21. Hukuk Dairesi 2014/2275 E. , 2015/3071 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi.
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde çalışırken geçirmiş olduğu kazanın iş kazası olduğunun tespitine, sürekli iş göremezlik gelirinin bağlanmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, zamanaşımı nedeniyle isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 16.04.2001 tarihinde geçirdiği trafik kazasının iş kazası olduğunun tespiti ile başvuru tarihinden itibaren geçerli olmak üzere sürekli iş göremezlik geliri bağlanmasına karar verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın 16.04.2001 tarihinde meydana gelen kazanın üzerinden 10 yıldan fazla zamanaşımı süresi geçtiğinden zamanaşımı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 16.04.2001 tarihinde ... Devlet yolunda kullandığı ... plakalı araçla trafik kazası geçirdiği, trafik kazası tespit tutanağından aracın davalı işverene ait olduğunun anlaşıldığı, 01.08.1998 tarihinden itibaren 506 sayılı Yasa kapsamında yaşlılık aylığı alan davacının davalı işveren yanında 01.04.2000 tarihinden itibaren sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışmaya başladığının davalı Kuruma bildirildiği anlaşılmaktadır.
İş kazasının tespiti istemine ilişkin bu tür davalar 506 sayılı Yasa"nın 11. ve 5510 sayılı Yasa"nın 13.maddesinden kaynaklanmaktadır. Anılan maddelere göre, iş kazası;
a) sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b) işveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla,
c) sigortalının, işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d) sigortalıların işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında sigortalıyı bedence veya ruhça arızaya uğratan olaylardır.
İş kazaları ve meslek hastalıkları hallerinde sigortalılara sağlanan yardımlardan biri olan sürekli iş göremezlik hali ise 506 ve 5510 sayılı Yasaları 19.maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre; iş kazası ya da meslek hastalığı sonucu, sigortalının yapılan tüm tedavi ve tıbbi uğraşlara rağmen eski sağlığına kavuşamaması, beden gücünün bir bölümünü ya da tamamını kaybetmesi durumunda ortaya çıkan sürekli iş göremezlik nedeniyle meslekte kazanma güç kayıp oranı % 10 ve üzerinde ise Kurum tarafından sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanır.
506 sayılı Yasa"nın 99. maddesinde ise; iş kazalarıyla meslek hastalıkları ve ölüm sigortalarından hak kazanılan gelir ve aylıkların hakkı doğuran olay tarihinden itibaren 5 yıl içinde istenmemesi halinde zamanaşımına uğrayacağı, bu durumda olanların gelir ve aylıklarının ise, yazılı istek tarihini takip eden aybaşından itibaren başlayacağı öngörülmüştür.
Benzer düzenlemenin bulunduğu 5510 sayılı Yasa"nın 97. maddesinin I.fıkrasında da iş kazası, meslek hastalığı, vazife malulluğü ve ölüm halllerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların hakkın kazanıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde istenmeyen kısmının zamanaşımına uğrayacağı düzenlenmiştir.
Sözü geçen tüm yasal düzenlemelerden anlaşılacağı üzere, iş kazasının tespiti istemine ilişkin davalarda hak düşürücü süre ile ilgili bir düzenleme bulunmamaktadır. İş kazası sigortası kolundan bağlanacak gelir ve aylıklar ile kazanılan diğer haklarla ilgili zamanaşımı ve hak düşürücü süreden söz edilmiş ise de iş kazası, meslek hastalığı ve ölüm sigortalarından hak kazanılan gelir ve aylıkların hakkı doğuran olay tarihinden itibaren beş yıl içinde istenmez ise zamanaşımına uğrayacağı, bu durumda olanların gelir ve aylıklarının yazılı istek tarihini takip eden aybaşından başlayacağı bildirilmekle olayın iş kazası olması halinde şartları var ise davacıya yazılı talebini takip eden aybaşından itibaren iş kazası sigorta kolundan gelir bağlanması mümkündür. Hal böyle olunca yazılı gerekçelerle istemin reddine karar verilmesi isabetsiz olmuştur.
Yapılacak iş, iş kazasına ilişkin tespit davalarında zamanaşımı süresi söz konusu olmayacağından işin esasına girilerek davacının uğradığı kazanın iş kazası olup olmadığını değerlendirmek, davacının maluliyet oranının en az %10 oranında olması halinde sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanabileceğini göz önünde bulundurarak, sürekli iş göremezlik gelirinin bağlanması talebi ile ilgili olarak 506 sayılı Yasa"nın 99; 5510 sayılı Yasa"nın 97.maddelerini de değerlendirerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin eksik araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 23/02/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.