3. Hukuk Dairesi 2017/3672 E. , 2018/9018 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; taraflar arasında akdedilen 13.06.2011 gün ve 10 yıl süreli kira sözleşmesi ile 130.902 m2 lik ......... Barınağının kiralandığını, daha sonra yapılan denetimler sonucu sözleşmeye aykırı davranıldığı gerekçesi ile davalı kiraya veren ...... tarafından sözleşmenin feshedilerek 09.09.2014 gün ve 1412 sayılı yazısı ile, sözleşmesinin 11. maddesi gereği tazminat bedeli olarak bir yıllık kira bedeli 79.491,53 TL"nin 15 gün içerisinde ödenmesinin talep edildiğini, 08.10.2014 tarihli teslim tutanağı ile kira sözleşemesine konu olan ...... barınağının tahliye edilerek davalı idareye teslim edildiğini belirterek, davalı idare tarafından talep edilen cari yıl kira bedeli 79.491,53 TL yönünden borçlu olmadığının tespitini istemiştir.
Davalı, taraflar arasında yazılı kira ilişkisi bulunduğunu, davalı tarafından sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğini, kira sözleşmesinin 11. maddesi gereği cari yıl kira bedeli tazminatının davacı tarafından ödenmesi gerektiğini savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davalı ...... ile davacı kooperatif arasında düzenlenen 13.06.2011 başlangıç tarihli ve 10 yıl süreli kira sözleşmesi ile, 130.902 m2 lik ...... barınağı vasfındaki taşınmazın kiraya verildiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmenin 11/2. ve şartnamenin 19. maddesinde Kiracının fesih talebinde bulunması, kira dönemi sona ermeden faaliyetini durdurması, kiralananı amacı dışında kullanması, taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işletme ruhsatının her ne sebeple olursa olsun iptal edilmesi hallerinde kira sözleşmesi, 2886 Sayılı Devlet İhale Kanun"unun 62 nci maddesine göre tebligat yapmaya gerek kalmaksızın idarece feshedilerek, kesin teminatın gelir kaydedileceği ve cari yıl kira bedelinin tazminat olarak tahsil edileceği hususları kararlaştırılmıştır. Davalı idare 26.08.2014 tarihi itibariyle sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmiş, taşınmaz 08.10.2014 tarihinde davacı tarafından tahliye edilmiştir.
Sözleşmenin feshi durumunda davacının tazminat ve cezai şart ile sorumlu tutulabilmesi için öncelikle feshin davalı idare yönünden haklı nedene dayanıyor olması gerekir. Davalı idare taşınmazın sözleşmeye aykırı olarak amacı dışında kullanıldığının tespit edildiğini belirterek sözleşmeyi feshetmiş, taşınmaz ise 08.10.2014 tarihinde tahliye edilip tutanak düzenlenerek ......ye teslim edilmiştir. Akde aykırılık nedeniyle tahliye davası açma koşullarının bulunması durumunda bile mahkeme kararı ile tahliye ilamı alınmadığı sürece akdin sona erdiğinden söz edilemez. Bu itibarla davalı taraf tek yanlı ve geçersiz olarak akdi feshetmesine dayanarak davacıdan tazminat ve cezai şart isteyemez. Bu durumda mahkemece; davalının, sözleşmenin 11/2. ve şartnamenin 19. maddeleri gereği tazminat isteminde bulunamayacağından, davanın kabulüne karar vermek gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, peşin alının temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25.09.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.