.....

Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacılar, ..."nin 01/09/2013 günü...mevkinde hayvan otlatmaya gittiği esnada dibinden yanmış vaziyette olan elektrik direğindeki yüksek gerilim hattı kablosuna çarpması sonucu elektrik akımına kapıldığını, elektrik akımı nedeniyle sol kolunu ve sol ayak beşinci parmağını kaybettiğini, vücudunun çeşitli yerlerinde ağır derecede yanıklar meydana geldiğini, uzun süre tedavi görüp , sakatlığa varacak ciddi ameliyatlar geçirdiğini ileri sürerek, fazlaya ilişin her türlü dava ve talep hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 2.500,00TL maddi ve 120.000,00TL manevi olmak üzere toplam 122.500,00TL tazminatın olay tarihi olan 01/09/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı,kendilerine olayla ilgili herhangi bir ihbar ya da şikayet yapılmadığını,olayda kusurlarının bulunmadığını,dava konusu dipten yakıldığı belirtilen elektrik direğinin şirketlerinin sorumluluğunda olup olmadığının da henüz belli olmadığını,destekten yoksun kalma durumunun açıklanması gerektiğini,manevi tazminata da hükmedilemeyeceğini savunarak,davanın reddini istemiştir.
...

Mahkemece; dosya kapsamında alınan 3’lü bilirkişi heyet raporuna göre , davalı ..."ın kusurunun bulunmadığı, davacı mağdur ... ve davacı.. 100 oranında kusurlu olduğu gerekçe gösterilerek,davanın reddine karar verilmiş,hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava;elektrik çarpmasından kaynaklı tazminat istemine ilişkindir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 69.maddesinde; Bir binanın veya yapı eserlerinin maliki, bunların yapımındaki bozukluklardan veya bakımındaki eksikliklerden doğan zararı gidermekle yükümlüdür (818 sa.yasa 58.m). Burada, yasa koyucu bozuk yapılan bir yapı eserinden zarar görenleri, mümkün olduğu kadar basit ve dolaysız bir tazmin imkânı sağlayarak, onları korumaktadır. Bu anlamda sorumlu olabilecek malik, gerçek kişi veya özel hukuk tüzel kişisi olabileceği gibi, kamu hukuku tüzel kişisi de olabilir. Söz konusu sorumluluğun söz konusu olabilmesi için, yapı eserinin, yapım bozukluğu veya bakım eksikliğinden bir zarar doğması gereklidir.
Yapım bozukluğu; bir inşaatın kötü yapılmasını, imal ve inşaat zamanında uyulması gerekli olan teknik kurallara uyulmamış olmasını ifade eder. Bir yapı eserinin maliki, bunların hiç kimse ve hiçbir şey için tehlike taşımayacak şekilde yapılmasını ve işlemesini garanti etmekle yükümlüdür. Bu nedenle, bir yapı eserinde herhangi bir yapım bozukluğu olmasa bile, ek güvenlik ve koruma tertibatının bulunmaması, yine de bir yapım eksikliği sayılır. Bakımsızlık ve koruma eksikliği ise, bir inşaatın kullanmaya uygun ve tehlikeleri önleyecek biçimde korunmamasını ifade eder. Yapının tamamlanmasından sonra kendini gösteren ek güvenlik tertibatı ihtiyacının giderilmemesi de bir bakım eksikliğidir.
Bakımsızlıktan veya bakım eksikliğinden söz edebilmek için bir inşa eserinin bitmiş ve kullanım amacına özgülenmiş olması gerekir. Yapım eksikliği veya bakımsızlığın varlığı araştırılırken, durumun gerekleri ve özellikle bina veya yapı eserinin özgülenme amacı, üçüncü kişiler için taşıdığı tehlike derecesi gözönünde tutulmalıdır.
Malikin, bina yada tesisin tehlike taşımayacak bir durumda bulunmasını sağlama yükümlülüğü, yalnız onu kullananlara karşı değil, herkese karşı vardır. Malikten beklenen "normal ve objektif ölçülere ve icaplara göre" alması gerekli önlemleri almaktır. Buna karşılık malik, kendi yapısına benzeyen başka yapılarda da aynı eksikliklerin bulunduğunu veya o yapıların maliklerinin de yapılarına kendisinden daha iyi bakamadıklarını ispat ederek sorumluluktan kurtulamaz.
Bina ya da yapı eseri malikinin B.K. 69.maddesine göre sorumlu tutulabilmesi için, zararın, yapım bozukluğu veya bakım eksikliğinden doğduğu ispatlanmalıdır. Buradaki ispat yükü zarar görene düşer. Bununla birlikte, illiyet bağını kesen hallerden birinin varlığı veya zarara yapım bozukluğu veya bakım eksikliği dışında ve bunların bir katkısı olmaksızın mücbir sebepten üçüncü bir kişinin kusurundan kaynaklanan başka bir kazanın sebep olduğu kanıtlanmadığı takdirde ispat yükü yerine getirilmiş sayılır.

