Abaküs Yazılım
21. Hukuk Dairesi
Esas No: 2015/9790
Karar No: 2016/2999
Karar Tarihi: 29.02.2016

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2015/9790 Esas 2016/2999 Karar Sayılı İlamı

21. Hukuk Dairesi         2015/9790 E.  ,  2016/2999 K.
"İçtihat Metni"




Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 01/09/1994-30/06/2006 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı ve davalılardan Kurum vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun tüm temyiz itirazlarının reddine,
2- Davacının temyizine gelince; dava, davacının davalı eğitim kültür hizmetleri müdürlüğü bünyesinde makine nakış öğretmeni olarak 01.09.1994-30.06.2006 tarihleri arasında geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın hak düşürücü süre içinde açılmadığından reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacı adına 01.11.1994-31.12.1994 tarihleri arasında sicil numaralı unvanlı işyerinden, 15.11.1995-1996/1 dönemi arasında sicil numaralı davalı Belediye adına tescilli işyerinden, 10.03.1996-09.07.1996 tarihleri arasında sicil numaralı ve 16.09.1996-30.06.1997 tarihleri arasında sicil numaralı Şti. unvanlı işyerinden, 1997/3-1999/1 dönemleri arasında sicil numaralı davalı Belediye işyerinden, 10.03.2004-10.09.2004 tarihleri arasında 1060717 sicil numaralı unvanlı işyerinden, 27.10.2004-27.06.2005 ve 15.11.2005-14.07.2006 tarihleri arasında sicil numaralı davalı Belediye işyerinden hizmetinin bildirildiği, davalı Belediye ile davacı arasında büro işlerini görmek konusunda 15.10.1997 ve 15.10.1998 tarihlerinden itibaren 29 ar günlük geçici işçi sözleşmelerinin imzalandığı, 27.10.2004 ve 8.11.2005 tarihlerinde davacının 8 ay geçici süreli biçki dikiş kursunda usta öğretici olarak çalışacağına dair davalı Müdürlüğü arasında imzalanan sözleşmelerin bulunduğu anlaşılmaktadır.

Davanın yasal dayanağı belirgin olarak 506 sayılı Yasanın 79/10 maddesidir. Anılan maddede, yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen ve çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalıların çalıştıklarını, hizmetin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilecekleri öngörülmüştür. Madde hükmünden yazılı hak düşürücü sürenin, yönetmelikte belirtilen belgeleri işveren tarafından Kuruma verilmeyen sigortalıları kapsamakta olduğu, işe giriş bildirgesi verilmiş sigortalılar yönünden hak düşürücü sürenin işlemeyeceği anlaşılmaktadır. Yargıtay HGK"nun 03.03.2004 tarih 2004/21-139 Esas-117 Karar ve 05.02.2003 tarih 2003/10-7 Esas-53 Karar sayılı ilamları da bu yönlere işaret etmektedir.
İşverenin, sigortalılara ilişkin hangi belgeleri Kuruma vermesi gerektiği Kanunun 79/1. maddesinde açıkça ifade edildiği üzere yönetmeliğe bırakılmıştır. Atıf yapılan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde, işverence Kuruma verilecek belgeler; işe giriş bildirgesi, aylık sigorta primleri bildirgesi, dönem bordrosu ve diğerleri şeklinde sıralanmıştır. Bu belgelerden birisinin dahi Kuruma verilmiş olması veya Kurumca fiilen ya da kayden sigortalı çalışma olgusunun tespiti halinde hak düşürücü süreden söz edilemeyecektir.
Kesintili çalışmanın varlığı halinde ise, kesintinin öncesi ve sonrasında oluşacak her çalışma devresi için dava koşullarının varlığı yukarıda belirtilen olgular dikkate alınarak belirlenecektir.
Somut olayda, davacının çalışmasının tamamının davalı Belediye işyerinde geçtiğini, dava dışı işyerlerinden bir kısım çalışmasının bildirildiğini beyan etmesi karşısında davacının hizmetinin bildirildiği dava dışı işyerleri ile davalı Belediye arasında alt-üst işveren ilişkisi olup olmadığı araştırılmadan, ihtilaflı dönemde davalı Belediye işyerinden de yapılan bildirimlerin olduğu, bu kesintili bildirimlerin her birinin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiği ve hak düşürücü süreye uğramasının söz konusu olmayacağı göz önünde bulundurulmadan karar verilmiş olması hatalıdır.
Yapılacak iş, davalı Belediye ile davacıya ait hizmet döküm cetvelinde ihtilaflı dönemde görünen dava dışı işverenler arasında alt-üst işveren ilişkisi olup olmadığını araştırmak, aralarında alt-üst işveren ilişkisi olduğu anlaşıldığı takdirde bu işverenlere HMK."nın 124. maddesi uyarınca husumet yöneltmesi için davacıya mehil vermek, husumet yöneltildiğinde, anılan alt işverenlerin göstereceği delilleri toplamak; davalı Belediye ile aralarındaki alt-üst işveren ilişkisine dair ihale evraklarını, sözleşmeleri ve sair evrakı getirtmek, bu işyerlerinin ihtilaflı döneme ilişkin dönem bordrolarını davalı Kurumdan istemek, bordrolarda kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak; davalı Belediye ile dava dışı işverenler arasında bir ilişki olmadığı anlaşıldığı takdirde davalı Belediyeden yapılan kısmi bildirimlerin her birini, dava dışı işyerlerinden yapılan bildirimlerle kesintiye uğradığı tarihe kadar ayrı ayrı değerlendirerek, hak düşürücü süreye uğramayacağını göz önünde bulundurarak işin esasına girmek, davalı Belediye Başkanlığının ihtilaflı döneme ilişkin dönem bordrolarını getirtmek, bordrolarda kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, ücret tediye bordrolarının ve puantaj kayıtlarının tamamının aslını veya onaylı ve okunaklı örneklerini getirtmek, ücret ödeme bordrolarında davacının imzasının bulunup bulunmadığını saptamak, davacının işyeri özlük dosyasının eksiksiz ve onaylı bir örneğini davalı işyerinden istemek, işveren kuruluşun davacı ile ilgili yetkili şef, amir, müdür, muhasebe çalışanı gibi yetkili kişilerini dinlemek, davacının bildirilen çalışmalarının dışındaki dönemde ücretini ne şekilde
.../...
- aldığını araştırmak, bu dönemde çalıştığına ve ücret aldığına ilişkin belgeleri getirtmek, davacının resmi kayıtlara geçmeyen dönemlerde çalıştığını ve ücretini aldığını gösterir belgelerin ibraz edilememesi halinde bunun nedenini araştırmak ve haklı ve izah edilebilir bir nedene dayanıyor ise ancak bu takdirde tanık sözlerine itibar ederek sonucuna göre karar vermekten ve davalı Belediyenin üst işveren olduğu tespit edildiği takdirde bu dönemler bakımından sorumluluğunun ödenmeyen prim borçlarıyla sınırlı olacağını göz önünde bulundurmaktan ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacıya iadesine, 29.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.



Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


Avukat Web Sitesi