21. Hukuk Dairesi 2014/25922 E. , 2015/2602 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverenlere ait işyerinde 01/04/1988-01/08/1993 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davacı ve davalılardan Kurum ile ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 1.4.1988-1.8.1993 tarihleri arasında geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddelerine göre Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır.
A)Usul Yönünden Yapılan İncelemede;
1-Davada sıfat, tarafın, dava konusu maddi hukuk ilişkisinin süjesi olup olmamasıyla ilgilidir. Taraf ehliyeti dava şartlarından olup yargılamanın her safhasında re’sen gözönünde tutulması gerekir.Taraf sıfatının bulunmaması halinde dava, sıfat yokluğundan (husumet yönünden) reddedilecektir.
Hizmet tespiti davalarında, davacının tespitini istediği çalışmanın geçtiği işyerinin sahibi olan gerçek ya da tüzelkişi işveren, Sosyal Güvenlik Kurumu ile zorunlu dava arkadaşıdır. Hal böyle olunca, işveren dışındaki gerçek ya da tüzelkişilere bu davada husumet yöneltilemez.
Somut olayda, davacının bir kısım çalışmaları ..."ne ait işyerinden bildirilmiş olup asıl işveren dernektir. Mahkemece, davalı ... yönünden husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
2-Medeni haklardan istifade ( hak ) ehliyeti bulunan her tüzel kişi taraf ehliyetine de sahiptir. Tüzel kişiliğin son bulması ile artık eski tüzel kişinin taraf ehliyeti de son bulur. Taraf ehliyeti kamu düzeni ile ilgili olup hakimin bu hususu resen göz önünde bulundurması zorunludur.
Davalı derneğin, ..."nün yazısından 22.6.2004 tarihi itibariyle fesih edilip kütük kaydının silindiği, dolayısıyla tüzel kişiliğini yitirdiği anlaşılmaktadır. Böyle olunca, Mahkemece davacıya derneğin ihyasını sağlamak amacıyla dava açması için uygun süre verilmesi, dernek temsilcisinin davaya dahil edilip sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekirken tüzel kişiliği kalmayan dernek hakkında hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
3-6100 sayılı HMK"nun Taleple Bağlılık İlkesi” başlıklı 26. maddesine göre Hakim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir. Hakimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır.
Somut olayda, davacının dava dilekçesi ile 1.4.1988-1.8.1993 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitini istediği ve daha sonra 26.3.2003 tarihli dilekçe ile 1.8.1995 tarihine kadar, 21.2.2007 tarihli dilekçe ile de 1997 yılına kadar olan çalışmalarının tespitini istediği, Mahkemece davacının ıslah dilekçelerini usulüne uygun şekilde harçlandırmadığı halde bu dilekçelere itibar edilerek karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
B)Davanın Esası Yönünden Yapılan İncelemede;
Somut olayda ifadeleri hükme dayanak alınan tanıkların anlatımlarına göre davacının okul bünyesindeki ana sınıfında çocukların bakımını yaptığı anlaşılmaktadır.Tanıklar davacının yaz tatillerinde de çalışıp çalışmadığı hakkında bilgi sahibi olmadıklarını ifade etmişlerdir.
Yapılacak iş, davanın nitelikçe kamu düzenine ilişkin olduğu göz önünde tutularak davacı ile birlikte çalışan ve varsa SSK prim bordrolarında kayıtlı kişiler veya benzer işi yapan işverenlerin kayıtlarına geçmiş kimselerin, dava konusu dönemde okulda görev yapan müdür ve öğretmenlerin tespit edilerek, anılan kişilerin bilgilerine başvurulmak, davacının hangi sürelerde çalıştığını, yaz tatillerinde de çalışması olup olmadığını belirlemek ve sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacıya iadesine, 16/02/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.