3. Hukuk Dairesi 2016/21490 E. , 2018/9067 K.
"İçtihat Metni".......
Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalı kurumun ....... sayılı elektrik abonesi olduğunu, eski sayacın sarfiyat kaydı yapmadığı gerekçesiyle 2.906,42 TL tahakkuk yapıldığını, mevcut kaçak tahakkukunu ihtirazi kayıtla ödediğini, eski ve yeni sayaç dönemindeki tüketimlerinin benzer olduğunu belirterek ödediği bedelin istirdatını talep etmiştir.
Davalı, sayaç muayene raporunda "sayacın gövde kapak açılma ikaz anahtarı devre dışı, sayacın kilitli, sarfiyat kaydı yapmıyor, kaçak işlem yapılması uygundur" dendiğini, buna uygun olarak yönetmelik gereğince 342,26 TL kaçak, 2.529,37 TL ise kaçak ek tahakkukun yapıldığını, kaçak kullanımın tartışmasız olduğu ileri sürerek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile 2.906,42 TL"nin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık, kaçak tespit tutanağından kaynaklı alacak talebine ilişkindir.
Dosyanın incelenmesinde; 06.11.2013 tarihli sayaç muayene raporunda, “Sayacın gövde kapak açılma ikaz anahtarı devre dışı bırakılmış, sayacın ekranı kilitli sarfiyat kaydı yapmıyor, kaçak işlemi yapılması uygundur” şeklinde tespit edildiği, 16.11.2013 tarihli kaçak tespit tutanağının da sayaç muayene raporu esas alınarak düzenlendiği, tutanağa istinaden 2.906,42 TL tutarında tahakkuk yapıldığı, söz konusu miktarın davacıdan tahsilinin talep edildiği anlaşılmaktadır.
....
Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği 13.maddesine göre; “a) Dağıtım sistemine veya sayaçlara veya ölçü sistemine ya da tesisata müdahale ederek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, eksik veya hatalı ölçüm yapılması veya hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmiş sayaçtan geçirilmeden mevzuata aykırı bir şekilde elektrik enerjisi tüketmesi” kaçak elektrik kullanmak olarak belirtilmiştir.
Yine anılan Yönetmeliğin 15.maddesinde; “Kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak, a) Tespit, b) Süre, c) Tüketim miktarı hesaplama, d) Tahakkuk, e) Ödeme yöntemleri ile diğer usul ve esaslar, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından belirlenerek, Kuruma sunulur ve Kurul onayı ile uygulamaya konulur” hükmü yer almaktadır. Yönetmeliğin 15.maddesine dayanılarak ..... tarafından alınan 29/12/2005 tarih ve 622 sayılı kararda; kullanım yerine ait bağlantı bağlantı anlaşmasının ve perakende satış sözleşmesinin veya her ikisinin de yapılmadığı yerler için, kaçak elektrik enerjisi kullanma süresi; doğru bulgu ve belgelere dayandırılması kaydıyla elektrik enerjisi kullanılmaya başlandığı tarih ile kaçak tespitinin yapıldığı tarih arasındaki süre olup bu sürenin 12 ayı geçemeyeceği, doğru bulgu ve belgelerin bulunmaması halinde bu sürenin 90 gün alınacağı; müstakil trafolularda (müşteri veya müşteri olmayan) ölçü noktasına bakılmaksızın, besleme transformatör veya transformatörlerinin toplam kurulu gücünün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değerin bağlantı gücü olarak kabul edileceği ve ortalama aylık çalışma saatine göre hesaplanacağı; ortalama aylık çalışma saatlerinin tarımsal sulama abonelerinde 400 saat olarak alınacağı ve müşteri olmayanlara çalışma saatlerinin %20 oranında artırılarak uygulanacağı açıklanmıştır.
HMK 266.maddesi hükmüne göre, çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren konularda bilirkişi oy ve görüşünün alınması zorunludur. Genel hayat tecrübesi ve kültürünün sonucu olarak herkes gibi hakimin de bildiği konularda bilirkişi dinlenmesine karar verilemeyeceği gibi, hakimlik mesleğinin gereği olarak hakimin hukuki bilgisi ile çözümleyebileceği konularda da bilirkişi dinlenemez. Her halde seçilecek bilirkişinin mesleği itibarıyla konunun uzmanı olması gerekir.
HMK"nın 281.maddesinde, tarafların, bilirkişi raporunda eksik gördükleri hususların, bilirkişiye tamamlattırılmasını; belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilecekleri; mahkeme, bilirkişi raporundaki eksiklik yahut belirsizliğin tamamlanması veya açıklığa kavuşturulmasını sağlamak için, bilirkişiden ek rapor alabileceği; ayrıca gerçeğin ortaya çıkması için gerekli görürse, yeni görevlendireceği bilirkişi aracılığıyla, tekrar inceleme de yaptırabileceği açıklanmıştır.
Hükme esas alınan makine mühendisinin raporunda; sayaç değişim tutanağının düzenlenmediğini bu nedenle sayaca müdahale iddiasının inandırıcı olmadığının belirtildiği, davalı tarafından rapora itiraz edildiği görülmekle bilirkişi tarafından mevzuata uygun teknik bir inceleme yapılmadığı, raporun taraf ve Yargıtay denetimine elverişli olmadığı gibi; tutanak tarihinde yürürlükte olan 622 sayılı kurul kararına da uygun olmadığı anlaşılmıştır. Kaçak elektrik kullanımının aksi ispatlanamayan kaçak tespit tutanağı ile sabit olması karşısında talep edilen kaçak elektrik bedelinin yönetmelik ve yukarıda açıklanan 622 sayılı kurul kararının “Tüketim Miktarı Hesaplama” başlıklı bölümünde açıklanan yöntemle hesaplanması gerektiği kuşkusuzdur.
.....
Hal böyle olunca; dosyanın konusunda uzman elektrik bilirkişisine tevdiyle davalının davacı taraftan isteyebileceği kaçak elektrik bedelinin tutanağın düzenlendiği tarihte yürürlükte buluna......ve 622 sayılı ..... kararı hükümlerine göre hesaplanarak taraf ve Yargıtay denetimine elverişli rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bu husus bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ; Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK" nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"un 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 26.09.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
......