MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 01/06/2010-30/03/2012 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacının, 01.06.2010 – 30.03.2012 tarihleri arasında davalı işveren yanında geçen ancak Kurum denetim memurları raporu doğrultusunda iptaline karar verilen sigortalı çalışmalarının gerçek çalışma olduğunun tespiti ile Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 2 ve 6. maddelerinde açıkça belirlendiği üzere, sigortalılığın oluşumu yönünden çalışma olgusunun varlığı zorunludur. Eylemli veya gerçek biçimde çalışmanın varlığı saptanmadıkça, hizmet akdine dayanılarak dahi sigortalılıktan söz edilemez.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, 07.12.1965 doğumlu olan davacı adına, davalı işverene ait "..." sicil numaralı işyerinden 01.07.2010 ve 14.07.2010 tarihli işe giriş bildirgelerinin verildiği ve 01.06.2010 – 21.09.2011 tarihleri arasında (2010 yılı Ağustos ayına kadar asgari ücret, ondan sonra 2011 yılı 8. aya kadar 1.760,50 TL prime esas ücret ile) çalışmanın bildirildiği, davacının 9/2011 tarihinden sonraki çalışmalarının davalı işverene ait başka bir işyeri olan ... sicil numaralı işyerinden aylık 1.750,00 TL prime esas ücret ile bildirildiği, davalı Kurum Denetim memurları tarafından “..." sicil numaralı davalı işyerinin kayıtları üzerinde yapılan incelemeler sonucunda düzenlenen 23.01.2012 tarih, CK-13 sayılı Denetim Raporunda; “Davalı Şirketin ... adresindeki işyerinin Aralık 2009’dan tarihinden itibaren devir olduğu, bu tarihten sonra ... sicil numaralı bu işyerinden yapılan bildirimlerin muhasebeci ... tarafından ücret karşılığı yapıldığı ve gerçek olmadığı, 2011 yılı 8. aydan sonra ise bildirimlerin ... sicil numaralı işyerinden yapıldığı, bu işyerindeki çalışmaların da sahte olduğu, neticeden; ... sicil numaralı işyerinden 01.12.2009 – 31.08.2011 tarihleri
arasında yapılan bildirimlerin iptali, bu işyerinin 01.12.2009 tarihi itibari ile Kanun kapsamından çıkarılması, sağlık ödemelerinin ilgililerinden temini ve ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunulması gerektiğinin” belirtildiği, davalı işyerinde sigortalı olarak bildirildiğinden dolayı Kurumun denetim memurlarına ifade veren ve davacı ile birlikte çalışmaları iptal edilen bir kısım sigortalıların “davalı işyerinde çalışmaları olmadığını, muhasebeci ...’a verdikleri para karşılığında davalı işyerinden sigortalı gösterildiklerini” beyan ettikleri, bir kısım sigortalıların ise “davalı işyerinde çalışmaları olmadığını, sigortalılıkları hakkında da bilgileri olmadığını” beyan ettikleri anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık, davacının, davalı işyerinde geçen ve Kuruma bildirilen sigortalı çalışmalarının 506 sayılı Yasa"nın 2 ve 6. maddelerine göre eylemli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Somut olayda, Mahkemece, dinlenen tanıklar ... ve ...’nın beyanlarına nazaran, davacının hizmeti iptal edilen 01.06.2010 – 30.03.2012 tarihleri arasında ...’nin, ...’deki adresinde çalışmasını devam ettiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de çalışmanın eylemli olup olmadığına dair yeterli bir araştırma yapılmadığı, Kurumun suç duyurusu üzerine ceza soruşturması yapılıp yapılmadığı ve buna bağlı olarak dava açılıp açılmadığının araştırılmadığı, ... sicil numaralı davalı işyerinin ihtilaflı dönemde aktif olup olmadığı araştırılmadığı gibi dönem bordrolarının da getirtilmediği, resen tanık araştırılmadığı, 5510 sayılı Yasa"nın 59. maddesine göre aksi kanıtlanana kadar geçerli olan Kurum denetim memurlarının inceleme raporundaki tespitlerin doğru olmadığını kanıtlayacak delillerin dosyada bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan, 398043 sicil numaralı davalı işyerindeki çalışmaları aynı denetim raporu ile iptal edilen davadışı ...’nın Kurum işleminin iptali için açtığı davanın yargılamasının .... İş Mahkemesinin 2012/611 E. – 2013/937 K. sayılı dosyası üzerinde yapıldığı, yargılama sonucunda Mahkemece 29.11.2013 tarihinde davanın reddine karar verildiği, kararın davacı vekili tarafından temyiz edildiği, Dairemizce 09.02.2015 tarih, 2014/4947 E. – 2015/1940 K. sayılı ilam ile davacının temyiz itirazlarını reddedilerek Mahkeme kararının onadığı görülmüştür.
Buna göre Mahkemece yapılacak iş; işyerine ait dönem bordrolarını getirtmek, davacının davalı işyerinde geçen çalışmalarının eylemli olup olmadığını belirlemek amacıyla öncelikle Kurum müfettişi tarafından çalışmaları eylemli olmadığı gerekçesi ile iptaline karar verilen bordro tanıklarını dinlemek, gerek görüldüğü takdirde Kurumdan sorulmak suretiyle veya zabıta araştırması ile tespit edilecek komşu işyerlerinde benzer işi yapan işlerle uğraşan işverenler veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanların beyanlarına başvurmak, Kurumun suç duyurusu üzerine davacı, adına çalışma bildirilen diğer kişiler, muhasebeci ... ve işverenler hakkında soruşturma veya ceza davası olup olmadığını araştırmak, varsa ceza davasını bekletici mesele yapmak, ceza davasının sonucuna göre tüm deliller birlikte değerlendirilerek karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 17/02/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.