21. Hukuk Dairesi 2019/5766 E. , 2020/552 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, murisinin geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozma üzerine ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan Sosyal Güvenlik Kurumu, ... İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş. ve Fer"i müdahil ... İnş. San ve Tic. Ltd. Şti. vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
KARAR
Dava, davacılar murisinin 02.04.2010 tarihinde maruz kaldığı olayın iş kazası olduğunun tespiti ve hak sahibi olarak davacılara iş kazası geliri bağlanması istemine ilişkindir.
Mahkemece, Dairemizin bozma ilamına karşı “uyma” kararı verilmek suretiyle yapılan yargılama neticesinde davanın kabulü ile, davacılar murisinin 02.04.2010 tarihinde ölümü ile sonuçlanan olayın iş kazası olduğunun tespitine ve Davacılara, 5510 sayılı Yasa"nın 20/1 ve aynı Yasa"nın 55/3 fıkrasındaki alt sınır gözetilerek, 34"üncü madde hükümlerine göre, 01/05/2010 tarihinden itibaren ölüm geliri bağlanmasına, bağlanan gelirde 5510 sayılı Yasa"nın 34’üncü maddesinin “d” bedinde yer alan “Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartıyla ana ve babaya toplam % 25"i oranında; ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki şartlarla toplam %25"i, oranında aylık bağlanır.” hükmünün gözetilmesi gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
1- Feri müdahil lehine müdahale ettiği tarafla birlikte hareket etmek zorunda olup, hükümde lehine müdahale edilen taraf hakkında verileceğinden, hükme karşı temyiz yoluna başvurma yetkisi de doğal olarak asıl tarafa aittir.
Feri müdahilin hükmü temyiz etmesi ancak feri müdahil hakkında hüküm kurulması halinde mümkündür.
Somut olayda feri müdahil hakkında hüküm kurulmadığı ortadadır. Hal böyle olunca da temyiz eden Barutçuoğlu İnşaat’ın hükmü temyiz etme yetkisinin bulunmadığı açıktır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle feri müdahil vekilinin hükmü temyiz etme yetkisi bulunmadığından, temyiz dilekçesinin REDDİNE,
2- İş Kazası Tespiti Yönünden ; Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsiz bulunmamasına göre, davalılar vekillerinin yerinde görülmeyen bütün itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASI gerekmiştir.
3-Ölüm Geliri İstemine Gelince; Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre SGK vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın yasal dayanağı 5510 sayılı Yasa’nın “Hak sahiplerine gelir bağlanması, evlenme ve cenaze ödenekleri” başlıklı 20/5 maddesi gereğince “Gelirin başlangıcı, kesilmesi ve yeniden bağlanmasında 34 üncü ve 35 inci maddeler uygulanır” hükmü yollaması ile madde 34/d hükmüdür. Buna göre ; “Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartıyla ana ve babaya toplam % 25"i oranında; ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki şartlarla toplam % 25"i, oranında aylık bağlanır”.
Söz konusu hükümle, ana ve babaya gelir bağlanabilmesi için birinci olarak hak sahibi eş ve çocuklara bağlanan gelirlerden artan hisse bulunması, ikinci olarak ana ve babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirlerden asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklardan hak kazanılan gelir ve aylıklar dışında gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması koşulu ile toplam % 25 oranında gelir bağlanacağı kabul edilmiştir. Ayrıca ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunmasa bile ana ve babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirlerden asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklardan hak kazanılan gelir ve aylıklar dışında gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması koşulu ile toplam % 25 oranında gelir bağlanacağı benimsenmiştir.
Somut olayda, Mahkemece dava konusu meydana gelen kazanın “iş kazası” olduğu yönündeki değerlendirme yerinde ise de iş kazasına bağlı nedenlerden dolayı ölen sigortalının mirasçıları olan davacıların 5510 sayılı Yasa’nın 20. maddesi hükmü kapsamında ölüm geliri bağlanması istemine yönelik ölüm gelirine hak kazanıp kazanmadıkları yönünden araştırma yapılmadan yazılı şekilde kurulan hüküm hatalı olmuştur.
Yapılacak iş; 5510 sayılı Yasa’nın 34. maddesinin (d) bendi hükümleri doğrultusunda gelir bağlama koşullarının ayrı ayrı davacı anne ve baba açısından oluşup oluşmadığını yapılacak araştırma ve inceleme neticesi ortaya koyduktan sonra çıkacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yetersiz inceleme ve araştırma ile hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum"un bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ: 1-Fer"i müdahil ... İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz isteminin REDDİNE,
2-Davacılar murisinin 02.04.2010 tarihinde ölümü ile sonuçlanan olayın iş kazası olduğunun tespitine ilişkin hükmün ONANMASINA,
3-Hak sahiplerine gelir bağlanmasına ilişkin hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde feri müdahil ... İnş. San ve Tic. Ltd. Şti"ye iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden davalılardan ...ye yükletilmesine,
05/02/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.