./..



-3-

Bazı hallerde zararın ortaya çıkış biçimi, yapım bozukluğu veya bakım eksikliğinin varlığını gösteren fiili bir karine oluşturur. Yapının yapımı ile ilgili mevzuata ve teknik kurallara uyulmadığı, alışılmış tedbirlerin alınmadığı ve resmi makamlarca yapılan denetimler sonucunda, bina ve yapı eserinin teknik niteliklerinin uygun görülmediği ispatlanırsa, bunlar eksikliğin ve illiyet bağının varlığına birer belirti sayılır. Keza, daha önce aynı zararların ortaya çıkması, zarar verici olaydan sonra yeni güvenlik tedbirlerinin alınmamış olması da birer belirti oluşturabilir.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında somut olaya bakıldığında ise; 01.09.2013 tarihinde davalı elektrik şirketinin bakım ve sorumluluğunda olan ... nakil hattına ait ağaç direğin dip tarafından yakılması sonucunda devrildiği,iletkenlerin yere 1,5 m. kadar yaklaşmış vaziyette askıda kaldığı,enerjide bir kesilme olmadığı,davacılardan ...’nın da yere yaklaşan iletkene sol eli ile temas etmesi neticesinde gerilime kapılarak yaralandığı dosya kapsamında yer alan olay yeri inceleme tutanağı,ceza davası dosya sureti ve bu dosya kapsamında yer alan tüm bilgi ve belgeler ile sabittir.
Mahkemece 3’lü bilirkişi heyetinden kusur raporu alınmış ve bu raporda ‘’davalı elektrik şirketinin kusurunun bulunmadığı,davacılardan mağdur ...’nin ağaç direği kendisinin yakıp devirdiği ve yere yaklaşan iletkenleri tuttuğu sırada gerilime kapıldığı,vasisi ...’nin ise, ...’yı kendisine ait koyunları otlatmak için gönderdiği alanda bulunan elektrik dağıtım hattı iletkenlerine ve direklerine dokunulmaması gerektiği hususunda uyarıp meydana gelebilecek kazalara karşı koruyup kollama görevini yerine getirmediğinden %100 kusurlu oldukları ‘’belirtilmiş ,mahkemece de söz konusu bu bilirkişi raporu hükme esas alınmak suretiyle hatalı şekilde davanın reddine karar verilmiş ise de,yukarıda ifade edilen yasa hükümleri ve açıklamalar incelendiğinde de görüleceği üzere, davalı elektrik şirketinin sorumluluğu TBK’nun 69. maddesinde ifadesini bulan kusursuz sorumluluktur.
Eldeki davada,dosya kapsamında yer alan ceza davası dosya sureti ile tüm bilgi ve belgeler incelendiğinde de görüleceği üzere,davaya konu edilen ahşap elektrik direğinin kim tarafından yakıldığı tespit edilememiştir.Nitekim ceza dosyasında yapılan yargılamada alınan 3’lü bilirkişi heyet raporundaki değerlendirme de bu yöndedir.Mahkemece bu dosya kapsamında alınan 3’lü heyet raporunda ise,bilirkişiler söz konusu ahşap elektrik direğini mağdur ...’nin yaktığı yönünde kanaate varmak suretiyle mağdur ... ve vasisi olan ....’un olayda %100 kusurlu olduğunu belirtmişlerdir.Ne var ki,tüm dosya kapsamı incelendiğinde,mağdur ...’ın söz konusu elektrik direğini kendisinin yaktığı yönünde davalı elektrik şirketi tarafından tutulan 01.09.2013 tarihli tutanak dışında hiçbir bilgi ve belge bulunmamaktadır.Kaldı ki,mevcut olayda,davalı elektrik şirketinin söz konusu ahşap elektrik direğine erişimi.müdahaleyi engelleyecek önlem almadığı da açık olmakla,eldeki davada davalı elektrik şirketinin meydana gelen zarardan kusursuz sorumluluk ilkesi gereğince sorumlu olduğu da açıktır.

....

Bu itibarla mahkemece,davalı elektrik şirketinin meydana gelen olayda ahşap olan elektrik direğine erişimi engelleyecek önlemleri almayarak meydana gelen zarardan sorumlu olduğu gözetilmek suretiyle,alanında uzman ayrı bir 3’lü bilirkişi heyetinden davacılar ile davalı elektrik şirketinin kusur oranlarının belirlenmesi yönünden rapor alınması,söz konusu kusur raporu alındıktan sonra ise davacıların maddi zararının belirlenmesi yönünden alanında uzman hesap bilirkişisinden rapor alınması suretiyle sonucuna uygun hüküm tesisi yoluna gidilmesi gerekirken,eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş,bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davacılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.10.2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.

...