21. Hukuk Dairesi 2014/1950 E. , 2015/2678 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava; davacının davalı işyerinde 2002/Eylül – 24.06.2011 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece; davacının davalı işyerinde 01.09.2002 – 24.06.2011 tarihleri arasında 8 yıl 9 ay 23 gün olmak üzere toplam 3.173 gün kesintisiz asgari ücret üzerinden çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davalı işyerinde yardımcı görevli, okul sorumlusu olarak çalıştığını beyan eden davacı adına davalı işyerince düzenlenen işe giriş bildirgesi ve davalı Kurum"a bildirilen çalışma bulunmadığı, bordro tanığı olarak dinlenilen ..."ın davacının çalışmalarını doğruladığı, davalı şirket tarafından çalıştıkları okula kendileri adına yetkili olduğu bildirilen ... tarafından davacı adına imzalanmış 2008/11 – 2011/2 arası tarihlerde “ tediye makbuzu ” başlıklı davacıya para ödendiğine dair makbuzlar bulunduğu, yine ... imzalı ve davacının davalı şirkette 2002 – 2011 yıllarında çalıştırıldığına dair ilgili makama yazılan belge mevcut olduğu, ancak bu tanığın davacı ve diğer başka kişiler ile birlikte davalı şirketin defterlerinde sahte kararlar aldıklarına dair şikayet üzerine haklarında dava açıldığı, komşu işyeri tanıklarının araştırılmadığı, davalı şirket ile çalışan ..."nun 2002 – 2011 arası öğretmen listesinin gönderildiği, sadece ..."in dinlenildiği, yine davacı tanığı olarak dinlenilen ve servis şoförü olduklarını beyan eden tanıkların gerçekten servis şoförü olup olmadıklarının araştırılmadığı anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık; somut olayda fiili çalışma olgusunun ispatı konusunda, mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
506 sayılı Yasanın 79/10. maddesinde bu tür hizmet tespit davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında resmi belge ve yazılı delillerin bulunması sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması salt bu nedene dayalı istemin reddine neden olmaz. Somut bilgilere dayanması koşuluyla, bordro tanıkları veya iş ilişkisini bilen veya bilmesi gereken komşu işyerleri kayıtlı çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen kimi diğer kanıtlarla dahi sonuca gitmek mümkündür. Kamu düzenine dayalı bu tür davalarda hakim, görevi gereği doğrudan soruşturmayı genişleterek sigortalılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirlemelidir. Bu yön Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527,30.6.1999 gün 1999/21-549-555,5.2.2003 gün 2003/21-35-64,15.10.2003 gün 2003/21-634-572,3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 10.11.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olayda; bordro tanığı olarak dinlenilen ... ile davalı şirket arasında husumet bulunduğu göz ardı edilerek başkaca bordro tanığı dinlenilmeden, komşu işyeri tanıkları araştırılmadan, bu itibarla davacının çalışmaları hiçbir tereddüte mahal bırakmayacak derecede ortaya konulmadan sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş; davalı şirketten talep edilen döneme ilişkin ücret bordrolarını ve ücret ödenmesine ilişkin belgeleri istemek, dönem bordrolarında isimleri bulunan ... dışındaki çalışanlar arasından re"sen tespit edilecek kişileri dinlemek, bordro tanıklarına ulaşılamaz ya da beyanları yeterli bulunmaz ise zabıta marifeti ile veya davalı Kurum"dan sorularak talep edilen dönemde çalışmaları kayıtlara geçmiş komşu işyeri sahipleri ile bu işyerlerinin kayıtlı çalışanlarını tespit ederek dinlemek, davacı tanığı olarak dinlenilen kişilerin gerçekten beyan ettikleri şekilde okul servisi şoförü olarak çalışıp çalışmadıklarını araştırmak, ayrıca ..."nun 2002 – 2011 arası öğretmen listesinde ismi bulunan kişiler arasından re"sen seçilecek tanıkları dinlemek, böylece toplanan deliller değerlendirilerek varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ...."ne iadesine, 17/02/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.