.....

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraflarca tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalı şirket nezdinde tarımsal sulama aboneliği bulunduğunu, adına kayıtlı sayacın elektrik kablolarının çalındığını, davalı şirkete başvuruda bulunduğunu, yeni sayaç takıldığını, değiştirilen sayacın incelenmek üzere .......gönderildiği, yapılan inceleme neticesinde verilen sayaca müdahale edildiğine dair rapor üzerine aleyhine Kaçak/Usulsüz Elektrik Tespit Tutanağı düzenlendiğini ve fatura tahakkuk ettirildiğini, tarımsal aktivitesine uygun ve orantılı şekilde tüketim endeks akışı olduğunu, aleyhinde açılan ceza davasında beraatine karar verildiğini ileri sürerek, kaçak elektrik tüketimi nedeniyle tanzim edilen 94.560.80 TL tutarındaki fatura nedeniyle borçlu olmadığının tespitini istemiştir.
Davalı; kaçak tutanağının aksi sabit oluncaya kadar geçerli olduğunu, abonenin sağlıklı tüketimi mevcut olmadığından kaçak ve kaçak ek tahakkuk hesaplamasını güç üzerinden yaptıklarını, davacı tarafa ait olan arazi ve ekilen ürünler dikkate alındığında tüketimin faturalara yansımadığını, mevzuat hükümlerine göre yapılan tahakkuk işleminde hukuka aykırılık bulunmadığını savunarak, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulü ile 01.09.2012 düzenleme tarihli, 81755 seri numaralı kaçak/usulsüz elektrik kullanım tespit tutanağı nedeniyle davalı tarafından tahakkuk ettirilen 10.10.2012 tarihli toplam 94.560,80 TL kaçak elektrik bedelinin 84.612,42 TL’ den faizi ile birlikte davacının sorumlu olmadığının tespitine, davacının diğer taleplerinin reddine karar verilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.
.....
Dava; kaçak elektrik kullanımı iddiası ile tanzim edilen fatura nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, tarafların aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Dava konusu kaçak tespit tutanağı tarihinde yürürlükte olan ...13.maddesine göre; “a) Dağıtım sistemine veya sayaçlara veya ölçü sistemine ya da tesisata müdahale ederek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, eksik veya hatalı ölçüm yapılması veya hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmiş sayaçtan geçirilmeden mevzuata aykırı bir şekilde elektrik enerjisi tüketmesi” kaçak elektrik kullanmak olarak belirtilmiştir.
Yine anılan Yönetmeliğin 15.maddesinde; “Kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak, a) Tespit, b) Süre, c) Tüketim miktarı hesaplama, d) Tahakkuk, e) Ödeme yöntemleri ile diğer usul ve esaslar, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından belirlenerek, Kuruma sunulur ve Kurul onayı ile uygulamaya konulur” hükmü yer almaktadır. Yönetmeliğin 15.maddesine dayanılarak ..... tarafından alınan 29/12/2005 tarih ve 622 sayılı kararda; kullanım yerine ait bağlantı bağlantı anlaşmasının ve perakende satış sözleşmesinin veya her ikisinin de yapılmadığı yerler için, kaçak elektrik enerjisi kullanma süresi; doğru bulgu ve belgelere dayandırılması kaydıyla elektrik enerjisi kullanılmaya başlandığı tarih ile kaçak tespitinin yapıldığı tarih arasındaki süre olup bu sürenin 12 ayı geçemeyeceği, doğru bulgu ve belgelerin bulunmaması halinde bu sürenin 90 gün alınacağı; müstakil trafolularda (müşteri veya müşteri olmayan) ölçü noktasına bakılmaksızın, besleme transformatör veya transformatörlerinin toplam kurulu gücünün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değerin bağlantı gücü olarak kabul edileceği ve ortalama aylık çalışma saatine göre hesaplanacağı; ortalama aylık çalışma saatlerinin tarımsal sulama abonelerinde 400 saat olarak alınacağı ve müşteri olmayanlara çalışma saatlerinin %20 oranında artırılarak uygulanacağı açıklanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta; her ne kadar hükme esas alınan bilirkişi raporunda üç farklı hesaplama yöntemi ile hesap yapılmış ise de, mahkemece gerekçesi belirtilmeksizin ihtilafsız dönem hesabı nazara alınarak hüküm kurulduğu gibi, hükme esas alınan ihtilafsız dönem hesabı başlığı ile yapılan bilirkişi hesaplama sonucu da hatalıdır. Yönetmelik hükümleri gereğince ihtilafsız dönem hesabının kaçak işlemi öncesi tarihler nazara alınarak yapılması gerekmekte iken, hesaplamada kaçak işlemi sonrası tarihlerin dikkate alındığı anlaşılmıştır.
Bu haliyle hükme dayanak yapılan bilirkişi raporu hükmü vermeye ve denetlemeye elverişli görülmemiştir.
HMK 266.maddesi hükmüne göre, çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren konularda bilirkişi oy ve görüşünün alınması zorunludur. Genel hayat tecrübesi ve kültürünün sonucu olarak herkes gibi hakimin de bildiği konularda bilirkişi dinlenmesine karar verilemeyeceği gibi, hakimlik mesleğinin gereği olarak hakimin hukuki bilgisi ile çözümleyebileceği konularda da bilirkişi dinlenemez. Her halde seçilecek bilirkişinin mesleği itibarıyla konunun uzmanı olması gerekir.

./..


-3-

HMK.nun 281.maddesinde, tarafların, bilirkişi raporunda eksik gördükleri hususların, bilirkişiye tamamlattırılmasını; belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilecekleri; mahkeme, bilirkişi raporundaki eksiklik yahut belirsizliğin tamamlanması veya açıklığa kavuşturulmasını sağlamak için, bilirkişiden ek rapor alabileceği; ayrıca gerçeğin ortaya çıkması için gerekli görürse, yeni görevlendireceği bilirkişi aracılığıyla, tekrar inceleme de yaptırabileceği açıklanmıştır.
Bu itibarla; mahkemece dosyanın oluşturulacak üç kişilik uzman bilirkişi kuruluna verilmesi, bilirkişi heyetinden davalının davacı taraftan isteyebileceği kaçak elektrik bedelinin, tutanağın düzenlendiği tarihte yürürlükte bulunan yönetmelik ve 622 sayılı EPDK kararı hükümlerine göre hesaplanarak, taraf ve Yargıtay denetimine elverişli rapor alınarak, hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, hatalı bilirkişi raporu benimsenerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bu husus bozmayı gerektirmiştir
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle tarafların sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden taraflara iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26/09/2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

....