gören üçüncü şahısları korumak amacıyla getirilmiş olan bu düzenleme ile öngörülen sorumluluğunun bir kusur sorumluluğu olmayıp, sebep sorumluluğu olduğu; böylece araç işletenin sorumluluğunun sebep sorumluluğunun ikinci türü olan tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunduğu, öğretide ve yargısal içtihatlarla kabul edilmektedir (EREN Fikret, Borçlar Hukuku, 9. B, s. 631 vd.; KILIÇOĞLU Ahmet, Borçlar Hukuku, 10. B., s. 264 vd.).
2918 sayılı Kanunun 86. maddesinde ise, bu Kanun’un 85. maddesinde düzenlenen sorumluluktan kurtulma ve sorumluluğu azaltma koşullarına yer verilmiştir.
Bu düzenlemelere göre, araç işleteni veya araç işleteninin bağlı bulunduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulabilecek; sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi ise kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara göre tazminat miktarını indirebilecektir.
Somut olayda, mahkemece alınan kusur raporunda, karşı araç sürücüsü davalı ..."ın tam kusurlu olduğu ve davalı ...ye sigortalı olup davacıların desteği ... idaresindeki araç ile ilgili olarak ise destek ..."in kusursuz olduğu tespit edilmiştir.
Açıklanan maddi ve hukuksal olaylara göre davalı ...ye sigortalı araç sürücüsü desteğin kusurunun bulunmamasına, kaza ile davalı ...Ş."nin sorumluluğu arasında uygun illiyet bağının ortadan kalkmış olmasına ve ... 86. maddesi uyarınca işletenin sorumluluğunun ortadan kalktığının anlaşılmasına göre, işletenin sorumluluğunu üstlenen davalı ...A.Ş."nin davacıların desteği ..."nun vefatı nedeni ile doğabilecek tazminattan sorumluluğu olmayacaktır.
Bu nedenle, davalı ...Ş. aleyhine açılan davanın reddi gerekirken, yazılı olduğu şekilde karar verilmesi isabetli olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
Davacılar ..., ... vekilinin temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede;
3-Davalı ... şirketi, dava açıldıktan sonra ödemede bulunmuştur. Davalılar dava açılmasına sebebiyet vermiştir. Davacı ise dava açmakta haklıdır ve açtığı dava sonucunda haksız çıkmış da değildir. Bu durum karşısında mahkemece, konusuz kalan kısım yönünden davalılar yararına vekalet ücreti takdiri doğru değildir.
4-Davacılar vekilince dava dilekçesi ile 35.000,00"er TL manevi tazminat talep edilmiş olup, mahkemece talebin kısmen kabulü ile 25.000,00"er TL manevi tazminata karar verilmiştir. Her bir davacı yönünden red edilen miktar 10.000,00 TL olup her bir davacı yönünden red edilen 10.000,00 TL üzerinden vekalet ücreti takdiri gerekirken yazılı şekilde daha ... miktarda vekalet ücreti takdiri de doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... vekilinin tüm, davacılar ..., ... vekili ile davalı ...Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... AŞ vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, (3) ve (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar ..., ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 11.288,59 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılar ... ve ..."dan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ..., ..., ...ye geri verilmesine 17.5.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.